Przedmiot fakultatywny:Nazwy własne w tłumaczeniu 3200-L2-PF-NWT
Nakład pracy studenta:
Zajęcia w sali: 30 godz.
Samodzielne przygotowanie do zajęć: 30 godz.
Razem: 60 godz.
Tematyka zajęć:
1. Wybrane zagadnienia onomastyki: terminologia, podstawowe definicje, zakresy pojęciowe (granice apelatywów i propriów), klasyfikacje. Sposoby badania i opisu nazw własnych.
2. Onomastyka translatoryczna vs. translatoryka onomastyczna.
3. Nazwy własne w tłumaczeniu i działaniach paratranslatorskich. Techniki i metody oddawania nazw własnych w przekładzie w świetle wybranych koncepcji translatorycznych. Różne systemy transkrypcji i transliteracji.
4. Toponimy, antroponimy, chrematonimy współczesne i historyczne jako nośniki kultury wyjściowej oraz obiekty polityki językowej. Toponimy oficjalne i nieoficjalne. Skrótowce jako szczególna grupa nazw własnych. Specyfika oddawania ww. onimów w przekładzie.
5. Teksty i konteksty: nazwy własne w tekstach użytkowych, naukowych, literackich, medialnych.
6. „Ten trzeci”: nazwy własne pochodzące z innego języka niż wyjściowy i docelowy.
7. Nazwy własne obce w tekście polskim - aspekt normatywny.
8. Nazwy własne polskie w tekście obcojęzycznym.
METODY I FORMY PRACY:
W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą się odbywać przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, zalecanych przez UW.
Dyskusja, praca w grupach, praca własna, prezentacje, praca zaliczeniowa.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Student:
- zna i rozumie związki pomiędzy onomastyką a translatoryką,
- zna istotne dla przekładu klasyfikacje nazw własnych,
- zna techniki i metody oddawania nazw własnych w przekładzie,
- rozumie tekstowe i komunikacyjne uwarunkowania ich użycia.
Umiejętności
Student potrafi:
- zastosować w praktyce właściwe techniki w przypadku konkretnych grup nazw własnych i uzasadnić swoje decyzje tłumaczeniowe,
- przeprowadzić krytyczną analizę dwutekstu (oryginału i przekładu) zawierającego nazwy własne.
Kompetencje społeczne:
Student:
- potrafi pracować w grupie,
- ma świadomość różnic kulturowych i funkcji tożsamościowej nazw własnych (szczególnie nazw geograficznych oraz antroponimów).
Kryteria oceniania
Wymagania na zaliczenie:
Ocena ciągła na podstawie aktywności i przygotowania do zajęć.
Praca zaliczeniowa:
- analiza tekstu z nazwami własnymi pod kątem zastosowanych technik (kierunek B-A lub C-A),; może to być projekt zespołowy;
- omówienie (streszczenie po polsku) wybranego artykułu naukowego na temat nazw własnych w przekładzie napisanego w języku B/C - z indeksem terminów.
Dopuszczalne dwie nieobecności (w przypadku przekroczenia dopuszczalnego limitu dwóch nieobecności student powinien zwrócić się do wykładowcy z prośbą o wyznaczenie formy zaliczenia materiału z zajęć; jeśli nieobecności jest więcej niż 50%, stanowi to podstawę do niezaliczenia przedmiotu w świetle Regulaminu Studiów).
Kryteria oceny prac zaliczeniowych (skala ocen):
99%-100 - 5!
98% - 91% - 5
90% - 86% - 4,5
85% - 76% - 4
75% - 71% - 3,5
70% - 60% - 3
poniżej - 2 (nzal)
Kryteria oceny w ramach zaliczenia poprawkowego są identyczne.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Bijak U., 2017, Transonimizacja, czyli „wędrówki nazw”, „Folia onomastica Croatica”, 26, s. 1-14.
Chrobak M., 2024, Nazwy własne w przekładzie: teoria i praktyka, Kraków: Universitas.
Cieślikowa A., 2011, Jakie korzyści daje onomastyce chrematonimia? [w:] Chrematonimia jako fenomen współczesności, M. Biolik, J. Duma (red.), Olsztyn, s. 113-123.
Data K., 2016, Kulturowe uwarunkowania nazw ulic – tradycja i zmiana, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Język a Kultura”, t. 26, s. 81-93.
Fernandes L., 2006, Translation of Names in Children’s Fantasy Literature: Bringing the Young Reader into Play, „New Voices in Translation Studies”, 2, 44-57.
Gałkowski A., 2018a, Onomastyka translatoryczna a translatoryka onomastyczna, [w:] Onomastyka – neohumanistyka – nauki społeczne, U. Bijak, H. Górny i M. Magda-Czekaj (red.), Kraków, s. 129-138..
Gałkowski A., 2012, Terminologia onomastyczna. Aktualizowana lista podstawowych haseł terminologii onomastycznej w języku polskim, dostępna do pobrania pod adresem: https://www.onomastics.uni.lodz.pl/info/additional-resources (dostęp: listopad 2024).
Handke, K. (1998). Nazewnictwo miejskie. W: Rzetelska-Feleszko E. (red.). Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Warszawa-Kraków: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Instytut Języka Polskiego PAN: 283-311.
Hejwowski K., 2015, Iluzja przekładu, Katowice.
Lewicki R., 2017, Zagadnienia lingwistyki przekładu, Lublin.
Lista ICOS kluczowych terminów onomastycznych, 2018, tłum. i oprac. Artur Gałkowski i Urszula Bijak, Grupa Terminologiczna ICOS International Council of Onomastic Sciences, Łódź–Kraków - do pobrania pod adresem: https://docer.pl/doc/s0evsn5 (dostęp listopad 2024).
The Oxford Handbook of names and naming, 2016, C. Hough (red.), with assistance from D. Izdebska, Oxford University Press
Wolnicz-Pawłowska, Ewa. „Nazwy własne w przekładzie. Zarys problematyki”. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, tom 27: Przestrzenie językoznawstwa: prace dedykowane Profesor Irenie Sarnowskiej-Giefing, red. Magdalena Graf, 2014, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, ss. 201-214.
Posiedzenia i protokoły KSNG dotyczące zmian w nazewnictwie geograficznym:
http://ksng.gugik.gov.pl/posiedzenia.php
Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata (wydanie 2, 2019) - http://ksng.gugik.gov.pl/wpngs.php
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: