Przedmiot fakultatywny: Tłumaczenie wspomagane komputerowo, narzędzia CAT 3200-L2-0PF3
Zajęcia mają charakter ćwiczeń/warsztatów, dlatego szczególny nacisk będzie kładziony na wykształcenie konkretnych umiejętności praktycznych związanych z obsługą narzędzi CAT.
Program zajęć obejmuje następujące zagadnienia:
1) Historia programów wspomagających tłumaczenie
2) Prezentacja programów CAT dostępnych w Internecie za darmo
3) Rodzaje narzędzi CAT i ich specyfika oraz interfejs graficzny
4) Tworzenie projektu tłumaczeniowego: segmentacja tekstu, pamięć tłumaczeniowa, baza terminologiczna
5) Zarządzanie projektami tłumaczeniowymi w CAT: formaty plików, import/eksport
6) Praca z bazami terminologicznymi: sposoby tworzenia, edycja, aktualizacja
7) Wykorzystywanie dopasowania (tzw. „alignment”) i zasobów zewnętrznych
8) Kontrola jakości
9) Wykorzystywanie konkordancji
10) Tłumaczenie maszynowe i postedycja
10) Inne przydatne funkcje i umiejętności (praca z różnymi formatami plików oraz ich eksport i import, segmentacja, korzystanie z pretranslacji, tłumaczenia maszynowego), tj. tłumaczenie prezentacji w PowerPoint, tłumaczenie filmów
Nakład pracy studenta: 30 godzin zajęć kontaktowych i 20 godzin pracy własnej (razem 50 godzin), co odpowiada 2 ECTS.
Kierunek tłumaczenia: A-B i B-A.
Metody dydaktyczne: przekład w programach CAT na zajęciach, przygotowywanie słownictwa i opracowywanie glosariuszy w domu, ćwiczenia z obsługi programów, dyskusja na temat gotowych przekładów.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024L: | W cyklu 2025L: |
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student będzie posiadał wiedzę oraz zdobędzie następujące umiejętności i kompetencje:
WIEDZA
Student zna strukturę języka jako systemu oraz rozumie znaczenie terminologii i zasobów leksykograficznych w procesie tłumaczeń specjalistycznych, zna zasady tworzenia i definicji terminów oraz podstawowe modele ekwiwalencji przekładowej, orientuje się w uwarunkowaniach technologicznych i etycznych pracy tłumacza wykorzystującego narzędzia CAT oraz rozumie konieczność ciągłego doskonalenia kompetencji translatorycznych. (S1.2_W01, S1.2_W05, S1.2_W06, S1.2_W09, S1.2_W10, S1.2_W13, S1.2_W14, S1.2_W15)
Ponadto student zna główne kierunki rozwoju technologii translatorycznych, w tym pamięci tłumaczeniowych, baz terminologicznych, modułów kontroli jakości oraz współczesnych metodologii oceny jakości przekładu, rozumie możliwości i ograniczenia modeli językowych MT i AI w środowisku CAT oraz ich znaczenie dla efektywności procesu tłumaczenia.
(S1.2_W03, S1.2_W12, S1.2_W11)
Student rozumie interdyscyplinarny charakter translatoryki wspomaganej komputerowo, w tym powiązania z terminologią, informatyką, zarządzaniem projektami i ekonomią usług językowych, a także zna podstawowe zasady funkcjonowania tłumacza i terminologa na krajowym i międzynarodowym rynku pracy, z uwzględnieniem modeli przedsiębiorczości opartych na narzędziach CAT. (S1.2_W13, S1.2_W16)
UMIEJĘTNOŚCI
Student potrafi diagnozować i rozwiązywać problemy translacyjne powstałe w wyniku procesu translacji wspomaganego narzędziami CAT, dobierając adekwatne strategie i metody tłumaczeniowe, pracuje z tekstami specjalistycznymi w dwóch językach obcych i języku polskim, stosując ekwiwalentne konstrukcje składniowe i terminologiczne oraz unikając błędów interferencyjnych. (S1.2_U01, S1.2_U02, S1.2_U03)
Student potrafi również wyszukiwać, oceniać i selekcjonować dane językowe i terminologiczne w korpusach, bazach terminologicznych, pamięciach tłumaczeniowych i słownikach elektronicznych. Ponadto potrafi interpretować dane leksykograficzne, oceniać stopień terminologizacji tekstu, przeprowadzać analizę na poziomie mikro- i makrotekstualnym oraz identyfikować cechy gatunkowe tekstów specjalistycznych. (S1.2_U07, S1.2_U08, S1.2_U10, S1.2_U11, S1.2_U12)
Student potrafi identyfikować pochodzenie i funkcję terminów specjalistycznych, również tych pochodzenia łacińskiego, umie zastosować tę wiedzę w celu poprawy dokładności i spójności terminologicznej w pamięciach tłumaczeniowych oraz bazach terminologicznych. (S1.2_U06, S1.2_U09)
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student jest gotów do identyfikowania i rozstrzygania dylematów komunikacji specjalistycznej w kontekście różnic kulturowych i asymetrii systemów językowych w pracy z narzędziami CAT, zgodnie z zasadami etyki zawodowej. (S1.2_K01, S1.2_K05)
Potrafi również współpracować przy projektach tłumaczeniowych opartych na narzędziach CAT, także w trybie zespołowym, z zachowaniem standardów jakości danych, kontroli wersji, spójności terminologicznej i etyki pracy. (S1.2_K03, S1.2_K06)
Student jest gotów do działania w sposób przedsiębiorczy, w tym do kreowania samodzielnych projektów terminologicznych lub translacyjnych, wykorzystywania narzędzi CAT do budowy własnej przewagi konkurencyjnej oraz funkcjonowania na rynku usług językowych jako profesjonalny uczestnik procesów lokalizacji i tłumaczeń specjalistycznych. (S1.2_K07)
Kryteria oceniania
Ocena ciągła (podstawa: kontrola obecności, bieżące przygotowanie do zajęć, aktywność oraz przekłady wykonywane samodzielnie na zajęciach i w domu), pisemne sprawdziany śródsemestralne i/lub końcowy sprawdzian pisemny. Każdy z ewentualnych wymogów musi zostać spełniony z osobna, dlatego nie określa się ich udziału w ocenie końcowej.
Szczegółowe wymagania i kryteria oceny określa każdy prowadzący zajęcia w konkretnym cyklu kształcenia.
Skala ocen:
100% - 5!
90-99,99% - 5
80-89,99% - 4,5
70-79,99% - 4
60-69,99% - 3,5
50-59,99% - 3
Dopuszczalna liczba nieobecności: 2 nieobecności na semestr. Przekroczenie limitu 2 nieobecności skutkuje niezaliczeniem zajęć.
Zaliczenie poprawkowe odbywa się w miarę możliwości technicznych w tej samej formie co zaliczenie w pierwszym terminie.
Literatura
Materiały szkoleniowe publikowane na stronie www.memoq.com
Bogucki, Łukasz (2009): Przekład wspomagany komputerowo. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN
Bowker, Lynne (2008): Computer-Aided Translation Technology. A Practical Introduction. Ottawa: University of Ottawa Press
Cronin, Michael (2013): Translation in the Digital Age, London & New York: Routledge [wyd. pol.: Cronin, Michael (2016): Przekład w epoce cyfrowej. Kraków: Wyd. UJ (przeł. Marta Błaszkowska, Magda Heydel et al.)]
Pietrzak, Paulina i Michał Kornacki (2021): Using CAT Tools in Freelance Translation. Insights from a Case Study. New York and London: Routledge Taylor & Francis Group
Rothwell, Andrew, Joss Moorkens, María Fernández-Parra, Joanna Drugan, and Frank Austermuehl. Translation Tools and Technologies. 1st ed. London: Routledge, 2023.
Somers, Harold (ed.) (2000): Computers and Translation. A Translator’s Guide. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins
von Kleist, Simon (2013): „Quality assurance in computer-assisted technical translations”, Komunikacja Specjalistyczna, nr 6 (2013), s. 25-43; http://www.ks.uw.edu.pl/NUMER_6-2013.pdf
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: