Gramatyka opisowa języka niemieckiego (B) 3200-L2-0GOBN

Kurs gramatyki opisowej języka niemieckiego jako języka B (cz. 1 i 2) zapoznaje studentów z głównymi kierunkami w gramatyce opisowej języka niemieckiego. Podejście strukturalne łączy się w nich z podejściem funkcjonalnym.

Główną część całego kursu, który trwa dwa semestry, stanowi przegląd podstawowych cech systemu gramatycznego języka niemieckiego. Przedmiotem tego przeglądu są:
1. główne części mowy i związane z nimi grupy wyrazowe (zwłaszcza grupa czasownikowa, rzeczownikowa i przymiotnikowa, a także słowotwórstwo niemieckie),
2. podstawowe wzorce zdaniowe (na tle struktury predykatowo-argumentowej),
3. funkcje dyskursywne zasadniczych typów zdań głównych (pojęcie ilokucji oraz zasadnicze typy zdań, tj. zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące),
4. gramatycznych, semantycznych i pragmatycznych aspektów związków między zdaniami głównymi i składowymi (użycie konektorów zdaniowych, parataksa, hipotaksa),
5. gramatyczne środki służące dystrybucji informacji w zdaniu (temat-remat, elipsa, szyk wyrazów w zdaniu).

Celem kursu jest zapoznanie studentów z niemiecką terminologią gramatyczną oraz dostarczenie im wiedzy na temat gramatyki języka niemieckiego, niezbędnej do uczestnictwa studentów w innych zajęciach oferowanych w ramach studiów na kierunku 'lingwistyka stosowana' na WLS. Poza tym celem kursu jest wykształcenie u studentów zdolności do zauważania poprawności i niepoprawności gramatycznej w autentycznym dyskursie oraz dostarczenie im solidnych podstaw do własnych prób opisowania innych cech gramatyki niemieckiej.

Tematyka pierwszej części kursu gramatyki opisowej języka niemieckiego (semestr zimowy) obejmuje przede wszystkim zagadnienia z zakresu tematu pierwszego (główne części mowy i związane z nimi grupy wyrazowe).
1. Części mowy
2. Rzeczownik
3. Słowotwórstwo rzeczownika
4. Rodzajnik
5. Odmian czasownika
6. Czasy, tryby, strona bierna
7. Czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone
8. Nominalizacja
9. Kolokacje
10. Przymiotnik i jego odmiana
11. Zaimki
12. Partykuły

Tematyka drugiej części kursu:
1. Podstawowe pojęcia z zakresu składni
2. Zdanie proste
3. Czasownik jako strukturalne centrum
4. Zdanie złożone
5. Grupy nominalne w zdaniu
6. Zdania względne
7. Równoważniki zdania
8. Części zdania i ich hierarchia w zdaniu
9. Formy czasowe
10. Formy modalne
11. Strona czynna i bierna
12. Rodzaje czynności
13. Negacja
14. Powtórzenie wiadomości
15. Egzamin próbny

Nakład pracy studenta:
30 godzin obecność na zajęciach=1ECTS
20 godzin czytanie i analiza lektur
10 godzin wykonywanie prac domowych
30 godzin przygotowanie do egzaminu połówkowego=1ECTS

Admoni W.(1982): Der deutsche Sprachbau. München.
Duden. Grammatik der deutschen Gegenwartssprache (1998). Mannheim/Wien/Zürich.
Eisenberg P. (2006): Das Wort. Grundriss der deutschen Grammatik. Bd. 1. Stuttgart.
Eisenberg P. (2006): Der Satz. Grundriss der deutschen Grammatik. Bd. 2. Stuttgart.
Engelen B. (1984): Einführung in die Syntax der deutschen Sprache. Vorfragen und Grundlagen. Bd. 1. Baltmannsweiler.
Engelen B. (1986): Einführung in die Syntax der deutschen Sprache. Satzglieder und Satzbaupläne. Bd. 2. Baltmannsweiler.
Engel U. (2004): Deutsche Grammatik – Neubearbeitung . München.
Engel U. u.a. (2000): Deutsch-polnische kontrastive Grammatik. Warszawa.
Erben J. (1972): Deutsche Grammtik. Ein Abriss. München.
Erben J. (1984): Deutsche Syntax. Eine Einführung. Bern/Frankfurt/New York.
Helbig G., Buscha J. (2001): Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Leipzig.
Heringer J. H. (2001): Lesen lehren lernen: Eine rezeptive Grammatik des Deutschen. Tübingen.