Modułowy przedmiot fakultatywny:Semantyka 3200-L1-MPF-SMT
Celem kursu jest: kształtowanie umiejętności samodzielnej pracy z monografią naukową oraz z encyklopediami i słownikami terminologii językoznawczej; opanowanie podstawowej terminologii semantycznej, pragmatycznej i syntaktycznej; zapoznanie studentów z najważniejszymi osiągnięciami współczesnego funkcjonalizmu.Główne tematy: definicja znaczenia, typy definicji, prototypy i inwarianty; semantyka a pragmatyka; P.Grice, jego układ; pragmatyka Londyńska, jej odmienności; pragmatyka w analizie leksykalnej; pragmatyka w gramatyce: narzędnik, pragmatyczny wymiar aspektu rosyjskiego; składnik pragmatyczny w znaczeniu krótkiej formy przymiotnika; pragmatyka tzw. "uzgodnionej" i "narzędnikowej" formy rosyjskich imion predykatywnych; syntaktyka: składnia tradycyjna a składnia relacyjna; przewagi składni relacyjnej; walencja, predykaty, argumenty, predykaty pierwszego i wyższych rzędów; projekcja roli semantycznych na strukturę formalną; wyrazy referencyjne; problem definicji rzeczowników konkretnych i zaimków osobowych; typy referencji (konkretna, egzystencjalna, predykatywna itd.); zastosowanie aparatu pojęć referencyjnych w analizie lingwistycznej: gramatykalizacja statusu referencyjnego w językach świata, "zwyrodniały" paradygmat referencyjny właściwy niektórym wyrazom (np. oceniającym), idiosynkrazje referencyjne przysłówków typu RZADKO, ZAWSZE; semantyka czasowników; problemy aspektu, czasu, strony; wyrazy o znaczeniu kwantyfikacyjnym; definicja, problem semantycznej pierwotności słów WIELE i MAŁO; typy kwantyfikatorów; partykuły i spójniki, natura metatekstowa tych wyrazów; komunikatywna struktura zdania a "wewnętrzna" komunikatywna struktura słowa; asercja, presupozycja; problem tzw. "słabych znaczeń"; ich podstawowe cechy, moc eksplanatoryczna tego pojęcia.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu konwersatorium student:
– analizuje strukturę semantyczną wyrazu;
– zna podstawowe metody opisu znaczeń;
– analizuje strukturę komunikatywną wyrazu i zdania;
– analizuje strukturę walencyjną predykatów;
– rozpoznaje typy referencji;
– rozpoznaje składnik semantyczny i składnik pragmatyczny w znaczeniu wypowiedzi;
– rozpoznaje wyrazy ściśle „tekstowe” i metatekstowe
Kryteria oceniania
Śródsemestralne ustne kolokwia, kontrola obecności, referowanie tekstów naukowych i wygłoszenie referatów, zaliczenie ustne z oceną
Literatura
Apresjan Ju., 1974, Leksiczeskaja Semantika, Moskwa, Nauka. (Przekład polski: Semantyka leksykalna. Wrocław, 2000).
Dowty D., 1991, Thematic proto-roles and argument selection // Language, Vol. 67, N 3, 547-619.
Grice, P., 1975, Logic and Conversation, in.: P.Cole, J.Morgan (eds.) Syntax and Semantics, Vol. 3, Speech Acts, New York: Academic Press, 41-58. (Przekład polski: Logika i konwersacja, tłum. J. Wajszczuk, "Przegląd Humanistyczny", 1977, z. 7).
Levinson S., 2000, Presumptive Meanings, Cambridge.
Paduczewa E., 1985, Wyskazywanie i ego soontesennost' s dejstwitel'nost'ju, Moskwa, Nauka 1985. (Przekład polski: Wypowiedź i jej odniesienie do rzeczywistości. Warszawa, PWN, 1992).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: