Kultura języka polskiego 3200-L1-0KJP
Godziny kontaktowe: 30 godz.
Nakład własny: 15 godz.
Przygotowanie do egzaminu: 5 godz.
Celem kursu w ramach przedmiotu „Kultura języka polskiego” jest zapoznanie studentów z obowiązującą normą języka polskiego oraz wykształcenie umiejętności mówienia i pisania zgodnie z zasadami tej normy. Studenci po zakończeniu kursu powinni wykazywać się umiejętnością wychwytywania i poprawiania błędów w zakresie wymowy, fleksji, składni oraz błędów ortograficznych najbardziej charakterystycznych dla tekstów przekładu. Powinni także wykazywać się umiejętnością tworzenia tekstów wolnych od takich błędów. Kurs składa się z następujących elementów:
1. Podstawowe pojęcia kultury języka (pojęcie systemu, normy i uzusu, kryteria poprawności językowej, postawy użytkowników wobec języka);
2. Poprawność fonetyczna (norma w zakresie akcentowania oraz wymowy);
3. Poprawność ortograficzna (najnowsze zasady ortograficzne, zasady zapisu skrótów oraz zasady interpunkcji);
4. Poprawność fleksyjna (odmiana nazw własnych w tym nazw geograficznych oraz nazwisk polskich i obcych, wątpliwości dotyczące odmiany rzeczowników pospolitych);
5. Poprawność słowotwórcza (tworzenie przymiotników oraz nazw mieszkańców od nazw własnych);
6. Poprawność składniowa (składnia i fleksja polskiego liczebnika, norma w zakresie związków zgody i rządu, zasady użycia imiesłowowego równoważnika zdań);
7. Wprowadzenie do poprawności leksykalnej (wprowadzenie i wyjaśnienie podstawowych pojęć z zakresu leksyki, np. neologizmy, neosemantyzmy, neofrazeologizmy, zapożyczenia leksykalne, zapożyczenia frazeologiczne, zapożyczenia semantyczne);
8. Poprawność leksykalna – zapożyczenia (rodzaje zapożyczeń we współczesnej polszczyźnie, źródła zapożyczeń, błędy w tym zakresie);
9. Poprawność leksykalna – łączliwość (błędy w zakresie łączliwości międzywyrazowej, różne rodzaje innowacji w tym zakresie, np. innowacje rozszerzające, skracające, rozwijające, wymieniające, regulujące, kontaminujące oraz uzupełniające);
10. Poprawność leksykalna – frazeologizmy (typy związków frazeologicznych, etymologia, znaczenie, błędy w użyciu frazeologizmów).
W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą się odbywać przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość zalecanych przez Uniwersytet Warszawski.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: Po ukończeniu przedmiotu student rozpoznaje typy błędów językowych, zna normy językowe w zakresie fonetyki, fleksji oraz składni polszczyzny.
Umiejętności: Posługuje się poprawną polszczyzną i wykazuje świadomość językową w zakresie uzusu oraz normy.
Kompetencje społeczne: Student wykonuje zadania zgodnie z zasadami etyki.
Kryteria oceniania
Metody dydaktyczne: dyskusja, praca z tekstami źródłowymi, ze źródłami leksykograficznymi, rozwiązywanie ćwiczeń polegających na zapoznawaniu studentów z normami poprawnościowymi, a następnie na ćwiczeniu przyswojonych zasad w praktyce.
Kryteria oceniania: obecność na zajęciach, zaliczenie egzaminu sprawdzającego w praktyce znajomość norm poprawnościowych polszczyzny na poziomie co 60%.
Dozwolone są dwie (2) nieobecności w semestrze w przypadku zajęć 30- godzinnych.
Literatura
Jadacka H., Kultura języka polskiego. Fleksja. Słowotwórstwo. Składnia, Warszawa 2005.
Markowski A., Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2005.
Markowski, A. (red.) 2004. Wielki słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (część hasłowa)
Kłosińska, K. (red.) 2019. Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nieobowiązkowo:
Bartmiński, J. (red.) 1993. Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski. Wrocław: Wiedza o kulturze.
Handke, K. i Dalewska-Greń, H. (red.) 1994. Polszczyzna a/i Polacy u schyłku XX wieku. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
oraz artykuły, książki i słowniki zalecone przez prowadzącego zajęcia
Uwagi
W cyklu 2024Z:
W przypadku braku możliwości prowadzenia zajęć w formie stacjonarnej zajęcia będą się odbywać przy użyciu narzędzi komunikacji na odległość, najprawdopodobniej Google Meet oraz innych zalecanych przez UW. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: