Muzyka tradycyjna w perspektywie analitycznej (moduł I) 3106-MTWPA-KON
ANALIZA MUZYCZNA - KATEGORIE OPISU:
I. PRZEBIEG CZASOWY
1. RYTM jednorodny lub różnorodny; iloczas;
2. METRUM – podział jednostki parzysty, nieparzysty; metrum kwantytatywne, np. 3+2+3, kwalitatywne – takty z akcentami, np. 3/4. Metra pochodne od muzyki, zwłaszcza tanecznej, lub od słowa mówionego (metrum prozodyczne, swobodne, recytacyjne).
3. WERSOLOGIA – wiedza o budowie tekstu towarzyszącego pieśni. Budowa wersowa (stychiczna) lub zwrotkowa, zwrotka izo– i heterometryczna.
4. FORMA addycyjna (AAA), repryzowa–kolista (ABA), do określenia rozmiar „A” (fraza)
5. TEMPO, wolne, średnie, szybkie
II PRZEBIEG WYSOKOŚCIOWY
1. TONALNOŚĆ – wąski zakres=dy–try–tetrachord, komórka kwartowa, pentachord, pentatonika półtonowa, bezpółtonowa, skale modalne, dur–mollowe, kadencje jako ilustracja systemu tonalnego.
2. MELODYKA – opadająca, wznosząca, falująca, miejsca kulminacji
3. INTERWALIKA – sekundowa, sekundowo–tercjowa, akordowa itp., średnia częstość występowania określonych interwałów
4. MONO–HETERO–POLIFONIA, burdon a wielogłosowość
5. ZDOBNICTWO – dźwięki sylabiczne a melizmatyczne.
III ARTYKULACJA, barwa, dynamika, szczególne sposoby wykonawcze (maniery), zawołania i wykrzyki, rubato, apokopa
Analiza kulturowa-systemowa: repertuar muzyczny w środowisku naturalnym i kulturowym. "Ekologia pieśni ludowej": repertuar bieżący, repertuar retrospektywny, symbioza spontanicznych i zorganizowanych form uprawiania muzyki ludowej.
Nowy repertuar wyrastający na glebie starszego zasobu.
Studium ekologiczne - funkcjonowanie i rozwój pieśni w splocie czynników stabilizujących i dynamizujących, wyszczególnionych w parach: inwariant — wariabilność; zbiorowość (wspólnota) — konkretne relacje społeczne i indywidualne; schemat interpretacyjny — konkretny wariant; funkcja podstawowa (pojęta abstrakcyjnie) — funkcja konkretna; tradycja — aktualizacja (innowacja, improwizacja).
Rozwój traktowany jest dwutorowo (strefowo):
1) w odniesieniu do czasu wewnętrznego (np. cykliczność pokoleń) — modyfikacje w zasobach przekształceń, rozwój strukturalny — oraz
2) w odniesieniu do kalendarza (czasu fizykalnego). Repertuar pieśniowy jako akceptowany system.
Trendy przemian: (1) zanik dawnych lokalnych mechanizmów wspólnotowych, będących podstawą kształtowania i określania tożsamości kulturowej;
(2) utrata przez repertuar pieśniowy swej wartości jako niezastąpionego sposobu życia; (3) stopniowe cofanie się pozaestetycznych funkcji pieśni, zbliżeniem się miasta i wsi. Warstwy funkcjonalne — stabilne i mobilne, repertuar manifestowany, uzewnętrzniany a tylko pamiętany (uśpiony), warunkowany generacyjnie i społecznie.
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Efektem uczenia ma być umiejętność analizy i syntezy właściwości konstrukcyjnych, tonalnych, metro-rytmicznych pieśni i utworów muzyki instrumentalnej z kręgu dziedzictwa głównie ustno-pamięciowego, utrwalonego fonograficznie i w zapisach nutowych.
Kryteria oceniania
Frekwencja, praca pisemna na zakończenie zajęć, Analiza trzech przykładów muzyki ludowej: wokalnej, wokalno-instrumentalnej, instrumentalnej.
Literatura
Anna Czekanowska. Etnografia muzyczna. Metodologia i metodyka, Warszawa 1971.
S. Żerańska-Kominek, Muzyka w kulturze. Wprowadzenie do etnomuzykologii, Warszawa 1995.
Ludwik Bielawski, Rytmika polskich pieśni ludowych, Kraków 1970.
Anna Czekanowska, Melodie wąskiego zakresu w krajach słowiańskich, Kraków 1972.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: