Historia muzyki renesansu 3106-HMR
Wykład:
1. Muzyka renesansu: charakterystyka i periodyzacja.
2. Twórczość angielska i burgundzka w czasach Dunstable'a i Dufaya.
3. Muzyka twórców franko-flamandzkich pokolenia Ockeghema.
4-5. Kompozytorzy franko-flamandzcy generacji Josquina.
6. Twórczość kręgu franko-flamandzkiego w czasach Gomberta.
7. Twórcy klasycznej polifonii wokalnej: Palestrina, Lasso.
8. Muzyka w kręgu weneckim: polichóralność.
9. Madrygał i gatunki pokrewne w renesansowych Włoszech.
10. Muzyka w XVI-wiecznej Francji: rozwój chanson.
11. Twórczość muzyczna w krajach niemieckojęzycznych.
12. Muzyka angielska i hiszpańska w XVI wieku.
13. Renesansowa twórczość instrumentalna.
14. Teoria muzyki w okresie renesansu.
Ćwiczenia:
1-2. Muzyka angielska I poł. XV wieku
3. Guillaume Dufay i twórczość burgundzka
4-5. Msza w twórczości kompozytorów II i III szkół franko-flamandzkich
6-7. Motet czasów J. Ockeghema i J. des Preza
9. Od burgundzkiej chanson do pieśni paryskiej i chanson mesurée à l’antique
10. Madrygał i gatunki pokrewne
11. Pieśń w jeżykach narodowych pozostałych krajów europejskich
12. Motet wielochórowy i technika koncertująca
13.Twórczość Palestriny i Orlanda di Lasso
14. Muzyka instrumentalna w okresie renesansu
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Studenci powinni znać najważniejsze nurty rozwojowe muzyki renesansowej, dobrze orientować się w chronologii zdarzeń, potrafić scharakteryzować twórczość najwybitniejszych muzyków, rozpoznawać i umieć opisać ówczesne techniki kompozytorskie i formy muzyczne, rozpoznawać słuchowo wybrane utwory renesansowe.
Kryteria oceniania
Warunkiem przystąpienia do zaliczenia ćwiczeń jest złożenie analizy muzycznej wskazanej kompozycji renesansowej. Ocenie będzie podlegać: rzetelność przeprowadzonej analizy, umiejętność syntezy, systematyczność wypowiedzi, styl wypowiedzi i redakcja tekstu.
Zaliczeniem ćwiczeń jest test słuchowy i merytoryczny na podstawie wskazanej literatury przedmiotu. Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie minimum 55 na 90 możliwych punktów za cały test.
Przedmiot kończy się egzaminem ustnym obejmującym problematykę wykładu i ćwiczeń. Do egzaminu dopuszczani są studenci, którzy zaliczyli ćwiczenia. W trakcie egzaminu studenci odpowiadają na dwa pytania z wylosowanego zestawu. Oceniana jest zawartość merytoryczna oraz logika odpowiedzi.
Warunkiem zaliczenia całego przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu ustnego.
Literatura
Literatura (wybór najważniejszych pozycji):
- Brown, Howard M.: Music in the Renaissance, New Jersey 1976;
- Chomiński, Józef M., Krystyna Wilkowska-Chomińska: Formy muzyczne, tt.1–5, PWM 1974–1984;
rozdz. Msza w okresie renesansu: Missa parodia – Msza z inicjalnym materiałem tematycznym – Forma mszy wyznaczona przez określone zasady techniczne, s. 651–667;
rozdz. Madrygał renesansowy, ss. 82–117;
rozdz. Pieśń solowa: Pieśń w okresie renesansu, ss. 142–155, 165–173;
rozdz. Pieśń chóralna: Renesans, s. 355–371;
- Dobrzańska-Fabiańska, Zofia: Tonalność polifonii późnego renesansu w poszukiwaniu narzędzi badawczych techniki dźwiękowej muzyki włoskiej z przełomu XVI i XVII wieku, Muzyka 1990/2, ss. 3–39;
- Gancarczyk, Paweł: Twórczość Guillaume’a Dufaya i Waltera Frye’a w Europie Środkowo-Wschodniej, Przegląd Muzykologiczny 2001, ss. 53–67;
- Gancarczyk, Paweł: Muzyka wobec rewolucji druku. Przemiany w kulturze muzycznej XVI wieku, Warszawa 2012;
- Griffiths John: Na dworze i w domu z vihuelą da mano, Canor 21(1998), s. 3–14;
- Fenlon, Iain (red.): The Renaissance from 1470s to the end of the 16th century, Cambridge 1989;
- Jasiński, Tomasz: Muzyczna retoryka Lassa i Palestriny, Muzyka 1995/4, s. 65–101;
- Jeż, Tomasz: Recepcja madrygałów Luki Marenzia w Europie północno-wschodniej, Muzyka 2003/4;
- Jewdokimova, Julia: Muzyka epohi Voyrozhdenija. XV vek, Moskwa 1989;
- Knighton, Tess, David Fallows (ed.): Companion to Medieval & Renaissance Music, Oxford 1997
- Leszczyńska, Agnieszka: Melodyka niderlandzka w polifonii Josquina, Obrechta i La Rue, Warszawa 1997;
- rozdz: Cantus firmus jako element formotwrczy, s. 97–110;
- Leszczyńska, Agnieszka: Typy i funkcje techniki dialogowania w polifonii XV wieku, Muzyka 1988/1, s.31–48;
- Leszczyńska, Agnieszka: Kadencja w fakturze motetów Jacoba Obrechta, Muzyka 1988/2, ss. 41–51;
- Lowinsky, Edward E.: Music in the Culture of the Renaissance and other Essays, t. 1–2, Chicago 1989;
- I. The problem of Mannerism in Music: an Attempt at a Definition, ss. 106–154;
- II. Secret Chromatic Art. Reeyamined, ss. 754–779;
Secret Chromatic Art. Reexamined Netherlands Motet: A Reply, ss. 931–939;
- Malinowski, Władysław: Polifonia Mikołaja Zieleńskiego, Kraków 1981: rozdz. III, Polichóralność offertoriów, s. 84–124;
- Michels, Ulrich: Atlas muzyki, tłum. Piotr Maculewicz, t. 1, Warszawa 2002
- Obniska, Ewa: Msza De Beata Virgine Josquina Desprez, Canor 15
- Perkins, Leeman L.: Music in the Age of the Renaissance, New York 1999
- Perz, Mirosław Mikołaj Gomółka, Kraków 1981 (wyd. 2): rozdz. IV-3, Projekcja języka polskiego - akcent, intonacja, ss.214–246;
- Perz, Mirosław: G. P. de Palestrina czyli między świętością i nudą doskonałości, Canor 14;
- Popinigis, Danuta: Muzyka Andrzeja Hakenbergera, Gdańsk 1993;
- Poźniak, Piotr: Muzyka XV-XVI wieku i pojęcie renesansu w historiografii muzycznej, Musica Jagellonica, Kraków 2000;
- Poźniak, Piotr: Symbolika liczb w twórczości Wacława z Szamotuł i Mikołaja Zieleńskiego, w: Muzykologia krakowska 1911-1986, red. Elżbieta Dziębowska, Warszawa – Kraków 1987, s.83–89;
- Sherr Richard: Kompetencja i niekompetencja w chórze papieskim za czasów Palestriny, Canor 20ł
- Walter-Mazur Magdalena: Motet madrygałowy w protestanckich Niemczech I połowy XVII wieku, Poznań 2004;
- Walter-Mazur Magdalena: Niemiecka recepcja madrygału, Canor 28;
- Wieczorek, Ryszard: Patronat muzyczne w renesansowych Włoszech (1470–1527). Mediolan, Ferrara, Mantua, Florencja, Rzym, Poznań 2013;
- Zwolińska, Elżbieta: Musica Mensuralis w polskich źródłach muzycznych do 1600 roku w: Notae musicae artis. Notacja muzyczna w źródłach polskich XI-XVI wieku, Kraków 1999;
- artykuły w Encyklopedii muzycznej PWM, Kraków 1979-2012 lub w The New Grove Dictionary of Music and Musicians, London 2001 (m.in. Binchois, Busnois, Byrd, Clemens non Papa, Dowland, Dufay, Dunstable, Gabrieli, Gesualdo, Gombert, Isaac, Josquin, Morales, Ockeghem, Obrecht, Orlando di Lasso, Palestrina, Senfl, Victoria, Willaert)
WYKAZ LITERATURY MUZYCZNEJ
J. Dunstable Motet Quam pulchra es CD 735
Motet izorytmiczny Veni Sancte Spiritus CD 735
G. Dufay Missa L'homme arme CD 179
Motet izorytmiczny Nuper rosarum flores CD 179
Chanson Se la face ay pale CD 180
G. Binchois Chanson Seule esgaree CD 530
J. Ockeghem Motet Salve Regina CD 446
Missa Pro defunctis (Requiem) CD 525
J. Desprez Missa Pange Lingua CD 142
Motet Stabat Mater dolorosa CD 65
Motet In te Domine speravi CD 516
Chanson La deploration sur la mort de Jehan Ockeghem CD 514
P. de la Rue Missa L’homme arme CD 155
C. non Papa Missa Pastores quidnam vidistis CD 143
P. da Palestrina Missa Papa Marcelli CD 150
Motet Nigra sum, sed formosa CD 593
Motet Vulnerasti cor meum CD 514
Madrygał Vestiva i colli CD 603
T. L. de Victoria Requiem CD 145
O. di Lasso Motety Prophetiae Sybillarum CD 732
Madrygały Lagrime di San Pietro CD 526
Motet In Monte Oliveti CD 514
Requiem CD 69
M. Leopolita Missa Paschalis CD 650
H. Hassler Toccata in G CD 501
H. Isaak Tota pulchra es CD 221
J. Dowland Awake sweet love CD 540
Th. Morley Madrygał Aprill is in my Mistris face CD 517
P. A. Vila Fantasia CD 591
M. Flecha La guerra CD 591
J. Arcadelt Madrygał Il bianco e dolce cigno CD 514
Madonna, s’io v’offendo CD 588
Ph. Verdelot Fuggi, fuggi cor mio CD 588
C. Le Jeune Revecy venir du printans CD 734
C. Janequin Chanson La Bataille CD 93
L. Marenzio Madrygał Bianchi cigni CD 171
Madrygał Tirsi morir volea CD 225
C. Gesualdo Sospirava il mio core CD 181
A. Gabrieli Gloria a 16 CD 497
G. Gabrieli Motet Buccinate in neonemia z Symphoniae Sacrae II: CD 694
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: