Historia muzyki średniowiecza 3106-1SW-C
Materiał do zajęć - przedstawiany częściowo przez uczestników, częściowo przez prowadzącego - obejmuje kilkadziesiąt utworów, podanych na poniższej liście. Każdy z uczestników zobowiązany jest do publicznego przedstawienia autorskiej analizy jednego z utworów z tej listy, wybranego na zajęciach organizacyjnych.
1. System modalny. Notacja chorału
2. Oficjum Liturgii Godzin
Officium in die 24 Junii, in Nativitate S. Joannis Baptistae – AM 920-928
3. Formy proprium i ordinarium missae
Missa in Resurrectione Domini (proprium) – LU 777-781
Missa Lux et origo (ordinarium) – LU 16-19
4. Hymny, sekwencje, tropy
*Pange lingua (hymn) – www.youtube.com/watch?v=U-AsvDn87fo
Iste confessor (hymn) – www.youtube.com/watch?v=7V7fxOojiSE
*Victimae paschali laudes (sekwencja) – www.youtube.com/watch?v=AneBNAmTyr8
Dies irae (sekwencja) – www.youtube.com/watch?v=dsn9LWh230k
5. Monodia świecka
*Bernart de Ventadorn: Quand vei la lauzeta mover – www.youtube.com/watch?v=jkp2GHBRUiQ
Moniot d'Arras: Ce fut en mai – www.youtube.com/watch?v=WSl3eFstimM
Adam de la Halle: Robins m’aime – www.youtube.com/watch?v=h7ncJV30610
*Venite a laudare (Laudario di Cortona) – www.youtube.com/watch?v=_9jFLN2kk84
Porque trobar (Cantigas de Santa Maria) – www.youtube.com/watch?v=LOlob04FqRs
6. Geneza i początki wielogłosowości. Szkoła Saint Martial
Kyrie – Cunctipotens genitor (organum) – www.youtube.com/watch?v=qnoe2_AmxoQ
Alleluia – Iustus ut palma (organum) – www.youtube.com/watch?v=YjCN9lhCQWo
*Laude iocunda melos (sekwencja) – https://youtu.be/34M_ZL1YEXM?t=1270
Ave virgo virginum (conductus) – www.youtube.com/watch?v=pcmuOWV-6r0
*Congaudeant catholici (conductus) – www.youtube.com/watch?v=Akv5cYl-Crg
7. Szkoła Notre-Dame. Leoninus i Perotinus
Leoninus: Alleluia – Pascha nostrum (organum) – www.youtube.com/watch?v=ngCRm7uLirA
ia – Ave Maria fons laetitiae (motet) – www.youtube.com/watch?v=v4vsw5cbz0s
Ex semine – Ex semine Rosa (clausula i motet) – www.youtube.com/watch?v=vqJITI-YTks
Perotinus: Mors (clausula) – www.youtube.com/watch?v=bafFNUvD1mw
*Perotinus: Sederunt principes (organum) – https://www.youtube.com/watch?v=gnj7EjVGO10
8. Rytmika modalna. Motet okresu Ars Antiqua
*Alle psallite cum luya – www.youtube.com/watch?v=SvAMe9rTsKc
Amor potest – www.youtube.com/watch?v=lV3sKmO1baA
Procurans odium (conductus) – https://www.youtube.com/watch?v=BLiTjTd76NY
En non diu – Quant voi la rose – Eius in oriente
*Petrus de Cruce: Aucun ont trouvé – Lonc tans – Annuntiantes – https://www.youtube.com/watch?v=LocugwuG6jo
Messe de Tournai (Kyrie) – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=HMA1951353
9. Ars Nova
Philippe de Vitry: In arboris – Tuba sacrae – www.youtube.com/watch?v=tjCOBXUHCc4
Philippe de Vitry: Garrit gallus – In nova fert – Neuma – www.youtube.com/watch?v=xyty4VfzyRs
*Philippe de Vitry: Cum statua – Hugo hugo – www.youtube.com/watch?v=3LGAzsf92Ig
*Guillaume de Machaut: Messe de Notre Dame – www.youtube.com/watch?v=mvIEA2dBKGA
10. Guillaume de Machaut
*Guillaume de Machaut: Trop plus est belle – Biaute paree – Je ne sui mis certeins (motet) – www.youtube.com/watch?v=_I8kYwLce8I
*Guillaume de Machaut: De toutes flours (ballade) – www.youtube.com/watch?v=ePyhwhrWkog
*Guillaume de Machaut: Ma fin est mon commencement (rondeau) – www.youtube.com/watch?v=sgGvVL10KJ8
Guillaume de Machaut: Douce dame jolie (virelai) – www.youtube.com/watch?v=tJS-HZWB3wE
11. Trecento
Jacopo da Bologna: Non al suo amante (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=LlRSDTQ250M
Jacopo da Bologna: Fenice fu (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=a-FYwWFgesU
Gherardello da Firenze: Tosto che l’alba (caccia) – www.youtube.com/watch?v=U76oTIQIgK8
*Francesco Landini: Ecco la primavera (ballata) – www.youtube.com/watch?v=HixQGLrLIBY
*Francesco Landini: Si dolce non sono (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=dhLD3Y2ph-4
12. Ars Subtilior i szkoła Ciconii
*Solage: Fumeux fume par fumée (rondeau) – www.youtube.com/watch?v=yik643q_Elo
Baude Cordier: Belle, bonne, sage – www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=HMA1951252
*Degentis vita – Cum vix artidici – Vera (motet) – www.youtube.com/watch?v=spcpTbm5qU8
Johannes Ciconia: Una panthera (madrygał) – www.youtube.com/watch?v=Pv8bUccBzKk
Johannes Ciconia: Le ray au soleil – www.youtube.com/watch?v=cGoQ7yN1wBE
Johannes Ciconia: Gloria – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=RIC316 CD 2, ścieżka 13
13. Polifonia brytyjska
Sumer is icumen in – www.youtube.com/watch?v=ZWWEHAswpFI
Beata progenies (Old Hall) – www.youtube.com/watch?v=fKbJjhmOnaw
Lionel Power: Missa Alma Redemptoris: Gloria – naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=5099960249357
*John Dunstable: Quam pulchra es – www.youtube.com/watch?v=qQjdEbZH2wI
*John Dunstable: Veni Sancte Spiritus – https://www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=5099960249357
14. Muzyka instrumentalna
Le ior (Codex Faenza) – www.naxosmusiclibrary.com/catalogue/item.asp?cid=8.553618
De toutes flours (Codex Faenza) – www.youtube.com/watch?v=cEXCUM4M7tg
Aquila altera (Codex Faenza) – www.youtube.com/watch?v=Sc8hl4M2yvE
Bonus tenor – www.youtube.com/watch?v=xY6f7BNKBbs
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student po zaliczeniu przedmiotu:
1. zna podstawową terminologię muzykologiczną w odniesieniu do epoki średniowiecza
2. ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z tego zakresu nauki i dyscyplin naukowych metodologii
3. ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w muzykologii
4. zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury muzycznej właściwe dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych muzykologii
5. ma świadomość kompleksowej natury języka muzycznego oraz złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń
6. potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów
7. posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów badawczych w muzykologii
8. umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego
9. potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla muzykologii w typowych sytuacjach profesjonalnych
10. potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury muzycznej oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie społeczno-kulturowym
11. posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków
12. posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł
13. posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł
14. potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role.
Kryteria oceniania
Zaliczenie odbywa się na podstawie: wybranej analizy (25 pkt) i zaliczenia testu: słuchawki (utwory z ww. listy oznaczone*, 20 pkt), rzeczowego (definicje pojęć, 25 pkt) i wzrokowego (rozpoznawanie stylu na podstawie nut, 30 pkt)
Literatura
AM – Antiphonale Monasticum pro diurnis horis, Parisiis – Tornaci – Romae 1934
LU – Liber Usualis Missae et Officii pro Dominicis et Festis cum Canto Gregoriano, Tournai 1961
Graduale Triplex, Abbaye Saint-Pierre de Solesmes 1979 (i wydania późniejsze)
David Hiley, Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik, Kraków 2016
Gustave Reese, Music in the Middle Ages, W W Norton & Co Inc 1940
John Harper, Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, Kraków 1997
Zofia Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza. Wyd. 2 poprawione, Kraków 2009
Richard Taruskin, The Oxford history of western music. Vol. 1, The earliest notations to the sixteenth century, New York – Oxford 2005
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: