Kultura muzyczna miast, dworów i ośrodków kościelnych (moduł III) 3106-1KULMU-KON

Zajęcia będą poświęcone kulturze muzycznej Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wiekach.
Przegląd zjawisk zostanie dokonany chronologicznie – omówiona będzie organizacja kultury w naszym kraju za rządów kolejnych dynastii królewskich: Jagiellonów-Wazów-Sasów.
Organizacja życia muzycznego:
- na dworze królewskim (funkcje i rodzaje uprawianej muzyki, kapelmistrzowie, zmiany w składzie zespołu, koszty utrzymania artystów, warunki bytowe muzyków, rozwój mecenatu muzycznego)
- na dworach magnackich i dostojników kościelnych (najważniejsze ośrodki, rodzaje utrzymywanych zespołów muzycznych)
- w ośrodkach kościelnych (katedry, kolegia, kościoły diecezjalne); muzyka w klasztorach i przyklasztornych ośrodkach kultu religijnego
- w wielkich miastach (organizacje zawodowe muzyków, artyści zatrudniani przez władze miejskie, wędrowni muzycy)

Ponadto uwaga zostanie poświęcona:
- Artystycznym kontaktom zagranicznym
- Szkolnictwu i edukacji muzycznej
- Skryptorom i kopistom związanym z różnego rodzaju ośrodkami
- Drukarstwo. Druki polskie i obce

W cyklu 2025Z:

Przedmiotem zajęć w tegorocznej edycji są tradycje muzyczne dawnego Śląska rozpatrywane z perspektywy instytucji kultury, w których pielęgnowane były rozmaite formy sztuki dźwięku. Do instytucji najważniejszych dla pielęgnowania muzyki należały tam kościoły diecezjalne i zakonne, zbory ewangelickie i reformowane, kręgi humanistyczne i placówki dydaktyczne różnego szczebla, zespoły podlegające administracji miejskich magistratów oraz kapele książąt i dostojników hierarchów kościelnych. Wymienione instytucje kultury będą omawiane w perspektywie diachronicznej, co pozwoli na prześledzenie dynamiki historycznych procesów modyfikacji tradycji i wyciągnięcie wniosków.
1. Tum – katedra św. Jana
2. Ołbin i Piasek
3. Żagań
4. Lubiąż, Trzebnica i Henryków
5. Kamieniec, Rudy i Krzeszów
6. kościół św. Macieja
7. kościoły św. Wojciecha i Klary
8. kościół św. Marii Magdaleny
9. kościół św. Elżbiety
10. kościół św. Bernardyna
11. kościół Najświętszego Imienia Jezus
12. Wrocław miasto władców
13. Nysa
14. Brzeg
15. Legnica

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2025Z:

Tomasz Jeż

W cyklu 2024Z:

Irena Bieńkowska

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Student po zaliczeniu przedmiotu:
- ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu kultury muzycznej Rzeczypospolitej XVI-XVIII
- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych osiągnięciach w zakresie kultury muzycznej Staropolszczyzny
- potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów
- posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów badawczych w muzykologii
- umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego
- posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków
- posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł
- posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych i różnych źródeł

Kryteria oceniania

zaliczenie na ocenę na podstawie przedstawionej pracy pisemnej

Literatura

Irena Bieńkowska, Muzyka na dworze księcia Hieronima Floriana Radziwiłła, Warszawa 2013.
Andrzej Ciechanowiecki, Michał Kazimierz Ogiński und sein Musenhof zu Slonim, Kolonia 1961.
Głuszcz-Zwolińska Elżbieta, Muzyka nadworna ostatnich Jagiellonów, Kraków 1988.
Alina Mądry, Historia muzyki polskiej, t. III, Barok, część druga 1697-1795, Warszawa 2014.
Katarzyna Morawska, Historia muzyki polskiej, t. II, Renesans 1500-1600, Warszawa 2002.
Przybyszewska-Jarmińska Barbara, Historia muzyki polskiej, t III. Barok, część
pierwsza. 1595–1696, Warszawa 2006.
Żórawska-Witkowska Alina, Kapela Antoniego Tyzenhauza w Grodnie, „Muzyka”
1977/2, s. 3–37.
Alina Żórawska –Witkowska, Muzyka na dworze Augusta II w Warszawa, Warszawa 1997.
Alina Żórawska – Witkowska, Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Warszawa 1995.
Alina Żórawska-Witkowska, Muzyka na polskim dworze Augusta III, Warszawa 2012.

W cyklu 2025Z:

Fritz Feldmann, Die schlesische Kirchenmusik im Wandel der Zeiten, Lübeck: Unser Weg 1975 (Das evangelische Schlesien, Band 6, Teil 2);
Lothar Hoffman-Erbrecht, Geistliche Musik in Schlesien, Dülmen: Laumann-Verlag 1988;
Lothar Hoffman-Erbrecht (ed.), Schlesisches Musiklexikon, Wißner-Verlag 2001;
Tomasz Jeż, Kultura muzyczna jezuitów na Śląsku i ziemi kłodzkiej (1581–1776), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa 2013;
Tomasz Jeż, Śląska Republika Muzyki. Muzyczne imaginaria nadodrzańskich humanistów, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika 2024;;
Remigiusz Pośpiech, Muzyka wielogłosowa w celebracji eucharystycznej na Śląsku w XVII I XVIII wieku, Opole: Redakcja Wydawnictwo Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego 2004;

Uwagi

W cyklu 2025Z:

Metody pracy na zajęciach:
1. lektura i interpretacja tekstów źródłowych;
2. słuchanie i analiza wybranych kompozycji;
3. porównywanie modeli organizacji kultury muzycznej

Warunkiem zaliczenia zajęć jest obecność na zajęciach, nieobecność wymaga usprawiedliwienia. Przedmiot zaliczany jest na podstawie pracy semestralnej, której temat wiąże się z zagadnieniami omawianymi podczas zajęć.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3106-1KULMU-KON w USOSweb