SZTUKA W PRAKTYCE HISTORYKA SZTUKI Sztuka XVII wieku 3105-SZWPHSZ-K

Co i jak historia sztuki robi z dziełami sztuki. Jak ich używa w swej praktyce zawodowej? Znane dzieła i artyści, w świetle klasycznych i nowych metodologii historii sztuki, prezentowani w praktycznych zastosowaniach zawodowych; naukowych, popularyzacyjnych, dydaktycznych, edukacyjnych itp. Uczestnicy zajęć muszą „ubrać” dany problem lub zjawisko w stosowną formułę prezentacji (formule upowszechnienia).
Temat opracowuje się w małych grupach (2-3 osoby). Zasadą zajęć jest najpierw (1) krótka prelekcja wprowadzająca, następnie (2) prezentacja problemu w wybranej formule, na końcu dyskusja wszystkich uczestników nad ta prezentacją.
Uczestnicy zajęć wybierają jako cel ćwiczenia określoną formułę z poniższych lub proponują własną:
 artykuł / wykład naukowy
 konspekt książki monograficznej bądź problemowej
 wykład popularny
 dyskusja panelowa
 recenzja
 artykuł prasowy
 scenariusz wystawy muzealnej
 projekt ekspozycji w muzeum lub galerii (fragmentu ekspozycji, sali, przestrzeni tematycznej)
 strona internetowa – projekt
 film popularno-naukowy - scenariusz
 film biograficzny - scenariusz
 internetowy film tube’owy
 audycja radiowa – scenariusz/ scenopis
 program telewizyjny - scenopis
 program edukacyjny do wystawy muzealnej – projekt
 program edukacyjny do stałej ekspozycji muzealnej – projekt
 gra edukacyjna – projekt

Tematy:

1. Nicolas Poussin: Et in Arcadia ego
• strukturalizm semiologiczny / Louis Marin, Ku torii lektury w sztukach wizualnych: Poussina „Pasterze arkadyjscy”, w: Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia…, red. M. Bryl, P. Juszkiewicz, P. Piotrowski, W. Suchocki, Poznań 2009, s. 157–183

2. Diego Velázquez, Las Meninas

• Poststrukturalizm / Michel Foucault, Panny dworskie, w: idem, Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2000, s. 21–38
• oraz w: Tajemnica ‘Las Meninas’. Antologia tekstów, wybór i oprac. Andrzej Witko, Wydawnictwo AA, Kraków 2006, s. 91–103
• tamże inne interpretacje: Jan Ameling Emmens (ikonologiczna), Jonathan Brown (formalno-ikonograficzna), Victor I. Stoichita (poststrukturalistyczna), Amy M. Schmitter (strukturalistyczna)
• Svetlana Alpers, Interpretacja bez reprezentacji, albo oglądanie „Panien dworskich” w: Antropologia kultury wizualnej, antologia, red. I. Kurz, P. Kwiatkowska, Ł. Zaremba, WUW, Warszawa 2012 (poststrukturalizm)

3. Caravaggio
• tradycyjna interpretacja socjo-ikonologiczna (kontekst społeczny, kontekst pojęcia obrazu religijnego, kontekst dawnej teorii sztuki): Antoni Ziemba, Artystyczna droga Caravaggia. Nowatorstwo i dialog z tradycją, w: Caravaggio „Złożenie do Grobu”: arcydzieło Pinakoteki Watykańskiej. Różne oblicza caravaggionizmu. Wybrane obrazy z Pinakoteki Watykańskiej i zbiorów polskich, kat. wyst., Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1996, 32–65.
• gender studies / Herwarth Röttgen, Caravaggio, der irdische Amor: oder der Sieg der fleischlichen Liebe, Frankfurt am Main 1992
• intertekstualność – preposterioryzm / Mieke Bal, Quoting Caravaggio: Contemporary Art, Preposterous History, Chicago University Press 2001
lektura pomocnicza do Mieke Bal: Mariusz Bryl, Suwerenność dyscypliny. Krytyczna historia sztuki od 1970 roku, Wyd. UAM, Poznań 2008; Stanisła Czekalski, Semiotyka widzenia i preposteryjna historia obrazów Mieke Bal, w: Obraz zapośredniczony (, (Materiały seminarium metodologicznego, Nieborów 2004), red. Maria Poprzęcka, Warszawa 2005. s. 119–136; Łukasz Zaremba, Mieke Bal. poza opozycją słowa i obrazu?, w: Słowo/obraz, Almanach antropologiczny 3, seria Communicare, WUW, red. Iwona Kurz, Agnieszka Karpowicz, Warszawa 2010, s. 204–216.
• Hermeneutyczno-egzystencjalistyczna historia sztuki: Michael Brötje / M. Haake, „Nawrócenie Św. Pawła" Caravaggia między „realizmem" przedstawienia a realnością obrazu, (w:) Rzeczywistość Realizm Reprezentacja, (Materiały Seminarium Metodologicznego, Nieborów 2000), Warszawa 2001; M. Haake, „Powołanie św. Mateusza" Caravaggia. Hermeneutyka obrazu a zagadnienie związku międzyobrazowego. „Artium Quaestiones” VII, 2007

4. Iluzyjne obrazy holenderskie i flamandzkie XVII wieku
• (neo)strukturalizm i antropologia obrazu / Antoni Ziemba, Iluzja a realizm. Gra z widzem w sztuce holenderskiej 1580–1660, WUW, Warszawa 2005, rozdz. II.3 (Przełamać barierę)
• między antropologią obrazu a fenomenologią i hermeneutyczną historią sztuki / Victor Stoichita, Ustanowienie obrazu, słowo/ obraz terytoria, Gdańsk 2011, rozdz. IX (Druga strona obrazu)

5. Artemisia Gentileschi: Judyty, Zuzanny, Jaele
• feministyczna historia sztuki / The Artemisia Files: Artemisia Gentileschi for Feminists and Other Thinking People, red. Mieke Bal, teksty m.in. Mieke Bal, Nanette Salomon, Griselda Pollock, Chicago University Press 2005

6. Tycjan, zwłaszcza późny: jak można tak mazać?
• technologiczna historia sztuki / Grażyna Bastek, Warsztaty weneckie w drugiej połowie XV i w XVI wieku, WUW, Warszawa 2010, rozdz. III.3 (Tycjan)

7. Rembrandt, zwłaszcza późny: po co mazać?
• technologiczna historia sztuki / Ernst van de Wetering, Rembrandt: The Painter at Work, Amsterdam University Press & California University Press 1997; Ernst van de Wetering, Rembrandt – inna biografia, oraz Antoni Ziemba, Nowa wizja osobowości i twórczości Rembrandta, oba teksty w: „Rocznik Historii Sztuki” XXXIII, 2008, s. 5–27 i 29–44

8. Gian Lorenzo Bernini – klasyk, barokista, postmanierysta?

• I. Lavin, Bernini and the Unity of Visual Arts, New York 1980
• J. Białostocki, Dwugłos o Berninim, Wrocław 1956
• Howard Hibbard, Bernini, Harmondsworth 1965