Sztuka średniowieczna w MNW: dzieła, formuły stylowe i koncepcje doktrynalne 3105-SZMNW-K

Po ukończeniu kursu
absolwent zna i rozumie:
K_W02 – w zaawansowanym stopniu terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą dzieł sztuki, w szczególności w zakresie technik, materiałów, funkcji, datowania, warunków przechowywania, sposobów inwentaryzacji
K_W04 – szczegółowe zagadnienia z zakresu historii sztuki w ujęciu chronologicznym, tematycznym i problemowym, w zakresie najważniejszych stylów artystycznych, kierunków, ruchów, tendencji, środowisk, epok historyczno-artystycznych
absolwent potrafi:
K_U04 – wykorzystywać posiadaną wiedzę w zakresie rozpoznawania różnych rodzajów obiektów sztuki (pod względem techniki, typologii, chronologii, stylistyki, genezy, atrybucji) oraz przeprowadzenia ich krytycznej analizy i interpretacji z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym
K_U07 – komunikować się z otoczeniem z wykorzystaniem specjalistycznej terminologii, poglądów różnych badaczy historii sztuki i historii kultury
K_U11 – planować i organizować pracę indywidualną oraz w zespole (także o charakterze interdyscyplinarnym)
absolwent jest gotów do:
K_K01 – krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści, dostępnych poprzez wszystkie kanały wykorzystywane w naukach o sztuce
K_K02 – uznawania znaczenia wiedzy we właściwym określeniu priorytetów służących realizacji zadań, sformułowanych problemowo przez siebie i innych, w tym ekspertów

Forma zaliczenia:

praca na zajęciach, referat

Kryteria oceniania:
1/ Aktywność w zabieraniu głosu na zajęciach. 2/ Opracowanie referatu. 3/ Podział pracy w grupie.

Dopuszczalna liczba nieobecności w semestrze: 3

Literatura ogólna: Galeria Sztuki Średniowiecznej MNW. Przewodnik, red. A. Ziemba, teksty: J. Aniołek, Z. Herman, M. Kochanowska, A. Ziemba, Warszawa 2017. Agnieszka Patała i in., Migracje. Sztuka późnogotycka na Śląsku, kat. wyst., Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Wrocław 2018. Agnieszka Patała, Pod znakiem świętego Sebalda. Rola Norymbergi w kształtowaniu późnogotyckiego malarstwa tablicowego na Śląsku, Wrocław 2018. Adam S. Labuda, Jerzy Domasłowski, Alicja Karłowska-Kamzowa, Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim, Warszawa−Poznań 1990..

Technika rzeźbiarska i malarska. Procedury warsztatowe i obrót handlowy dziełami sztuki: Michael Baxandall, Limewood Sculptors of Renaissance Germany, Yale University Press 1982. Justyna Olszewska-Świetlik, Warsztat malarski Mistrza ołtarza ze Strzegomia (1486/87), Toruń 2002. Justyna Olszewska-Świetlik, Technologia i technika gdańskiego malarstwa tablicowego drugiej połowy XV wieku, Toruń 2005. Trade in artists' materials: Markets and Commerce in Europe to 1700, ed. Jo Kirkby, Susie Nash, Joanna Cannon, London 2010

Madonna z Ołoboku: Tadeusz Dobrzeniecki, Romański posążek tronującej Marii z Dzieciątkiem w Muzeum Narodowym w Warszawie, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie” 1966, t. 10, s. 109–161. Ilene H. Forsyth, The Throne of Wisdom. Wood Sculptures of the Madonna in Romanesque France, Princeton 1972. M. Gąsiorowski, Madonna tronująca z Dzieciątkiem z Ołoboku [w:] Studia i materiały seminarium średniowiecznego, z. 2, red. Alicja Karłowska-Kamzowa, Poznań 1997, s. 3–10.

Krucyfiks dolorystyczny: Friedrich Mühlberg, Crucifixus Dolorosus. Über Bedeutung und Herkunft des gotischen Gabelkruzifixes, „Wallraf-Richartz Jahrbuch“ 1960, 22, s. 69 – 86. Monika von Alemann-Schwartz, Crucifixus dolorosus. Beiträge zur Polychromie und Ikonographie der rheinischen Gabelkreuzifixe, Bonn 1976. Marcin Wisłocki, XIV-wieczne krucyfiksy na Śląsku, „Dzieła i interpretacje” 1993, 1, s. 5– 26. Tadeusz Dobrzeniecki, Chrystus Bolesny na Drzewie Życia [w:] Literatura i kultura polskiego średniowiecza. Człowiek wobec świata znaków i symboli, red. Paulina Buchwald-Pelcowa, Jerzy Pelc Warszawa 1995. Godehard Hoffmann, Das Gabelkreuz in St. Maria im Kapitol zu Köln und das Phänomen der Crucifixi dolorosi in Europa, Worms 2006. Patrycja Łobodzińska, Crucifixus dolorosus z kościoła Bożego Ciała we Wrocławiu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Sectio L, Artes” XV, 1, 2017, s. 7–37.

Pietà z Lubiąża: Lech Kalinowski, Geneza Piety średniowiecznej, „Prace Komisji Historii Sztuki” 1952, 10, s. 153–257. Tadeusz Dobrzeniecki, Średniowieczne źródła Piety [w:] Treści dzieła sztuki. Materiały Sesji SHS, Gdańsk, 1969, Warszawa 1969, s. 11–31. Tadeusz Dobrzeniecki, Pieta z Lubiąża w Galerii Sztuki Średniowiecznej Muzeum Narodowego w Warszawie [w:] Ars sine sciencia nihil est. Księga ofiarowana Profesorowi Zygmuntowi Świechowskiemu, red. Joanna Olenderek, Warszawa 1997, s. 73–77. Romuald Kaczmarek, Monumentalna Pieta z kościoła klasztornego w Lubiążu [w:] Opactwo cystersów w Lubiążu i artyści, red. Andrzej Kozieł, Wrocław 2008, s. 43–59. Matthias Weniger, Two Pietàs from Silesia in the National Museum of Warsaw: The Pietàs from Lubiąż and from Saint Matthias Church in Wrocław / Dwie śląskie Piety z Muzeum Narodowego w Warszawie: Pietà z Lubiąża i Pietà z kościoła św. Macieja we Wrocławiu, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie / Journal of the National Museum in Warsaw”, 7(43), 2018.

Madonna Parlerowska: Die Parler und der Schöne Stil 1350 – 1400. Europäische Kunst unter der Luxemburgern, hrsg. Anton Legner kat. wyst., Schnütgen Museum, Kunsthalle, Köln, 1978, Kolonia 1978. Jakub Adamski, Figura Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. O Piotrze Parlerze jako rzeźbiarzu oraz o obecności sztuki parlerowskiej na Śląsku w czasach luksemburskich / Statue of the Virgin with Child from Saint Mary Magdalene’s Church in Wrocław. More about Peter Parler as Sculptor and Parlerian Art in Silesia in the Luxembourg Period, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie / Journal of the National Museum in Warsaw”, 4 (40), 2015, s. 69–113.

Piękna Madonna z Wrocławia: Karl Heinz Clasen, Der Meister der Schönen Madonnen. Herkunft, Entfaltung und Umkreis, Berlin – New York 1974. Gerhard Schmid, Zu einem Buch über den “Meister der Schönen Madonnen” [w:] Gotische Bildwerke und ihre Meister, Wien–Köln–Weimar 1992, s. 229–268. Zygmunt Kruszelnicki, Piękne Madonny – problem otwarty, „Teka Komisji Historii Sztuki” 1992, t. 17, s. 31–102. Janusz St. Kębłowski, Dwie „antytezy” w sprawie tzw. Pięknych Madonn [w:] Sztuka około 1400. Materiały Sesji SHS, Poznań, listopad 1995, t. 1, Warszawa 1996, s. 165–185. Andrzej M. Olszewski, Styl Pięknych Madonn [w:] Sztuka około 1400. Materiały Sesji SHS, t. 1, Warszawa 1996. Wojciech Marcinkowski, Co to jest Piękna Madonna? Uwagi o wzajemnym powiązaniu formy, funkcji i ikonografii sztuki późnogotyckiej [w:] Prawda i twórczość, red. Mateusz Kapustka, Wrocław 1998, s. 39–53. Małgorzata Kochanowska-Reiche, Beautiful Madonna of Wrocław. The question of provenance and original state, „Bulletin du Musée National de Varsovie” 2000, 41/1–4, s. 47–72. Monika Jakubek-Raczkowska, Uwagi o znaczeniu tzw. Pięknych Madonn w sztuce i religijności państwa zakonnego w Prusach, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo” 2011, 40, s. 39–94.

Piękna Pietà z kościoła św. Macieja we Wrocławiu: Matthias Weniger, Two Pietàs from Silesia in the National Museum of Warsaw: The Pietàs from Lubiąż and from Saint Matthias Church in Wrocław / Dwie śląskie Piety z Muzeum Narodowego w Warszawie: Pietà z Lubiąża i Pietà z kościoła św. Macieja we Wrocławiu, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie / Journal of the National Museum in Warsaw”, 7(43), 2018.

Ukrzyżowanie Dumlose: Mistr tynske kalvarie. Prazska rezbarska dilna predhusicke doby, kat. wyst., Narodni Galerie in Prag, red. I. Hlobil, Praga 1990..Milena Bartlová, Mistr Týnské kalvárie. Český sochař doby husitské, Praha 2004.

Alabastrowe Trzy Marie: Kim Woods, The Master of Rimini and the tradition of alabaster carving in the early fifteenth-century Netherlands, „Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek” 62, 2012, s. 57–83. Kim Woods, The Supply of Alabaster in Northern and Mediterranean Europe in the Later Middle Ages, w: Trade in Artist’s Materials, ed. Jo Kirkby, Susie Nash, Joanna Cannon, London 2010, s. 86–93. Stefan Roller, Harald Theiss i in., Mission Rimini: Material, Geschichte, Restaurierung: Der Rimini-Altar, kat. wyst. Liebieghaus, Skulpturensammlung, Frankfurt a.M. 2021–2022.

Veraikon: Hans Belting, Obraz i kult. Historia obrazu przed epoką sztuki, przeł. Tadeusz Zatorski, Gdańsk 2012. Gerhard Wolf, From Mandylion to Veronica, w: The Holy Face and the Paradox of Representation, red. H.L. Kessler, G. Wolf, Bologna 1998, s. 153–179. Gerhard Wolf, Schleier und Spiegel: Traditionen des Christusbildes und die Bildkonzepte der Renaissance, München 2002. Christiane Kruse, Wozu Menschen malen, München 2003. Antoni Ziemba, Niderlandzkie malarstwo tablicowe 1430–1500, Warszawa 2011, rozdz. IX.4. Antoni Ziemba, Późnośredniowieczne oblicza Chrystusa, w: Obraz między kultem a lękiem, red. Maria Poprzęcka, Gdynia 2015, s. 39–59.

Poliptyk Grudziądzki: Karl-Heinz Clasen, Der Graudenzer Altar der Marienburg, „Marburger Jahrbuch für Kunstwissenschaft” 13, 1944, s. 111–128. Alicja Karłowska-Kamzowa, Kontakty artystyczne z Czechami w malarstwie gotyckim Śląska, Pomorza Wschodniego i Kujaw, „Folia Historiae Artium” 16, 1980, s. 39-65. Adam S. Labuda, Jerzy Domasłowski, Alicja Karłowska-Kamzowa, Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim, Warszawa − Poznań 1990, s. 75 nn. Władysław Łoś, Przedstawienie Bożego Narodzenia na poliptyku grudziądzkim, „Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu” 44, 1991, s. 73–74. Władysław Łoś, Jolanta Meder-Kois, Poliptyk Grudziądzki a czeskie malarstwo gotyckie. Uwagi wstępne, “Technologia artis. The Yearbook of the Historical Art Technology Prague” 3, 1993, s. 70–76.Adam S. Labuda, Die Spiritualität des Deutschen Ordens und die Kunst. Der Graudenzer Altar als Paradigma, w: Die Spiritualität der Ritterorden im Mittelalter, red. Zenon H. Nowak, Toruń 1993, s. 45–73 (http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain- content?id=59326). Władysław Łoś, Das Bildprogramm des Graudenzer Altars, w: Sztuka w kręgu Zakonu Krzyżackiego w Prusach i Inflantach, Toruń 1995, s. 203–216. Malarstwo gotyckie w Polsce, pod. red. Adama S. Labudy i Krystyny Secomskiej, t. 1-3, Warszawa 2004. Władysław Łoś, Forschungsprobleme des Graudenzer Altars, w: Malerei und Skulptur des späten Mittelalters und der frühen Neuzeit in Norddeutschland. Künstlerischer Austausch im Kulturraum zwischen Nordsee und Baltikum, red. Hartmut Krohm, Uwe Albrecht, Matthias Weniger, Braunschweig-Berlin 2004, s. 89–95. Sylwia Getka-Pesta, Stan badań nad Ołtarzem Grudziądzkim, „Rocznik Grudziądzki” XX, 2012, s. 115 nn. (http://kpbc.ukw.edu.pl /dlibra/plain-content?id=151015).

Gdańska Trójca Święta: Tadeusz Dobrzeniecki, U źródeł przedstawień Tronu Łaski i ‘Pietas Domini’, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 1971, 15/1, s. 221–312. Tadeusz Dobrzeniecki, A Danzig Panel of Pitie-de-Nostre-Seigneur: Notes on the Iconography, „Bulletin du Musée National de Varsovie” 1969, 10/2-3, s. 29–54. Adam S. Labuda, Die 'Pitié-de-Nostre-Seigneur' der St.-Georgsbruderschaft in der Danziger Marienkirche. Untersuchungen zu den Quellen des Bildtypus und der Herkunft des Malers, w: Jiří Fajt (red.), Künstlerische Wechselwirkungen in Mitteleuropa, Ostfildern 2006, s. 161-181. Stephan Kemperdick, Two Trinity Panels from St Mary’s Church in Gdańsk / Dwie Tablice Trójcy Świętej w z gdańskiego kościoła Mariackiego, „Rocznik
Muzeum Narodowego w Warszawie / Journal of the National Museum in Warsaw”, 7(43), 2018.

Dyptyk Winterfeldów: Tadeusz Dobrzeniecki, Niektóre zagadnienia ikonografii Męża Boleści, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie” 1971, t. 15/1, s. 7–216. J. Domasłowski, A. Karłowa-Kamzowa, A. S. Labuda, Malarstwo gotyckie na Pomorzu Wschodnim, Warszawa-Poznań 1971, s. 99–100. Malarstwo gotyckie w Polsce, t. 1–3, red. Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, Warszawa 2004, t. 1, s. 341–342 i t. 2 katalog, s. 165.

Vir Dolorum i Maria Bolesna –Tablica z Brzegu: Tadeusz Dobrzeniecki, Niektóre zagadnienia ikonografii Męża Boleści, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie” 1971, t. 15/1, s. 7–216. Grażyna Jurkowlaniec, Chrystus Umęczony. Ikonografia w Polsce od XIII do XVI wieku, Warszawa 2001. Malarstwo gotyckie w Polsce, t. 1–3, red. Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, Warszawa 2004.
Ołtarz św. Barbary: Adam S. Labuda, Wrocławski ołtarz św. Barbary i jego twórcy. Studium o malarstwie śląskim XV w., Poznań 1984. Adam S. Labuda, Obraz i słowo w późnym średniowieczu (na przykładzie wrocławskiego ołtarza św. Barbary) [w:] Literatura i kultura późnego średniowiecza w Polsce, red. Teresa Michałowska, Warszawa 1993, s. 257–264. /On Text and Pictures in the Late Middle Ages from the example of the Altar of St. Barbara in Wrocław (1447), „Artibus et Historiae”, nr 9 (V), 1984, s. 23 – 57. Krzysztof Chmielewski, Technika warsztatowa Mistrza Poliptyku św. Barbary. Studium z zakresu wzajemnych relacji pomiędzy techniką a formą artystyczną w malarstwie XV wieku, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2002. Ewa Wółkiewicz, Twórcy retabulum w kościele św. Jakuba w Nysie. W kwestii wyposażenia wnętrz kościelnych w połowie XV wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 52 (2004),.4, 453–457. Aleksandra Szewczyk, Jacek Witkowski, Wilhelm Kalteysen z Akwizgranu [w:] Encyklopedia Wrocławia, hrsg. v. J. Harasimowicz, Wrocław 2006, 955. Aleksandra Szewczyk, Jacek Witkowski, Gotycki ołtarz główny kościoła św. Jakuba w Nysie, „Quart: Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego”, 1/3 2007, 7–11. Aleksandra Szewczyk, Jacek Witkowski, Gotycki ołtarz główny w kościele św. Jakuba w Nysie – dzieło Mistrza Wilhelma z Akwizgranu [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia u. M. Kapustka, Wrocław 2008, 105–116. Ewa Wółkiewicz, Okoliczności fundacji XV-wiecznej nastawy ołtarza głównego w kościele św. Jakuba w Nysie, [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia u. M. Kapustka, Wrocław 2008, 99–104. Krzysztof Chmielewski, Budowa technologiczna zachowanej części Poliptyku św. Barbary z Wrocławia, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 2010, t. 19, s. 115–140. Adam S. Labuda, Wrocławski Ołtarz św. Barbary – dzieło przełomowe. Aspekty, konstatacje, znaki zapytania [w:] Procesy przemian w sztuce średniowiecznej. Przełom – regres – innowacja – tradycja. Studia z historii sztuki, red. Rafał Eysymontt, Romuald Kaczmarek, Warszawa 2014, s. 223–236. Agnieszka Patała i in., Migracje. Sztuka późnogotycka na Śląsku, kat. wyst., Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Wrocław 2018. Agnieszka Patała, Pod znakiem świętego Sebalda. Rola Norymbergi w kształtowaniu późnogotyckiego malarstwa tablicowego na Śląsku, Wrocław 2018.
Poliptyk Legnicki: Jacek Witkowski, Gotycki ołtarz główny kościoła Świętych Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 1997. Malarstwo gotyckie w Polsce, t. 1–3, red. Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, Warszawa 2004. Agnieszka Patała, Pod znakiem świętego Sebalda. Rola Norymbergi w kształtowaniu późnogotyckiego malarstwa tablicowego na Śląsku, Wrocław 2018.
Poliptyk Zwiastowania z Jednorożcem: Wanda Klenczon, Program ideowy późnogotyckiego ołtarza Zwiastowania z jednorożcem z kościoła p.w. św. Elżbiety we Wrocławiu [w:] Sztuki plastyczne na średniowiecznym Śląsku. Studia i materiały, Wrocław–Poznań 1988, s. 73–92. Anna Ziomecka, Uwagi o poliptyku „Zwiastowania” z kościoła Św. Elżbiety we Wrocławiu [w:] Z dziejów wielkomiejskiej fary. Wrocławski kościół Św. Elżbiety w świetle historii i zabytków sztuki, red. Mieczysław Zlat, Wrocław 1996, s. 75–94. Malarstwo gotyckie w Polsce, t. 1–3, red. Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, Warszawa 2004. Agnieszka Patała, Pod znakiem świętego Sebalda. Rola Norymbergi w kształtowaniu późnogotyckiego malarstwa tablicowego na Śląsku, Wrocław 2018. Aleksandra Sieczkowska, Czu d[er] towil. Jeszcze o Poliptyku Zwiastowania z jednorożcem z wrocławskiego kościoła św. Elżbiety, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” nr 4 (70)/ 2023, s. 89–111.
Tablica modlitewna – Corona Beatissimae Virginis Mariae: Katarzyna Zalewska, ’Corona beate Virginis Marie’. Das mittelalterliche gemalte Marientraktat aus der Bernhardinerkirche in Breslau, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“, 55, 1992, s.57–65. Katarzyna Zalewska, Alegoria Chwały Marii. Związki malarstwa i modlitwy w obrazie z kościoła Bernardynów we Wrocławiu [w:] Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza, red. Teresa Michałowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989, s. 299–306. Katarzyna Zalewska, Modlitwa i obraz. Średniowieczna ikonografia różańcowa, Warszawa 1994.
Tryptyk Jerozolimski: Andrzej Kłoczowski, Ołtarz z kościoła N.M. Panny w Gdańsku zwany Jerozolimskim, w: Późny gotyk. Studia nad sztuką przełomu średniowiecza i czasów nowych. Materiały sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Wrocław 1962, Warszawa 1965, s. 289-304. Tadeusz Dobrzeniecki, Sukcesywny i symultaniczny program narracji w gdańskim Tryptyku Jerozolimskim, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie”, t. 33/34, 1989-90, s. 139-233. Antoni Ziemba, Czas i miejsce opowieści w obrazie. „Tryptyk Jerozolimski” z Gdańska – problemy narracji i ikonografii / Time and Place in a Story Told by a Painting. The Jerusalem Triptych from Gdańsk: Issuses of Narration and Iconography, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie / Journal of the National Museum in Warsaw” 2(38), 2013, s. 263–304. Magdalena Michalik, Tryptyk Jerozolimski – problemy atrybucyjne, praca magisterska, IHS UW 2017. Magdalena Pawłowska, O zależnościach Fasciculus temporum Wernera Rolevincka i programu ikonograficznego Tryptyku Jerozolimskiego, praca licencjacka IHS UW, 2019. Ewa Orzechowska, Tryptyk Jerozolimski (…), praca licencjacka, IHS UW, 2023. Antoni Ziemba, Ewa Orzechowska, Tryptyk Jerozolimski: nowe rozpoznania i sugestie interpretacyjne / The Jerusalem Triptych: new recognitions and interpretative suggestions, „„Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie / Journal of the National Museum in Warsaw” 2026 (w przygotowaniu).
Św. Łukasz Jakoba Beinharta: Gisela Kraut, Lukas malt die Madonna. Zeugnisse zum künstlerischen Selbstverständnis in der Malerei, Worms 1986. Zofia Herman, „Święty Łukasz malujący Marię” Jakoba Beinharta w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Autorefleksja artystyczna a funkcja kultowa, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie/ Journal of the National Museum in Warsaw”, 2(38), 2013, s. 217–263.
Głowa Jana Chrzciciela na misie: Barbara Baert, Caput Johannis in Disco: Essay on a Man’s Head, Leiden–Boston 2012 (i różne artykuły tej autorki).
Ołtarz katedry hamburskiej Absolona Stummego: Michael Doose i in., Die vier Flügel des Hochaltars aus dem Hamburger Dom / Cztery skrzydła ołtarza głównego z katedry hamburskiej, (Berichte aus der Restaurierungswerkstatt St. jacobi, Bd. 1), Warszawa–Hamburg 2001.
Poliptyk Legnicki: Jacek Witkowski, Gotycki ołtarz główny kościoła Świętych Piotra i Pawła w Legnicy, Legnica 1997.
Poliptyk św. Rajnolda: Micha Leeflang, The Saint Reinhold Altarpiece by Joos van Cleve and his Workshop: New Insights into the Influence of Albrecht Dürer on the Working Process, w: Making and Marketing: Studies of the Painting Process in Fifteenth- and Sixteenth-Century Netherlandish Workshops, Tournhout 2006. Micha Leeflang, Joos Van Cleve: A Sixteenth-Century Antwerp Artist and His Workshop, Turnhout 2015; Piotr Borusowski, Aleksandra Janiszewska, W warsztacie niderlandzkiego mistrza, kat. wyst. MNW (https://www.academia.edu/34251213/Czego_nie_wida%C4%87_Podrysowania_w_XVI_wiecznych_obrazach_niderlandzkich_z_kolekcji_Muzeum_Narodowego_w_Warszawie_Hidden_from_View_Underdrawings_in_Sixteenth_Century_Netherlandish_Paintings_from_the_Collection_of_the_National_Museum_in_Warsaw). Peter van den Brink (Valkenburg), Co mogło łączyć Joosa van Cleve i Albrechta Dürera? / , Joos van Cleve and Albrecht Dürer: A Hypothetical Relationship, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie/ Journal of the National Museum in Warsaw”, 11(47), 2022.
Poliptyk z Pruszcza: Ryszard Szmydki, Retables anversois en Pologne: contribution a l'étude des rapports artistiques entre les anciens Pays-Bas Méridionaux et la région de Gdansk au début du XVIe siècle, Brussel 1986..

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3105-SZMNW-K w USOSweb