Średniowieczny detal architektoniczny 3105-SDA-K
Konwersatorium poświęcone jest systematycznej prezentacji szczegółowych form murowanej architektury średniowiecznej od czasów karolińskich do początku XVI w., przede wszystkim: rodzajów i kształtów stosowanych łuków, podpór (filarów, kolumn), ich baz, kapiteli, sklepień (w tym profili żeber, sposobów podparcia), wypełnień okiennych (zwłaszcza maswerków), portali, okien, szczytów, dachów i hełmów wieżowych, empor, a także stosowanej wówczas ornamentyki architektonicznej. Zajęcia nie będą się jednak ograniczały do standardowej typologii, lecz będą charakteryzować przemiany stylowe i formalne architektury średniowiecznej przez szczegółową prezentację i analizę języka form, stosowanych w danym okresie. Przedstawiona zostanie geneza poszczególnych rozwiązań, a także regionalne zróżnicowanie architektury średniowiecznej w jej ciągłości historycznej właśnie z punktu widzenia zestawu jej form. Uczestnik zajęć powinien nie tylko wynieść z nich gruntowną i usystematyzowaną wiedzę o charakterze formalnym architektury wieków średnich, ale także uzyskać odpowiednie narzędzia badawcze do jej samodzielnej oceny i analizy.
Forma zaliczenia: ilustrowane slajdami kolokwium na koniec semestru i regularne uczestnictwo w zajęciach.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Uczestnik zajęć powinien wynieść z nich gruntowną i usystematyzowaną wiedzę o charakterze formalnym architektury wieków średnich, a także uzyskać odpowiednie narzędzia badawcze - umiejętność jej samodzielnej oceny i analizy.
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia: ilustrowane slajdami kolokwium na koniec semestru i regularne uczestnictwo w zajęciach.
Literatura
– W. Koch, Style w architekturze. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, Warszawa 1996.
– W. Borusiewicz, Budownictwo murowane w Polsce. Zarys sztuki strukturalnego kształtowania do końca XIX wieku, Warszawa–Krakow 1985.
– N. Pevsner N., J. Fleming, H. Honour, Encyklopedia architektury, Warszawa 1992.
– S. Kozakiewicz, Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 1996.
– Z. Mączeński, Elementy i detale architektoniczne w rozwoju historycznym, Warszawa 1956 [reprint: Warszawa 1997].
– P. Frankl, Gothic Architecture. Revised by Paul Crossley, New Haven–London 2000 (Pelican History of Art).
– F. Gottlob, Formenlehre der Norddeutschen Backsteingotik, Leipzig 1907.
– E. Viollet-le-Duc, Dictionnaire raisonne de l’architecture francaise du XIe au XVIe siècle, Paris 1854–1875, vol. 1-10
– K. H. Clasen, Deutsche Gewölbe der Spätgotik, Berlin 1958.
– N. Nußbaum, S. Lepsky, Das gotische Gewölbe. Eine Geschichte seiner Form und Konstruktion, Darmstadt 1999.
– P. Frankl, The ‘Crazy’ Vaults of Lincoln Cathedral, „The Art Bulletin”, 35, 1953, s. 95–107.
– V. Mencl, Tvary klenebních žeber v české gotické architektuře, „Zprávy památkové péče”, 12, 1951/1952, s. 268–281.
– V. Mencl, České středověké klenby, Praha 1974
– J. Frazik, Poglądy na rolę żebra w sklepieniach gotyckich, „Biuletyn Historii Sztuki”, 23, 1961, s. 417–420.
– J. Frazik, Zagadnienie sklepień o przęsłach trojpodporowych w architekturze średniowiecznej, „Foliae Historiae Artium”, 4, 1967, s. 5–96.
– J. Frazik J., Sklepienia żebrowe w Polsce XV w., [w:] Sztuka i ideologia XV wieku, red. P. Skubiszewski, Warszawa 1978, s. 521–566.
– M. Zlat, Najstarsze sklepienia sieciowe w Polsce, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 17, 1972, z. 1, s. 3–18.
– H. Weigert, Das Kapitel in der deutschen Baukunst des Mittelalters, „Zeitschrift für Kunstgeschichte“, 5, 1936, s. 7–46, 103–124.
– G. Binding, Maßwerk,
– L. Helten, Mittelalterliches Maßwerk. Entstehung–Syntax–Typologie, Berlin 2006.
– T. Węcławowicz, M. Pietrzykówna, Maswerki w kościołach Małopolski, „Rocznik Krakowski”, 55, 1989, s. 45–74.
– T. Kozaczewski, H. Kozaczewska-Gołasz, Portale trzynastowiecznej architektury na Śląsku, Wrocław 2009.
– L. Przymusiński, Rozwój szczytów w architekturze gotyckiej 1250–1450 na ziemi chełmińskiej i Pomorzu Gdańskim, „Zeszyty Naukowe UAM. Historia Sztuki”, 4, 1966, s. 3–62.
– C. Herrmann, Mittelalterliche Architektur im Preussenland. Untersuchungen zur Frage der Kunstlandschaft und -geographie, Petersberg 2007.
– A. Soćko, Układy emporowe w architekturze państwa krzyżackiego, Warszawa 2005.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: