Rzeźba nowożytna. Warsztat historyka kultury materialnej i sztuki 3105-RZNWHSZ-SP
Zajęcia wykładowe z elementami ćwiczeń mające na celu
przedstawienie szerokiego spektrum źródeł wiedzy (archiwa,
biblioteki i zbiory różnych instytucji nauki i ochrony dóbr kultury,
literatura fachowa i popularyzatorska, netografia – repozytoria
naukowe, bazy danych), metod badawczych i praktycznych
porad dotyczących skulpturologii, zwłaszcza w jej wczesno
nowożytnym okresie rozwoju (XVI-XVIII w.). Kolejne spotkania
będą poświęcone: materiałoznawstwu i praktycznej stronie
edukacji i działalności zawodowej twórców rzeźby, procesowi
projektowania i wachlarzowi dostępnych wzorów i ich wymianie,
technicznym aspektom pracy (narzędzia i techniki), wreszcie
analizie karier wybranych artystów i ich wpływowi na
środowisko (w skali lokalnej, regionalnej albo
międzynarodowej). Wyjaśnione zostaną też pojęcia importu
artystycznego czy transferu / przerzutu stylowego, tworzenia się
trendów lub nurtów stylowych w rzeźbie Europy od przełomu XV
i XVI aż do 3. tercji XVIII w. Prezentacji doczekają się zostaną
praktyczne metody badań z szerokim wykorzystaniem
pomocniczych nauk historycznych, geografii artystycznej i
typowych analiz morfologicznych (formalno-stylistycznych i
porównawczych). Wyjaśnione zostaną zasady metod atrybucji,
rekonstrukcji biografii i dorobku rzeźbiarskiego na wybranym
przykładzie (przykładach) z kraju, Italii i Europy Zachodniej (ze
Środkowo-Wschodnią). Celem zajęć jest też edukacji w
kierunku tworzenia baz typu Big data, dzięki którym będą w
przyszłości możliwe metodyczne badania nad przebiegiem
wielkich procesów lub zjawisk w kontekście europejskim. W
ramach zajęć uwzględniono możliwość wyjść grupy w teren, do
instytucji lub zabytków w celach inwentaryzacyjnych i
badawczych.
Metody prowadzenia zajęć:
wykład z prezentacją multimedialną / wykład konwersatoryjny /
konwersatorium / praca z tekstem / praca w grupie / burza
mózgów / ćwiczenia / ćwiczenia inwentaryzacyjne
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
absolwent zna i rozumie:
K2_W02 – w stopniu pogłębionym terminologię, teorię i
metodologię z zakresu historii sztuki oraz jej powiązania z
innymi naukami historycznymi.
K2_W03 – kluczowe fakty, obiekty i zjawiska, stanowiące
pogłębioną wiedzę o wszechstronnym i ogólnym charakterze z
zakresu nauk o sztuce.
K2_W06 – zaawansowane metody analizy, interpretacji, krytyki,
wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury,
właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w
zakresie nauk o sztuce.
absolwent potrafi:
K2_U01 – wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i
integrować informacje z zakresu historii sztuki z wykorzystaniem
różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne
sądy.
K2_U02 – wykorzystywać wiedzę i umiejętności badawcze,
obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i
poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych,
opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne
rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki
i dyscyplin naukowych właściwych dla historii sztuki.
K2_U04 – przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację
różnych rodzajów dzieł sztuki, stosując oryginalne podejścia,
uwzględniające nowe osiągnięcia historii sztuki, w celu
określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz
miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
K2_U07 – stosować umiejętność formułowania opinii
krytycznych o wytworach kultury na podstawie wiedzy naukowej
i doświadczenia oraz umiejętność prezentacji opracowań
krytycznych w różnych formach i w różnych mediach.
K2_U08 – porozumiewać się z wykorzystaniem różnych
kanałów i technik informacyjno-komunikacyjnych ze
specjalistami z zakresu historii sztuki oraz dziedzin nauki i
dyscyplin pokrewnych oraz niespecjalistami, a także
popularyzować wiedzę o humanistyce oraz wytworach kultury i
jej instytucjach.
K2_U09 – posługiwać się językiem obcym na poziomie B2+
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz
specjalistyczną terminologią. (w przypadku zajęć prowadzonych
w języku obcym)
K2_U13 – samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać
umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne
działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania
własną karierą zawodową.
absolwent jest gotów do:
K2_K01 – krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych
treści, uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu
problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii
ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym
rozwiązywaniem problemu.
K2_K03 – przekuwania projektów w profesjonalne działania o
charakterze badawczym, muzealniczym lub wystawienniczym,
myśląc w sposób przedsiębiorczy i działając na rzecz dobra
wspólnego.
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia:
test, praca na zajęciach (zgodnie z sylabusem zajęć)
Kryteria oceniania:
warunkiem zaliczenia jest uzyskanie 60% punktów na
egzaminie pisemnym
Dopuszczalna liczba nieobecności w semestrze: 2
Literatura
J. Bassett, P. Fogelman, Looking at European Sculpture. A
Guide to technical Terms, London, 1997.
M.-T. Baudry, D. Bozo, Sculpture : méthode et vocabulaire.
Inventaire general des monuments et des richesses artistiques
de la France, 7éme édtion, Paris, 2011.
S. Dürre, Seeman’s Lexikon der Skulptur. Bildhauer – Epochen
Themen – Techniken, Leipzig, 2007.
A. Kozieł, M. Wardzyński, ‘Bildende Kunst – ihre Gattungen und
Entwicklungswege’, in: A. Gąsior, M. Winzeler (Hg.): Handbuch
zur Geschichte der Kunst in Ostmitteleuropa, Bd. 5: Von der
Renaissance zum Barock (1570–1670), Berlin-Boston, 2025, S.
154–173.
M. Lefftz, Sculpture en Belgique 1000–1800, Bruxelles 2001.
A. Lipińska, Moving Sculptures: Southern Netherlandish
Alabasters from the 16th to 17th Centuries in Central and
Northern Europe, Leiden, 2015.
P. Migasiewicz, Rzeźbiarz Stanisław Wolnowicz (ok. 1670-
1738) Studium z dziejów snycerstwa barokowego na
obszarze centralnych ziem Korony, Warszawa 2011.
P. Migasiewicz, Nagrobek serca króla Jana Kazimierza w
kościele Saint-Germain-des-Prés. Aeternae memoriae Regis
Orthodoxi, Warszawa 2019.
P. Migasiewicz, Laudatissimus Phidias noster. Rzeźbiarz
Johann Riedel SJ (1654–1736) między czeską tradycją
cechową a francuską sztuką akademicką, Warszawa 2021.
Migracje. Materiały LXIV Ogólnopolskiej sesji naukowej
Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa 24–25 listopada
2016 r., red. K. Chrudzimska-Uhera, A.S. Czyż, Warszawa
2017.
J. Sito, Wielkie warsztaty rzeźbiarskie Warszawy doby saskiej :
modele kariery, formacja artystyczna, organizacja produkcji,
Warszawa 2013.
J. Sito, Johann Chrisostomus Redtler. Rzeźbiarz i entrepreneur
w służbie elit władzy Rzeczypospolitej XVIII wieku, Warszawa
2024.
F. Skibiński, Willem van den Blocke. A Sculptor from the Low
Countries in the Baltic Region, Turnhout, 2020.
Splendor i fantazja. Rzeźba rokokowa w Rzeczypospolitej i na
Śląsku, red. P. Migasiewicz, Warszawa 2013.
M. Trusted (ed.), The Making of Sculpture. The materials and
techniques of European sculpture, London, 2007.
M. Trusted, Baroque Sculpture in Germany and Central Europe
1600-1700, Turnhout, 2022.
M. Wardzyński, Rzeźba nowożytna w kręgu Jasnej Góry
i polskiej prowincji zakonu paulinów, Cz. 1: Ośrodek rzeźbiarski
w Częstochówce pod Jasną Górą 1620–1705, t. 1-2, Warszawa
2009.
M. Wardzyński, Marmur i alabaster w rzeźbie i małej
architekturze Rzeczypospolitej : studium historyczno-
materiałoznawcze przemian tradycji artystycznych od XVI do
początku XVIII wieku, Warszawa 2015.
M. Wardzyński, ‘Flemish current in sculpture in the Polish-
Lithuanian Commonwealth in High Baroque period (second half
of the 17th and beginning of the 18th century). An introduction’,
in: J. Tylicki, J. Żukowski, A. Żukowska (Eds.), Art of the
Southern Netherlands : Gdańsk and the Polish-Lithuanian
Commonwealth, Gdańsk 2017, p. 149–172.
M. Wardzyński, Niederländische, flämische und italienische
Skulpturenimporte für König Jan III. in Villa Nova (Wilanów) bei
Warschau (1679–1696). Ein Beitrag zur Rekonstruktion des
westeuropäischen Kunstmarktes im 4. Viertel des 17.
Jahrhunderts, in: Christoph Augustynowicz, Bogusław Dybaś,
Anna Ziemlewska (Hg.), Jan III. Sobieski – polnischer
Nationalheld und Sieger von Wien. Geschichte, Nachleben und
Verklärung, Wien, 2025, S. 79–118.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: