Nowożytna grafika europejska -wybitni twórcy i ich dzieła 3105-NGE-K
Historia nowożytnej grafiki europejskiej łączy się ściśle z historią innych dziedzin sztuk plastycznych – rysunkiem, malarstwem, archtekturą, rzeźbą i rzemiosłem. Grafika, jako samodzielna dziedzina sztuki, rozwijała się szczególnie dynamicznie w dwóch nurtach: grafiki reprodukcyjnej i grafiki autorskiej. Jej czołowi twórcy wyznaczali na przestrzeni wieków kierunki rozwoju, jak również często pozostawali poza oficjalnym nurtem sztuki, co miało miejsce w wypadku artystów najwybitniejszych. Zajęcia będą zawierały wprowadzenie do historii grafiki jako dziedziny sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem grafiki nowożytnej (XV-XVIII w.), wskazaniem najważniejszych wydarzeń, szkół i twórców. Proponowane zagadnienia, to m.in. Warsztat pracy badacza grafiki i rysunku; Grafika jako dziedzina sztuk plastycznych; Historia, podstawowe techniki, terminologia; Kolekcjonerstwo grafiki i rysunku; Wielcy twórcy i ich dzieło: Lucas van Leyden; Albrecht Dürer i Mali Mistrzowie; Rafael i Marcantonio Raimondi; Jacques Callot a grafika francuska XVII wieku; Szkoła Rubensa; Rembrandt; William Hogart; Grafika barwna XVIII wieku i jej mistrzowie; Giovanni Battista Piranesi.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Uczestnik konwersatorium powinien wynieść podstawową wiedzę o specyfice grafiki jako dziedziny sztuki, znajomość jej odrębnej terminologii i warsztatu badacza. Zwrócenie uwagi na najważniejsze osiagnięcia i wybitnych twórców ma ułatwić łączenie odrębnych z pozoru zjawisk w sztuce w całość, uczyć wyciągania wniosków ogólniejszych. Możliwość zilustrowania zajęć oryginalnymi dziełami sztuki wprowadza praktyczne rozpoznawanie technik graficznych. Uczestnicy otrzymają również materiały zawierające podstawowe treści prezentowane na spotkaniach (terminologia, nazwiska twórców, abstrakt wykładu, dodatkowa literatura).
Kryteria oceniania
Regularne i czynne uczestnictwo w zajęciach / test pisemny, otwarty na koniec semestru
Literatura
David Landau, Peter Parshall, The Renaissance Print 1470-1550, New Haven and London 1994
Peter Parshall, Rainer Schoch, Origins of European Printmaking: Fifteenth-Century Woodcuts and Their Public. Katalog wystawy, National Gallery w Waszyngtonie, Washington DC, 2005
Jolanta Talbierska: Gdy rycina stała się dziełem sztuki. Przemiany w grafice niemieckiej 1470-1550. W: Rewolucje graficzne. Albrecht Dürer i szkoła niemiecka XV i XVI wieku. Katalog wystawy, 19 października – 4 grudnia 2011, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Narodowe w Gdańsku, koncepcja wystawy i katalogu oraz redakcja katalogu Barbara Dygdała-Kłosińska. Bydgoszcz: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, 2011, s. 59-73
Augsburg, die Bilderfabrik Europas: Essays zur Augsburger Druckgraphik der Frühen Neuzeit, hrsg. John Roger Paas, Augsburg: Wissner 2001
Maciej Bóbr, Mistrzowie grafiki europejskiej od XV do XVIII wieku, KAW, Warszawa 2000
***
Irena Jakimowicz, Pięć wieków grafiki polskiej, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1997 (bez słownika terminologicznego, ponieważ zawiera nieścisłości)
Maria Grońska, Grafika w książce, tece i albumie, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1994
Irena Kossowska, Narodziny polskiej grafiki artystycznej 1897-1917, Kraków 2000
***
Polskie kolekcjonerstwo grafiki i rysunku, wstęp St. Sawicka, praca zbiorowa, red. naukowa Maria Mrozińska, Stanisława Sawicka, Warszawa 1980
Teresa Kossecka, Gabinet Rycin króla Stanisława Augusta, Arx Regia, Warszawa 1999
***
Walter Koschatzky, Die Kunst der GRAPHIK. Technik, Geschichte, Meisterwerke, Residenz Verlag, Augsburg 1972
Jolanta Talbierska, Grafika [w:] Wielka Encyklopedia PWN, t. 10, Warszawa 2002, s. 373-376); Rysunek [ w:] Wielka Encyklopedia PWN, t. 24, Warszawa 2004, s. 138-139
Jordi Catafal, Clara Oliva, Techniki graficzne, wyd. Arkady, tłum. Marta Boberska, konsultacja i uzupełnienia tekstu Jolanta Talbierska, Arkady, Warszawa 2004
Andrzej Jurkiewicz, Podręcznik metod grafiki artystycznej, Warszawa 1975
***
Jolanta Talbierska: Nowożytna grafika europejska XV-XVIII wieku. Funkcje, ośrodki, oddziaływanie, w: Inspiracje grafiką europejską w sztuce polskiej. Czasy nowożytne, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2010, s. 11-34
Jolanta Talbierska, Grafika europejska na przełomie XV i XVI wieku. Ośrodki, artyści i ich szkoły, kierunki rozwoju, [w:] Sztuka około 1500. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Gdańsk, listopad 1996, Warszawa 1997, s. 279-296
Jolanta Talbierska, Główne ośrodki produkcji graficznej w Europie XVII wieku. Funkcje, artyści, produkcja, [w:] Sztuka XVII wieku w Polsce. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków grudzień 1993, Warszawa 1994, s. 103-124
Jolanta Talbierska, Grafika wenecka XVIII wieku, [w:] Grafika Wenecka XVIII wieku ze zbiorów polskich. Katalog wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1995, s. 11-22
Jolanta Talbierska, Twórczość graficzna Rembrandta van Rijn. Nowe perspektywy badawcze dzieła graficznego. „Rocznik Historii Sztuki”, XXXIII, 2008, s. 65-125
Paweł Ignaczak, Twórczość rytownicza Jana Piotra Norblina na tle XVIII -wiecznej grafiki rembrandtyzującej, „Rocznik Historii Sztuki”, XXXIII, 2008, s. 51-92 (generalnie do przejrzenia cały tom RHS XXXIII, znakomite artykuły na temat Rembrandta)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: