Rzeźba nowożytna (XVI-XVIII wiek) w Europie i Rzeczypospolitej. Warsztat historyka kultury materialnej i sztuki. 3105-LRZN-WE
Zajęcia wykładowe z elementami ćwiczeń mające na celu przedstawienie szerokiego spektrum źródeł wiedzy (archiwa, biblioteki i zbiory różnych instytucji nauki i ochrony dóbr kultury, literatura fachowa i popularyzatorska, netografia – repozytoria naukowe, bazy danych), metod badawczych i praktycznych porad dotyczących skulpturologii, zwłaszcza w jej wczesno nowożytnym okresie rozwoju (XVI-XVIII w.). Kolejne spotkania będą poświęcone: materiałoznawstwu i praktycznej stronie edukacji i działalności zawodowej twórców rzeźby, procesowi projektowania i wachlarzowi dostępnych wzorów i ich wymianie, technicznym aspektom pracy (narzędzia i techniki), wreszcie analizie karier wybranych artystów i ich wpływowi na środowisko (w skali lokalnej, regionalnej albo międzynarodowej). Wyjaśnione zostaną też pojęcia importu artystycznego czy transferu / przerzutu stylowego, tworzenia się trendów lub nurtów stylowych w rzeźbie Europy od przełomu XV i XVI aż do 3. tercji XVIII w. Prezentacji doczekają się zostaną praktyczne metody badań z szerokim wykorzystaniem pomocniczych nauk historycznych, geografii artystycznej i typowych analiz morfologicznych (formalno-stylistycznych i porównawczych). Wyjaśnione zostaną zasady metod atrybucji, rekonstrukcji biografii i dorobku rzeźbiarskiego na wybranym przykładzie (przykładach) z kraju, Italii i Europy Zachodniej (ze Środkowo-Wschodnią). Celem zajęć jest też edukacji w kierunku tworzenia baz typu Big data, dzięki którym będą w przyszłości możliwe metodyczne badania nad przebiegiem wielkich procesów lub zjawisk w kontekście europejskim. W ramach zajęć uwzględniono możliwość wyjść grupy w teren, do instytucji lub zabytków w celach inwentaryzacyjnych i badawczych.
Metody prowadzenia zajęć:
wykład z prezentacją multimedialną / wykład konwersatoryjny / konwersatorium / praca z tekstem / praca w grupie / burza mózgów / ćwiczenia / ćwiczenia inwentaryzacyjne
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
absolwent zna i rozumie:
K2_W02 – w stopniu pogłębionym terminologię, teorię i metodologię z zakresu historii sztuki oraz jej powiązania z innymi naukami historycznymi.
K2_W03 – kluczowe fakty, obiekty i zjawiska, stanowiące pogłębioną wiedzę o wszechstronnym i ogólnym charakterze z zakresu nauk o sztuce.
K2_W06 – zaawansowane metody analizy, interpretacji, krytyki, wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury, właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie nauk o sztuce.
absolwent potrafi:
K2_U01 – wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z zakresu historii sztuki z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy.
K2_U02 – wykorzystywać wiedzę i umiejętności badawcze, obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla historii sztuki.
K2_U04 – przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych rodzajów dzieł sztuki, stosując oryginalne podejścia, uwzględniające nowe osiągnięcia historii sztuki, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
K2_U07 – stosować umiejętność formułowania opinii krytycznych o wytworach kultury na podstawie wiedzy naukowej i doświadczenia oraz umiejętność prezentacji opracowań krytycznych w różnych formach i w różnych mediach.
K2_U08 – porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik informacyjno-komunikacyjnych ze specjalistami z zakresu historii sztuki oraz dziedzin nauki i dyscyplin pokrewnych oraz niespecjalistami, a także popularyzować wiedzę o humanistyce oraz wytworach kultury i jej instytucjach.
K2_U09 – posługiwać się językiem obcym na poziomie B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz specjalistyczną terminologią. (w przypadku zajęć prowadzonych w języku obcym)
K2_U13 – samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze oraz podejmować autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową.
absolwent jest gotów do:
K2_K01 – krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści, uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązywaniem problemu.
K2_K03 – przekuwania projektów w profesjonalne działania o charakterze badawczym, muzealniczym lub wystawienniczym, myśląc w sposób przedsiębiorczy i działając na rzecz dobra wspólnego.
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia:
test, praca na zajęciach (zgodnie z sylabusem zajęć)
Kryteria oceniania:
warunkiem zaliczenia jest uzyskanie 60% punktów na egzaminie pisemnym
Dopuszczalna liczba nieobecności w semestrze: 2
Literatura
J. Bassett, P. Fogelman, Looking at European Sculpture. A Guide to technical Terms, London, 1997.
M.-T. Baudry, D. Bozo, Sculpture : méthode et vocabulaire. Inventaire general des monuments et des richesses artistiques de la France, 7éme édtion, Paris, 2011.
S. Dürre, Seeman’s Lexikon der Skulptur. Bildhauer – Epochen Themen – Techniken, Leipzig, 2007.
A. Kozieł, M. Wardzyński, ‘Bildende Kunst – ihre Gattungen und Entwicklungswege’, in: A. Gąsior, M. Winzeler (Hg.): Handbuch zur Geschichte der Kunst in Ostmitteleuropa, Bd. 5: Von der Renaissance zum Barock (1570–1670), Berlin-Boston, 2025, S. 154–173.
M. Lefftz, Sculpture en Belgique 1000–1800, Bruxelles 2001.
A. Lipińska, Moving Sculptures: Southern Netherlandish Alabasters from the 16th to 17th Centuries in Central and Northern Europe, Leiden, 2015.
P. Migasiewicz, Rzeźbiarz Stanisław Wolnowicz (ok. 1670-1738) Studium z dziejów snycerstwa barokowego na obszarze centralnych ziem Korony, Warszawa 2011.
P. Migasiewicz, Nagrobek serca króla Jana Kazimierza w kościele Saint-Germain-des-Prés. Aeternae memoriae Regis Orthodoxi, Warszawa 2019.
P. Migasiewicz, Laudatissimus Phidias noster. Rzeźbiarz Johann Riedel SJ (1654–1736) między czeską tradycją cechową a francuską sztuką akademicką, Warszawa 2021.
Migracje. Materiały LXIV Ogólnopolskiej sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa 24–25 listopada 2016 r., red. K. Chrudzimska-Uhera, A.S. Czyż, Warszawa 2017.
J. Sito, Wielkie warsztaty rzeźbiarskie Warszawy doby saskiej : modele kariery, formacja artystyczna, organizacja produkcji, Warszawa 2013.
J. Sito, Johann Chrisostomus Redtler. Rzeźbiarz i entrepreneur w służbie elit władzy Rzeczypospolitej XVIII wieku, Warszawa 2024.
F. Skibiński, Willem van den Blocke. A Sculptor from the Low Countries in the Baltic Region, Turnhout, 2020.
Splendor i fantazja. Rzeźba rokokowa w Rzeczypospolitej i na Śląsku, red. P. Migasiewicz, Warszawa 2013.
M. Trusted (ed.), The Making of Sculpture. The materials and techniques of European sculpture, London, 2007.
M. Trusted, Baroque Sculpture in Germany and Central Europe 1600-1700, Turnhout, 2022.
M. Wardzyński, Rzeźba nowożytna w kręgu Jasnej Góry i polskiej prowincji zakonu paulinów, Cz. 1: Ośrodek rzeźbiarski w Częstochówce pod Jasną Górą 1620–1705, t. 1-2, Warszawa 2009.
M. Wardzyński, Marmur i alabaster w rzeźbie i małej architekturze Rzeczypospolitej : studium historyczno-materiałoznawcze przemian tradycji artystycznych od XVI do początku XVIII wieku, Warszawa 2015.
M. Wardzyński, ‘Flemish current in sculpture in the Polish-Lithuanian Commonwealth in High Baroque period (second half of the 17th and beginning of the 18th century). An introduction’, in: J. Tylicki, J. Żukowski, A. Żukowska (Eds.), Art of the Southern Netherlands : Gdańsk and the Polish-Lithuanian Commonwealth, Gdańsk 2017, p. 149–172.
M. Wardzyński, Niederländische, flämische und italienische Skulpturenimporte für König Jan III. in Villa Nova (Wilanów) bei Warschau (1679–1696). Ein Beitrag zur Rekonstruktion des westeuropäischen Kunstmarktes im 4. Viertel des 17. Jahrhunderts, in: Christoph Augustynowicz, Bogusław Dybaś, Anna Ziemlewska (Hg.), Jan III. Sobieski – polnischer Nationalheld und Sieger von Wien. Geschichte, Nachleben und Verklärung, Wien, 2025, S. 79–118.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: