Oblicza architektury dwudziestolecia międzywojennego 3105-LOADM-K13
Konwersatorium poświęcone będzie architekturze dwudziestolecia międzywojennego. Celem zajęć jest ukazanie różnorodności architektury tego czasu od realizacji historyzujących, pozostających w duchu stylu narodowego po modernizm i skrajną awangardę. Poddając krytycznej analizie zarówno teksty z epoki jak też współczesnych badaczy przyjrzymy się specyfice architektury tego czasu i pisania o niej. Układ zajęć ma przybliżyć problematykę uwikłania architektury w sytuację społeczną, polityczną i przemiany historyczne kształtujące jej oblicze.
Szczegółowy program zajęć:
Między tradycją a nowoczesnością cz. 1 Historyzm narodowy
- M. Leśniakowska, IV Kontynuacje: Dwory w XX w. w: "Polski dwór" : wzorce architektoniczne, mit, symbol, Warszawa 1996, s. 53-73.
- A. Borowik, Tzw. styl wschodnio-małopolski jako propozycja unarodowienia architektury polskiej w XX wieku, w: Między formą a ideologią. Architektura XX w. w Polsce, red. E. Perlińska-Kobierzyńska, Warszawa 2012, s. 44-54
Między tradycją a nowoczesnością cz. 2 Polska Sztuka Dekoracyjna
- A. Chmielewska, Styl narodowy w Drugiej Rzeczypospolitej: artyści a wizerunek odrodzonego państwa, w: Naród, styl, modernizm, red. Jacek Purchla, Wolf Tegethoff, Kraków 2006.
Miedzy tradycją a nowoczesnością cz. 3 Awangarda teksty teoretyczne
- W. Strzemiński, Wybór pism estetycznych, Kraków 2006, s. 44-51.
- S. Syrkus, Preliminarz architektury, „Praesens”, 1 (1926), s. 6-16.
Miedzy tradycją a nowoczesności cz. 4 Awangarda realizacje
- J. Chmielewski, S. Syrkus, Warszawa funkcjonalna: przyczynek do urbanizacji regionu Warszawskiego, Warszawa 1934.
Refleksja teoretyczna nad periodyzacją architektury dwudziestolecia
- L. Niemojewski, Dwie szkoły polskiej architektury nowoczesnej, „Przegląd Techniczny”, 26 (1934), s. 808-816.
Architektki w dwudziestoleciu międzywojennym
- M. Leśniakowska, Modernistka w kuchni. Barbara Brukalska, Grete Schűtte-Lihotzky i „polityka kuchenna” (wstęp do architektury modernizmu), „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, 1-2 (2004), s. 179-196.
Propaganda morska, budowanie tożsamości na Śląsku
- A. Szczerski, Gdynia – nasza brama na świat, w: Modernizacje. Sztuka i architektura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschodniej 1918-1939, Łódź 2010.
- A. Szczerski, „Nowa Europa” i modernistyczne enklawy, w: Modernizm na peryferiach. Architektura Skoczowa, Śląska i Pomorza 1918-1939, red. A. Szczerski, Warszawa 2011.
- film Dwugłowy Smok. Historia dwudziestolecia międzywojennego na Górnym Śląsku.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Studenci zdobędą wiedzę niezbędną do właściwego zrozumienia chronologii architektury okresu dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, a także kontekstu zjawisk polityczno-kulturowych stanowiących tło dla działań artystycznych. Podstawowy zakres materiału zostanie poszerzony o zagadnienia prezentujące architekturę II RP nie tylko z perspektywy jej odrębności, ale także umiejscowienia w szerszym kontekście zjawisk artystycznych i politycznych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej po I wojnie światowej umożliwiając studentom prowadzenie dalszych szczegółowych badań tego okresu.
Kryteria oceniania
aktywność na zajęciach, referat napisany na dowolnie wybrany temat (skonsultowany z prowadzącą) dotyczący architektury dwudziestolecia międzywojennego w Polsce
Literatura
Wybrana bibliografia:
- Architektura pierwszej połowy XX wieku i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2011.
- Dettloff P., Odbudowa i restauracja zabytków architektury w Polsce w latach 1918-1939. Teoria i praktyka, Kraków 2006.
- Faryna-Paszkiewicz H., Geometria wyobraźni, Gdańsk 2003.
- Making a New World. Architecture and Communities in Interwar Europe, red. R. Heynickx, Leuven 2012.
- Między formą a ideologią. Architektura XX w. w Polsce, red. E. Perlińska-Kobierzyńska, Warszawa 2012.
- Modernizm na peryferiach. Architektura Skoczowa, Śląska i Pomorza 1918-1939, red. A. Szczerski, Warszawa 2011.
- Modernizm w Europie, modernizm w Gdyni. Architektura lat międzywojennych i jej ochrona, Gdynia 2009.
- Oblicza sztuki 20-lecia międzywojennego na obszarze obecnego województwa śląskiego, red. T. Dudek-Bujarek, Katowice 2011.
- Polska nad Bałtykiem. Konstruowanie identyfikacji kulturowej państwa nad morzem 1918 – 1939, red. D. Konstantynów, M. Omilanowska, Gdańsk 2012
- Reinterpreting the Past. Traditionalist Artistic Trends in Central and Eastern Europe of the 1920s and 1930s, red. I. Kossowska, Warsaw 2010.
- Syrkus H., Ku idei osiedla społecznego, Warszawa 1976
- Szczerski A., Modernizacje. Sztuka i architektura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschodniej1918-1939, Łódź 2010.
- Tarnów. 1000 lat nowoczesności, red. E. Łączyńska-Widz, D. Radziszewski, Warszawa-Tarnów 2010.
- Turowski A., Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej, Kraków 2000
- Turowski A., Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu (1921-1934), Warszawa 1981.
- Wystawa paryska 1925, red. J. Sosnowska, Warszawa 2007
- Wystawa paryska 1937, red. J. Sosnowska, Warszawa 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: