Architektura i wzornictwo w II RP 3105-LMAW-WE
Konwersatorium poświęcone będzie wybranym zagadnieniom architektury i wzornictwa dwudziestolecia międzywojennego. Celem zajęć jest ukazanie specyfiki sztuki tego czasu od realizacji historyzujących, pozostających w duchu stylu narodowego po modernizm i skrajną awangardę. Poddając krytycznej analizie zarówno teksty z epoki jak też współczesnych badaczy przyjrzymy się specyfice architektury i wzornictwa tego czasu i pisania o nich. Układ zajęć ma przybliżyć problematykę uwikłania architektury i wzornictwa w sytuację społeczną, polityczną i przemiany historyczne kształtujące ich oblicze.
Szczegółowy program zajęć:
Historyzm narodowy
- M. Leśniakowska, IV Kontynuacje: Dwory w XX w. w: "Polski dwór" : wzorce architektoniczne, mit, symbol, Warszawa 1996, s. 53-73.
Reprezentacja polski na arenie międzynarodowej
- A. Chmielewska, Czym jesteśmy, czym być możemy i chcemy w rodzinie narodów?, w: Wystawa paryska 1925, red. J. Sosnowska, Warszawa 2007, s. 65-74.
- A. Chmielewska, Odrębność kulturowa narodu, jego duch i siła, czyli reprezentacja Polski na wystawie paryskiej, w: Wystawa paryska 1937, red. J. Sosnowska, Warszawa 2009, s. 89-103.
Awangarda
- S. Syrkus, Preliminarz architektury, „Praesens”, 1 (1926), s. 6-16.
„Debata kuchenna”
- M. Leśniakowska, Modernistka w kuchni. Barbara Brukalska, Grete Schűtte-Lihotzky i „polityka kuchenna” (wstęp do architektury modernizmu), „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, 1-2 (2004), s. 179-196.
„Śląsk najbardziej amerykańska dzielnica Polski”
- A. Szczerski, „Nowa Europa” i modernistyczne enklawy, w: Modernizm na peryferiach. Architektura Skoczowa, Śląska i Pomorza 1918-1939, red. A. Szczerski, Warszawa 2011.
- H. Bilewicz, Breuer w Wiśle. Z dziejów polskiej recepcji Bauhausu w międzywojniu, w: Oblicza sztuki 20-lecia międzywojennego na obszarze województwa śląskiego, red. T. Dudek-Bujarek, Katowice 2011, s. 229-241.
„Polska leży nad Bałtykiem”
M. Kempińska, Gdynia i morze w plakacie turystycznym i polityczno-społecznym dwudziestolecia międzywojennego, w: Polska nad Bałtykiem. Konstruowanie identyfikacji kulturowej państwa nad morzem 1918 – 1939, red. D. Konstantynów, M. Omilanowska, Gdańsk 2012, s. 160-183.
Modernizm i krajobraz
A. Zachariasz, Modernizm w kształtowaniu ogrodów i terenów zieleni – przyczynek do historii architektury krajobrazu w Polsce, w: Architektura pierwszej połowy XX wieku i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2011, s. 143-150.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
- esej napisany dowolny temat zatwierdzony przez prowadzącą lub wybrany z zaproponowanych przez prowadzącą dotyczący architektury dwudziestolecia międzywojennego w Polsce (min. 5 stron wraz z przypisami)
- aktywne uczestnictwo w dyskusji na 4 spotkaniach: 1 ocena wyżej z referatu lub zaliczenie konwersatorium na ocenę 3
Kryteria oceniania
Studenci zdobędą wiedzę niezbędną do właściwego zrozumienia chronologii architektury i wzornictwa okresu dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, a także kontekstu zjawisk polityczno-kulturowych stanowiących tło dla działań artystycznych. Podstawowy zakres materiału zostanie poszerzony o zagadnienia prezentujące wybrane dzieła architektury i wzornictwa nie tylko z perspektywy ich odrębności, ale także umiejscowienia w szerszym kontekście zjawisk artystycznych i politycznych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej po I wojnie światowej umożliwiając studentom prowadzenie dalszych szczegółowych badań tego okresu.
Literatura
Wybrana bibliografia:
- Architektura pierwszej połowy XX wieku i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2011.
- Dettloff P., Odbudowa i restauracja zabytków architektury w Polsce w latach 1918-1939. Teoria i praktyka, Kraków 2006.
- Faryna-Paszkiewicz H., Geometria wyobraźni, Gdańsk 2003.
- Making a New World. Architecture and Communities in Interwar Europe, red. R. Heynickx, Leuven 2012.
- Między formą a ideologią. Architektura XX w. w Polsce, red. E. Perlińska-Kobierzyńska, Warszawa 2012.
- Modernizm na peryferiach. Architektura Skoczowa, Śląska i Pomorza 1918-1939, red. A. Szczerski, Warszawa 2011.
- Modernizm w Europie, modernizm w Gdyni. Architektura lat międzywojennych i jej ochrona, Gdynia 2009.
- Modernizmy. Architektura nowoczesności w II Rzeczypospolitej, t. 1, red. A. Szczerski, Kraków 2013.
- Oblicza sztuki 20-lecia międzywojennego na obszarze obecnego województwa śląskiego, red. T. Dudek-Bujarek, Katowice 2011.
- Polska nad Bałtykiem. Konstruowanie identyfikacji kulturowej państwa nad morzem 1918 – 1939, red. D. Konstantynów, M. Omilanowska, Gdańsk 2012
- Reakcja na modernizm. Architektura Adolfa Szyszko-Bohusza, katalog wystawy 23.X.2013- 23.II.2014 Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2013.
- Reinterpreting the Past. Traditionalist Artistic Trends in Central and Eastern Europe of the 1920s and 1930s, red. I. Kossowska, Warsaw 2010.
- Rypson P., Nie gęsi: polskie projektowanie graficzne 1919-1949, Kraków 2011.
- Syrkus H., Ku idei osiedla społecznego, Warszawa 1976
- Szczerski A., Modernizacje. Sztuka i architektura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschodniej1918-1939, Łódź 2010.
- Tarnów. 1000 lat nowoczesności, red. E. Łączyńska-Widz, D. Radziszewski, Warszawa-Tarnów 2010.
- Turowski A., Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej, Kraków 2000
- Turowski A., Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu (1921-1934), Warszawa 1981.
- Wystawa paryska 1925, red. J. Sosnowska, Warszawa 2007
- Wystawa paryska 1937, red. J. Sosnowska, Warszawa 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: