Dwie historie sztuki w jednym państwie? Sztuka niemiecka po 1945 roku 3105-LDWH-K
Powstanie RFN i NRD – odrębnych państw
zamieszkiwanych przez jeden naród – spowodowało, że
do 1989 roku w Niemczech rozwijały się dwie,
diametralnie różne tradycje artystyczne, a scalenie ich po
Zjednoczeniu oraz włączenie w krwiobieg na powrót
wspólnej kultury, okazało się niemałym wyzwaniem.
Podczas zajęć skupimy się na zasadniczym problemie
metodologicznym powojennej historii sztuki niemieckiej
jakim jest konieczność połączenia w spójną narrację
dwóch odmiennych perspektyw: wschodnio i
zachodnioniemieckiej. Zastanowimy się nad tym,
dlaczego rewizja kanonu historyczno-artystycznego
może napotykać na znacznie większe trudności
wówczas, gdy wymaga to nie tyle przyjęcia perspektywy
dalekiego Innego (etnicznego, kulturowego), lecz
uwzględnienia perspektywy bliskiego Innego
(politycznego, ideologicznego). Przykład Niemiec po
1989 roku pokazuje jak problematyczne bywa włączenie
takiej bliskiej Inności do jednej narracji historyczno-
artystycznej zwłaszcza wówczas, gdy zachodzi przy tym
konieczność przewartościowania wykształconego na
Zachodzie pojęcia sztuki, a także krytycznego
przemyślenia własnej tożsamości.
Metody prowadzenia zajęć:
konwersatorium / praca z tekstem / obrazem
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student:
K_W02 – zna podstawową terminologię historyczno-
artystyczną dotyczącą wybranych dzieł sztuki niemieckiej
powstałych po 1945 roku, w szczególności w zakresie
technik, materiałów, funkcji, datowania, warunków
przechowywania, kontekstu ich powstania.
K_W03 – ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu
historii sztuki niemieckiej po 1945 roku, obejmującą
dzieje, teorię i metodologię dyscypliny.
K_W04 – ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z
zakresu historii sztuki niemieckiej po 1945 roku w ujęciu
chronologicznym, tematycznym i problemowym, w
zakresie najważniejszych artystycznych kierunków,
ruchów, tendencji, środowisk.
K_W05 – ma podstawową wiedzę o głównych
kierunkach rozwoju i najważniejszych naukowych
osiągnięciach aktualnej historii sztuki niemieckiej.
K_W16 – ma podstawową wiedzę o powiązaniach
współczesnej historii sztuki z innymi dziedzinami nauki,
jak historia, filozofia, antropologia, wiedza o kulturze,
religii i literaturze.
K_W17 – zna i rozumie podstawowe metody analizy i
interpretacji obiektów sztuki niemieckiej powstałych w 2
poł. XX wieku i potrafi je dostosować do badania
konkretnego dzieła.
K_U01 – potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać,
selekcjonować i użytkować informacje na temat sztuki
RFN i NRD 2 poł. XX wieku, wykorzystując różne źródła i
sposoby.
K_U03 – potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami
teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami
historii sztuki w typowych sytuacjach profesjonalnych.
K_U04 – potrafi rozpoznać różne rodzaje obiektów sztuki
(pod względem techniki, tematu, typologii, chronologii,
stylistyki, genezy, atrybucji) oraz przeprowadzić ich
krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem
typowych metod, w celu określenia ich znaczeń,
oddziaływania społecznego i miejsca w procesie
historyczno-kulturowym, umie opisać dzieła sztuki
niemieckiej powstałe po 1945 roku identyfikując i
wartościując zjawiska i problemy szczególnie istotne
K_U06 – umie samodzielnie zdobywać wiedzę i
zdobywać umiejętności badawcze kierując się
wskazówkami opiekuna naukowego
K_U07 – posiada umiejętność merytorycznego
argumentowania z wykorzystaniem poglądów różnych
badaczy historii sztuki i historii kultury zajmujących się
współczesną sztuką niemiecką oraz umiejętność
wyciągania wniosków
K_U10 – posiada umiejętność przygotowywania
typowych prac w języku polskim, dotyczących zagadnień
szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć
teoretycznych oraz innych źródeł dotyczących
omawianego obszaru oraz okresu.
K_U11 – posiada umiejętność przygotowania wystąpień
ustnych w języku polskim, dotyczących zagadnień
szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć
teoretycznych w zakresie historii sztuki niemieckiej oraz
innych źródeł
K_U12 – ma umiejętności językowe w zakresie historii
sztuki, zgodnie z wymaganiami określonymi dla poziomu
B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia
Językowego
K_U13 – potrafi współdziałać i pracować w grupie,
przyjmując w niej różne role
Kryteria oceniania
Forma zaliczenia:
esej
Kryteria oceniania:
Oceniane będą: wybór tematu, umiejętność osadzenia go
w omawianych na zajęciach ramach kontekstualnych
oraz poprawność językowa.
Dopuszczalna liczba nieobecności w semestrze: 2
Literatura
Gillen E. (red.), German Art. From Beckmann to Richter.
Images of a Divided Country, Yale 1997;
Gillen E. Feindliche Brüder. Der Kalte Krieg und die
deutsche Kunst 1945-1990, Bonn 2009;
Roth L., Inventur. Art in Germany, 1943-55, Yale 2018.
Stonard J.P., Fault Lines: Art in Germany 1945–1955,
London 2006;
Stonard J.P., Germany divided: Baselitz and His
Generation, London 2014;
Eisman A., Bernhard Heisig and the Fight for Modern Art
in East Germany, London 2018.
Richter, A., Das Gesetz der Szene. Genderkritik,
Performance Art und zweite Öffentlichkeit
in der späten DDR, transcript 2019.
Made in Germany? Art and Identity in a Global Nation,
kat. wyst., 2024.
Hicks B.E., “Migration and the Construction of German
Identities 1949-2004”, De Gruyter 2023.
Wilkins, C., “Landscape imagery, politics, and identity in
a divided Germany, 1968-1989”, Ashgate Publishing
Limited 2013.
Kunst und (Neue)Rechte, w: “Kritische Berichte” 3/2023.
Dogramaci, B., Heimat: Eine künstlerische Spurensuche,
Köln 2015.
Thomas K., Kunst in Deutschland seit 1945, Köln 2002.
Belting H., Die Deutschen und ihre Kunst: Ein
schwieriges Erbe, München 1992.
Gebhardt V., Das Deutsche in der deutschen Kunst, Köln
2004.
Fatima El-Tayeb, Undeutsch. Die Konstruktion des
Anderen in der postmigrantischen Gesellschaft,
Bielefeld 2016.
Franke T., Die Nationalität von Kunstwerken, Berlin
2012.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: