Badania nad dawną ksiązką drukowaną i jej oprawą 3105-LBNDKD-SP
Zajęcia specjalizacyjne w formie konwersatorium poświęcone omówieniu różnorodnych zagadnień związanych z książką drukowaną i jej oprawą na przestrzeni od końca XV do początków XVII wieku. Wśród poruszanych tematów znajdą się: początki druku barwnego w książce, ilustracje książkowe, badania proweniencyjne druków, warsztat introligatora, funkcje i poszczególne elementy opraw, typy opraw (w tym także oprawy luksusowe) i ich znaczenie dla historyka sztuki. Kurs będzie miał charakter interdyscyplinarny, ponieważ łączyć będzie dziedziny historii sztuki, tegumentologii i bibliologii.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy:
K_W02: zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą dawnej książki drukowanej i opraw książkowych
K2_W03: ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę, obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu historii sztuki i innych nauk historycznych: zwłaszcza bibliologii i tegumentologii
K_W04: ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu technik introligatorskich, typów opraw książkowych i ich funkcji oraz badań proweniencyjnych
K_W05: ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych naukowych osiągnięciach aktualnej historii sztuki
K_W06: ma pogłębioną wiedzę o dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych powiązanych z historią sztuki, pozwalającą na badanie dawnych książek i ich opraw z perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych
K_W07: zna i rozumie zaawansowane metody analizy, interpretacji, wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury, właściwe dla wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla historii sztuki
K_W16: ma podstawową wiedzę o powiązaniach historii sztuki z innymi dziedzinami nauki, jak tegumentologia i bibliologia
K_W17: zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji dawnych druków, ich ilustracji oraz opraw książkowych, stosowane w historycznej i aktualnej historii sztuki i potrafi je dostosować do badania konkretnego dzieła
W zakresie umiejętności student:
K_U01: potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje, wykorzystując różne źródła i sposoby
K_U02: wykorzystywać pogłębione umiejętności badawcze, obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla historii sztuki
K_U04: potrafi rozpoznać różne typy opraw książkowych, techniki ich dekorowania i tworzenia oraz przeprowadzić analizę z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym
K2_U05: stosować umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, samodzielnego formułowania wniosków i krytycznych wypowiedzi oraz tworzenia syntetycznych podsumowań
K_U06: umie samodzielnie zdobywać wiedzę i zdobywać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego
K_U07: posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów różnych badaczy historii sztuki i historii kultury oraz umiejętność wyciągania wniosków
K2_U09: stosować pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych, w języku polskim i języku obcym, w zakresie historii sztuki lub w obszarze leżącym na pograniczu pokrewnych dyscyplin naukowych
K2_U11: stosować umiejętność zróżnicowanego wykorzystywania technologii informacyjnej w nauce i pracy, potrafi rozwijać aktywność poznawczą i umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy z wykorzystaniem technologii informacyjnej
K_U12: ma umiejętności językowe w zakresie terminologii opraw książkowych zgodnie z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego
K_U13: potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role
K2_U14: stosować umiejętności językowe zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego zwłaszcza w zakresie lektur
Kompetencje społeczne: student jest gotów do
K2_K01: odpowiedniego określenia priorytetów służących realizacji określonego przez siebie lub innych zadania
K2_K03: przekuwania projektów w profesjonalne działania o charakterze badawczym, muzealniczym lub wystawienniczym, myśląc w sposób przedsiębiorczy i działając na rzecz dobra wspólnego
K2_K04: prawidłowego identyfikowania i rozstrzygania dylematów związane z wykonywaniem zawodu, rozumie konieczność przestrzegania norm etycznych w pracy historyka sztuki i popularyzacji wiedzy z zakresu historii sztuki
Kryteria oceniania
Podstawą zaliczenia jest:
50%: Aktywność i przygotowanie do zajęć – ocenie będzie podlegało aktywne i merytoryczne uczestnictwo w dyskusji oraz praca w grupie na podstawie lektur i prezentowanego materiału wizualnego oraz źródłowego. Dopuszczalne są dwie nieobecności.
50%: Zaliczenie pisemne na podstawie materiału wizualnego.
Literatura
Literatura podstawowa
Chmiel, Adam. „Inwentarz rzeczy introligatora krakowskiego Macieja Przywilckiego z r. 1587”. Silva Rerum 4 (1928): 175– 80.
Duivenvoorden, Jorien R., Anna Käyhkö, Erik Kwakkel i Joris Dik. „Hidden library: visualizing fragments of medieval manuscripts in early-modern bookbindings with mobile macro XRF scanner”. Heritage Science 5, nr 6 (2017): 1–10. https://doi.org/10.1186/s40494-017-0117-6.
Delbey, Thomas, Jakob Povl Holck, Bjarke Jørgensen, Alexandra Alvis, Vanessa Haight Smith, Gwénaëlle M. Kavich, Kimberly A. Harmon, Bertil Fabricius Dorch i Kaare Lund Rasmussen. „Poisonous Books: Analyses of Four Sixteenth and Seventeenth Century Book Bindings Covered with Arsenic Rich Green Paint”. Heritage Science 7, nr 91 (2019): 1–18. https://doi.org/10.1186/s40494-019-0334-2.
Foot, Mirjam. Bookbinders at work: their roles and methods. London: British Library; New Castle, DE: Oak Knoll Press, 2006.
Kiliańczyk-Zięba, Justyna. „The Book Inventory of the Sixteenth-Century Krakow Bookbinder, Maciej Przywilcki”. W Documenting the Early Modern Book World: Inventories and Catalogues in Manuscript and Print, red. Malcolm Walsby, Natasha Constantinidou, 263–82. Library of the Written Word – The Handpress World 31. Leiden: Brill, 2013.
Lhotka, Edward R. ABC of leather bookbinding: an illustrated manual on traditional bookbinding. London: British Library; New Castle, DE: Oak Knoll Press, 2000.
Oettinger, April. „The Lizard in the Study: Landscape and «Otium» in Lorenzo Lotto’s «Portrait of a Young Man» (c. 1530)”. Artibus et Historiae 33, nr 65 (2012): 115–25.
Pickwoad, Nicolas. „Binders’ Gatherings”. The Library 15, nr 1 (2014): 63–78. https://doi.org/10.1093/library/15.1.63.
Savage, Elizabeth i Stijnman Ad. Printing Colour 1400-1700, Leiden – Boston: Brill, 2015.
Tomaszewski, Jacek. Oprawa książkowa w Polsce 1450–1600: studium tegumenologiczno-ikonograficzne. Technologia – Sztuka – Konserwacja 2.Warszawa: Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, 2018 (wybrane rozdziały).
Tomaszewski, Jacek. Oprawy haftowane i tekstylne z XVI–XIX wieku w zbiorach polskich. t. 1, Kontekst historyczny. Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych, Biblioteka Narodowa, 2013.
———. Oprawy haftowane i tekstylne z XVI–XIX wieku w zbiorach polskich. t. 2, Katalog opraw. Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych, Biblioteka Narodowa, 2013.
Tondel, Janusz. Srebrna Biblioteka księcia Albrechta Pruskiego i jego żony Anny Marii. Warszawa: Biblioteka Narodowa, 1994.
Tondel, Janusz i Arkadiusz Wagner. The Silver library of Duke Albrecht of Prussia and his wife Anna Maria. Zürich: Lit, 2019.
Upper (Savage), Elizabeth. „Red Frisket Sheets, ca. 1490–1700: The Earliest Artifacts of Color Printing in the West”. The Papers of the Bibliographical Society of America 108, nr 4 (2014): 477– 522. https://doi.org/10.1086/681568.
Wagner, Arkadiusz. „Historyczno-artystyczny warsztat historyka książki w badaniach nad nowożytnym introligatorstwem”. W Bibliologia: problemy badawcze nauk humanistycznych, red. Dariusz Kuźmina, 109–119. Warszawa: Wydawnictwo SBP, 2007.
Wagner, Arkadiusz. „Zakres pojęcia” W tenże, Superekslibris polski: studium o kulturze bibliofilskiej i sztuce od średniowiecza do połowy XVII wieku, 37–62. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2016.
Language of Bindings Thesaurus:
https://www.ligatus.org.uk/lob/
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: