Historia wizualna. Wiek XX w. 3105-KW-KK

Już ponad dekadę temu Dorota Skotarczak definiowała historię
wizualną (visual history) jako „zorientowaną
multidyscyplinarnie subdyscyplinę badawczą zajmującą się
analizą przedstawień (audio)- wizualnych w kontekście
historycznym. W tym rozumieniu historia wizualna obejmuje
swym zasięgiem wszystkie te sfery, które występują na styku
historii/ historiografii, fotografii, filmu, sztuk plastycznych,
nowych mediów i wszelkiej wizualizacji przeszłości i wiedzy
historycznej. Do jej zadań należy zaś z jednej strony –
wskazanie na rolę, jaką przedstawienia (audio)wizualne
odgrywają w tworzeniu przedstawień historycznych (wyobrażeń
o przeszłości), stając się swoistą alternatywą dla akademickiej

historiografii”. Historia wizualna daje jednak narzędzie nie
tylko historykom, ale również historykom sztuki, otwierając
przed nimi nowe przestrzenie interpretacyjne.
To w dużej mierze otaczające nas wizualizacje przeszłości –
filmy, fotografia, malarstwo, karykatury, sztuka użytkowa etc. -
kształtują naszą pamięć, prywatną i zbiorową, o przeszłości.
Dotyczy to również (a może przede wszystkim) XX wieku,
zarówno z racji jego historycznej bliskości, kumulacji wydarzeń
(w tym dwóch traumatycznych wojen), jak i rewolucji
technologicznej, radykalnie zmieniającej i globalizującej
również przekaz wizualny. W ramach jednych, trwających
semestr zajęć nie jest oczywiście możliwe pokazanie i
przeanalizowanie wszystkich nośników, zjawisk i tematów
związanych z historią wizualną XX wieku. Konieczne było
ograniczenie do najbardziej charakterystycznych problemów
(np. wojny, systemy autorytarne/totalitarne, modernizacja etc.),
ale pokazanych na możliwie szerokiej palecie przykładów
(audio)wizualnych (fotografia, malarstwo, karykatura, film…).
1.Zajęcia wstępne: ustalenie listy uczestników, omówienie
poszczególnych tematów, form pracy (m.in. prezentacje
przygotowywane przez uczestniczki i uczestników zajęć),
źródeł i literatury.
2. Historia wizualna XX wieku – nieco teorii (zajęcia z
udziałem prof. Magdaleny Saryusz-Wolskiej).
3-4. Wiek XX – obrazy wojen.
5-6. Wiek XX – wizualizacja dyktatorów (od Piłsudskiego do
Kim Ir Sena )
7-8. Wiek XX – wizualizacja modernizacji, postępu i państwa
dobrobytu.
9-11. Fotografia czyli „lustro zatrzymane w czasie” (zajęcia
zblokowane; Muzeum Fotografii w Krakowie).
12-13. Film jako wizualizacja historii.
14. Pamięć: obrazy XX wieku w konkursach dziecięcych.
15. Przeszłość wokół nas – obrazy XX w. we współczesnej
przestrzeni publicznej.