Historia sztuki współczesnej powszechnej 3105-HSZTWPOWWE
Wykład ma na celu usystematyzowanie wiedzy na temat sztuki współczesnej poprzez przybliżenie i scharakteryzowanie najważniejszych dla tego okresu zjawisk, współtworzących je artystów oraz omówienie przełomowych wystaw. Naszym zadaniem będzie nie tylko prześledzenie zmian jakie zachodziły w sztuce od przełomu XIX i XX wieku, lecz przede wszystkim zrozumienie ich przyczyn oraz konsekwencji, które obserwujemy w sztuce do dziś.
Dlatego też sporo czasu poświęcone zostanie założeniom ideowym poszczególnych zjawisk oraz omówieniu kontekstu, w którym się wyłaniały, co pozwoli na usytuowanie ich nie tylko względem poprzedników (poprzez ciągłość i/bądź zerwanie), lecz również na dostrzeżenie ich relacyjności i paraleli w stosunku do konkretnych procesów społecznych, geopolitycznych, ekonomicznych czy kulturowych.
Zagadnienia szczegółowe: „zawieszenia percepcji” – sztuka, społeczeństwo i technologia u progu XX wieku: kubizm, futuryzm; sztuka i „Wielka Wojna” oraz utopie społeczne: ekspresjonizm, Nowa Rzeczowość, dadaizm, konstruktywizm, Bauhaus i De Stijl; nowa sztuka dla nowego człowieka/sztuka w obliczu reżimów totalitarnych, parapolityki i zimnej wojny: realizm socjalistyczny, sztuka III Rzeszy, ekspresjonizm abstrakcyjny, modernizm jako ideologia; sztuka jako odpowiedź na standardyzację w społeczeństwach rozwiniętego kapitalizmu: world goes pop, minimalizm; przełom konceptualny i narodziny krytyki instytucjonalnej; upolitycznienie sztuki po 1968 roku – emancypacje i choreografie artystycznego protestu: happening/performans, Fluxus; Międzynarodówka Sytuacjonistyczna, feminizm, postkolonializm; sztuka a polityka po 1989 roku: agorafobia/agorafilia w sztuce i sztuka w przestrzeni publicznej; sztuka w obliczu globalizacji i biennalizacji życia artystycznego; nowe praktyki artystyczne jako reakcja na alienację i spektaklowość: estetyka relacyjna/partycypacja.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student / studentka:
K_W02 zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą dzieł sztuki, w szczególności w zakresie przyporządkowywania konkretnych prac poszczególnym nurtom i tendencjom w sztuce współczesnej;
K_W03 ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii sztuki współczesnej, obejmującą dzieje, teorię i metodologię dyscypliny;
K_W04 ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu historii sztuki współczesnej w ujęciu chronologicznym, tematycznym i problemowym, w zakresie najważniejszych
artystycznych kierunków, ruchów, tendencji, środowisk;
K_W16 ma podstawową wiedzę o powiązaniach historii sztuki współczesnej z innymi dziedzinami nauki, jak historia, filozofia, antropologia, nauki społeczne i polityczne, wiedza o kulturze, religii i literaturze.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu odbywa się na podstawie egzaminu (test otwarty), którego zakres obejmuje problematykę poruszaną podczas wykładów.
Literatura
Foster H., Krauss R., Art Since 1900 Modernism, Antimodernism And Postmodernism; Thames&Hudson 2016;
A Companion to Contemporary Art since 1945, red. A. Jones, Blackwell 2006;
Walther Ingo F., ART of the 20th Century, Köln 2000;
Porębski M., Granica współczesności 1909-1925, Warszawa 1989;
Porębski M., Kubizm, Warszawa 1980;
Elger D., Expressionism: A Revolution in German Art, Köln 2002;
Baumgarth Ch., Futuryzm, Warszawa 1978;
Lista, G., Futuryzm, Warszawa 2002;
Richter H., Dadaizm, Warszawa 1983;
Strożek P., Nic, to znaczy wszystko. Interpretacje niemieckiego dada, Warszawa 2016;
Janicka K., Surrealizm, Warszawa 1973;
Passeron R., Encyklopedia surrealizmu, Warszawa 1993;
Overy P., De Stijl, Warszawa 1979;
Naylor G., Bauhaus, Warszawa 1977;
Turowski A., W kręgu konstruktywizmu, Warszawa 1979;
Turowski A., Budowniczowie świata, Kraków 2000;
Krakowski P., Sztuka Trzeciej Rzeszy, Kraków 2002;
Guilbaut S., Jak Nowy Jork ukradł ideę sztuki nowoczesnej, Warszawa 1992;
Jedlińska E., Sztuka po Holocauście, Łódź 2001;
Hussakowska M., Minimalizm, Kraków 2003;
O’Doherty, Biały sześcian od wewnątrz. Ideologia przestrzeni galerii, Gdańsk 2015;
Pawłowski T., Happening, Warszawa 1988;
Carlson M., Performans, Warszawa 2007;
Fischer-Lichte E., Estetyka performatywności, Kraków 2008;
Goldberg RoseLee, Performance Art. From Futurism to the Present, London 2011;
Chadwick W., Kobiety, sztuka i społeczeństwo, Poznań 2015;
Dziamski G., Przełom konceptualny, Poznań 2010;
Foster H., Powrót realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, Kraków 2010;
Guzek Ł., Sztuka instalacji. Zagadnienie związku przestrzeni i obecności w sztuce współczesnej, Warszawa 2007;
Dziamski G., Sztuka u progu XXI wieku, Poznań 2002;
Piotrowski P., Agorafilia. Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Poznań 2010;
Piotrowski P., Znaczenia modernizmu, Poznań 1999;
Piotrowski P., Muzeum krytyczne, Poznań 2011;
Sikora P., Krytyka instytucjonalna w Polsce w latach 2000–2010, Wrocław 2015;
David C. (red.), Documenta 10, Kassel 1997;
Enwezor O. (red.), Documenta 11, Kassel 2002;
Bishop C., Sztuczne piekła. Sztuka partycypacyjna i polityka widowni, Warszawa 2015.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: