„Historia Paryża od Wojny Stuletniej do Belle Époque” 3105-HPOWS-OG

Wykład będzie poświęcony omówieniu historii Paryża od poźnośredniowiecznej
(od XV wieku), nowożytnej i XIX-wiecznej Francji, z uwzględnieniem
zmienności jego znaczenia politycznego i kulturalnego; miejsce Paryża w historii
politycznej, religijnej, społecznej i gospodarczej oraz historii kultury i sztuki
Francji, Europy i świata.
Przedmiotem szczególnego zainteresowania będą:
 Paryż jako stolica Francji
 Paryż jako kulturalna i polityczna stolica Francji i Europy
 Paryż jako wiodący ośrodek intelektualny Francji i Europy zachodniej
 Paryż jako jedno z najważniejszych miast Europy późnośredniowiecznej i
nowożytnej
 rywalizacja Paryż – Londyn: które miasto będzie stolica Europy i świata?
 architektura, sztuki piękne i muzyka w późnośredniowiecznym,
nowożytnym i XIX-wiecznym Paryżu
Zakres tematów:
1. Paryż w XV wieku
2. Paryż za panowania ostatnich Walezjuszy i pierwszych Burbonów –
Paryż na powrót rzeczywistą stolicą Francji (około 1500 – około 1660)
3. Paryż opuszczony przez króla: od Frondy do Rewolucji

4. Architektura i sztuki piękne w Paryżu od XVI do XVIII wieku
5. Paryż jako stolica République des Lettres
6. Paryż w okresie Rewolucji i Pierwszego Cesarstwa
7. Paryż XIX wieku na tle innych stolic i metropolii Europy zachodniej:
rywalizacja Paryż – Londyn
8. Metro w Paryżu

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Koordynatorzy przedmiotu

Małgorzata Karpińska
Jerzy Pysiak

Efekty kształcenia

Po wysłuchaniu semestralnego cyklu wykładów i zaliczeniu egzaminu student

rozpoznaje i wyjaśnia kluczowe problemy związane z historią Paryża i jego
znaczenia politycznego, intelektualnego i artystycznego w średniowiecznej
Europie.
K – W06:
ma wiedzę o dawnych i współczesnych instytucjach kultury i orientację w życiu
kulturalnym związanym z politycznym, intelektualnym i artystycznym
znaczeniem Paryża w kulturze późnośredniowiecznej i nowożytnej Europy
K – W14
posiada podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych
osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz pokrewnych dyscyplin nauk
humanistycznych i społecznych na przykładzie Paryża jako metropolii
późnośredniowiecznej i nowożytnej Królestwa Francji i jego znaczenia w
późnośredniowiecznej i nowożytnej Europie łacińskiej
K – W15
ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych
nurtach intelektualnych, artystycznych i politycznych w późnym średniowieczu,
nowożytności i XIX wieku
K – U05
potrafi krytycznie analizować teksty z obszaru teorii sztuki i nowych mediów,
socjologii i filozofii kultury – dotyczące historii miast i społeczności miejskich w
późnym średniowieczu, nowożytności i XIX wieku
na przykładzie Paryża
K – U07
posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem
poglądów różnych badaczy historii sztuki i historii kultury oraz umiejętność
wyciągania wniosków dotyczących historii miast i ich roli w rozwoju
politycznych, intelektualnym i artystycznym późnośredniowiecznej i nowożytnej
Europy
K – K02
ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie światowego i krajowego
dziedzictwa kulturowego, standardów upowszechniania, bezpieczeństwa i
ochrony dzieł sztuki związanych dziedzictwem kulturowym Francji i Paryża
K – K04
prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem
zawodu (muzealnika, kuratora, edukatora historii sztuki, animatora kultury,
recenzenta wystaw) w zakresie znajomości dziedzictwa kultury duchowej i
materialnej późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji i Paryża.
W praktyce oznacza to, że słuchacz, który uzyskał zaliczenie dwóch semestrów
wykładu:
1. rozumie i potrafi wyjaśnić genezę i ewolucję stołecznej roli Paryża w
późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji oraz jego znaczenie w historii
kultury
2. rozumie i potrafi nazwać oraz objaśnić najważniejsze zjawiska i procesy
historyczno-kulturowe związane z historią Paryża i jego znaczeniem dla
historii kultury europejskiej
3. analizuje i potrafi rozpoznawać i dekonstruować historyczne teksty
kultury jako czynnik twórczy tożsamości religijnej i historycznej
4. potrafi rozpoznawać, analizuje i dekonstruuje źródła hagiograficzne,
liturgiczne, narracyjne, historyczno-artystyczne oraz ich funkcje i
znaczenie ideowe dla kultury późnośredniowiecznej i nowożytnej Francji

i Europy
5. poznaje i porządkuje podstawowe zjawiska historii społecznej i historii
kultury związane z kulturotwórczą rolą wielkich miast w
późnośredniowiecznej i nowożytnej Europie
6. rozumie, potrafi analizować i interpretować funkcję kulturotwórczą i
społeczną wielkiego miasta kulturze religijnej i społecznej
późnośredniowiecznej i nowożytnej Europy
7. rozumie, potrafi nazwać i interpretować zabytki kultury materialnej
związane z kulturą francuską na przykładzie Paryża w późnym
średniowieczu, nowożytności i XIX wieku; rozumie ich znaczenie dla
dziedzictwa cywilizacji zachodnioeuropejskiej
8. rozumie, potrafi nazwać i wyjaśnić społeczne funkcjonowanie
architektury, sztuk pięknych i zjawisk kultury intelektualnej i duchowej w
wielkim mieście późnośredniowiecznej i nowożytnej Europy
9. rozumie i potrafi interpretować miasto średniowieczne jako widomy i
zachowany do dziś przejaw (także w formie reliktów dawnej kultury –
zabytków historii kultury) cywilizacji późnośredniowiecznej i nowożytnej
Europy i jej dziedzictwo we współczesności
10. zna i potrafi opisać, zinterpretować i objaśnić rozwój urbanistyczny,
społeczny i kulturowy miasta średniowiecznego i jego dziedzictwo we
współczesnej cywilizacji

Kryteria oceniania

Wykład jest zaliczany na podstawie obecności na co najmniej 75% wykładów
oraz testu przeprowadzanego na ostatnich zajęciach,
warunkiem zaliczenia jest obecność na co najmniej 75% wykładów i test zaliczeniowy z co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi.

Literatura

1. John W. Baldwin, Paris, 1200, traduit de l’anglais (États-Unis) par

Béatrice Bonne, Paris 2006
2. John W. Baldwin, Paris, 1200, Stanford University Press 2010
3. Marcelin Defourneaux, Życie codzienne w czasach Joanny d’Arc, przeł.
Eligia Bąkowska, Warszawa 1963
4. Jean Favier, Nouvelle histoire de Paris. Paris au XVe siècle (1380-1500),
Paris, Hachette, 2 wyd. 1997
5. François Bluche, Życie codzienne we Francji w czasach Ludwika XIV,
Warszawa 1990
6. Stefan Meller, Jan Baszkiewicz, Rewolucja francuska 1789–1794.
Społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983
7. Stefan Meller, Kamil Desmoulins, Warszawa 1982
8. Jolanta Chrzanowska-Pieńkos, Andrzej Pieńkos, Słownik artystyczny
Paryża i regionu Ile-de-France: architektura, malarstwo, rzeźba,
Warszawa 1996
9. Jacek Kowalski, Anna Loba, Mirosław Loba, Jan Prokop, Dzieje kultury
francuskiej, Warszawa 2006
10. Jadwiga Dackiewicz, W romantycznym Paryżu, Warszawa 1966
11. Jadwiga Dackiewicz, Synowie Napoleona, t. II: Aleksander Walewski,
Warszawa 1978
12. Jadwiga Dackiewicz, O Francji, o tęsknocie, czyli każdy kochał inaczej,
Warszawa 1974
13. Jean-Paul Crespelle, Montmartre w czasach Picassa 1900-1910,
Warszawa 1987
14. Jean-Paul Crespelle, Montparnasse w latach 1905-1930, Warszawa 1989
15. Walter Benjamin, The Arcades Project, New York 2002
16. Walter Benjamin, Paris, capitale du XIX e siècle. Livre des passages, Paris
1989
17. Krzysztof Rutkowski, Pasryskie pasaże, pierwsze wydanie: Warszawa
1995
18. Nicolas Edme Réstif de la Bretonne, Noce paryskie, Warszawa 1982
19. Eugène Sue, Tajemnice Paryża, Warszawa 2022
20. Kazimierz Chłędowski, Ostatni Walezjusze, Warszawa 1958
21. Jan Baszkiewicz,

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3105-HPOWS-OG w USOSweb