Biografie katedry – materialny i teoretyczny żywot architektury gotyckiej w Polsce 3105-BK-K
Egzystencja architektury gotyckiej nie kończy się w momencie jej powstania. Obiekty poznawane w ramach wykładów w swojej długiej historii podlegały licznym materialnym przemianom. Trwały, niszczały, były przebudowywane, zabezpieczane, naprawiane, rekonstruowane i dostosowywane do wymogów nowych użytkowników. Ponadto fizyczne interwencje w materię dzieła były ściśle powiązane z teoretycznymi postawami wobec gotyku, a więc licznymi sposobami w jaki architektura średniowieczna była opisywana, badana i konceptualizowana.
Celem konwersatorium jest próba dyskusji i refleksji nad tak rozumianym żywotem architektury gotyckiej – zarówno w jej aspekcie materialnym jak i teoretycznym. Praca nad konkretnymi obiektami gotyckimi, neogotyckimi, jak również krytyczna analiza powiązanych z nimi tekstów źródłowych ma prowadzić do głębszego zrozumienia procesów stojących za współczesnym stanem badanych przez historię sztuki obiektów architektury średniowiecznej.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W16; K_W17; K_U01; K_U03; K_U04; K_U06; K_U07; K_U010; K_U011; K_1U012; K_U13
Student/-ka zna podstawową terminologię historyczno-artystyczną dotyczącą architektury gotyckiej, ze szczególnym uwzględnieniem procesu jej wznoszenia, recepcji oraz konserwacji. Ma uporządkowaną wiedzę z zakresu trwania średniowiecznej architektury w epokach późniejszych. Posługuje się poprawnie związaną z tym zagadnieniem terminologią. Rozumie jak konkretne wydarzenia i procesy wpływały na zmiany w strukturze materialnej poszczególnych obiektów architektonicznych. Potrafi również opisać jak zmieniała się percepcja gotyku w kolejnych okresach historycznych. Wreszcie student/-ka zna perspektywę badawczą jaką jest object biography i rozumie w jaki sposób zmienia ona sposób badania architektury gotyckiej.
Student/-ka posługuje się omawianymi na zajęciach narzędziami w celu sporządzenia poprawnej, naukowej bibliografii obiektu architektonicznego. Potrafi zgromadzone informacje selekcjonować i przekazywać w formie krótkiej, rzeczowej prezentacji na forum publicznym. Student/-ka potrafi analizować dzieło architektoniczne wychodząc poza ciasne ramy wielkich epok sztuki. Dzięki krytycznej analizie tekstów źródłowych i naukowych powiązanych z konkretnymi obiektami jest świadomy/a ewolucji postaw historii sztuki wobec poszczególnych epok, zjawisk i twórców.
Kryteria oceniania
20% aktywność + 30% krótkie prezentacje na zajęciach (ok. 15 minut) + 50% egzamin ustny na platformie google meet.
Literatura
Wybrane fragmenty źródeł:
A. Idźkowski, Kroie architektury obeymuiące rozmaite jey kształty uważane jako przedmiot piękności, Warszawa 1832.
W. Łuszczkiewicz, Kilka słów o naszem budownictwie w epoce ostrołukowej i jego cechach charakterystycznych, „Przegląd Techniczny” 1887, R. 13, t. 24, s. 53-54, 81-82, 115-
117, 148-150.
F. K. Martynowski, O stylu wiślano-bałtyckim, „Wiek: gazeta polityczna, literacka i społeczna” 1887, nr 51, s. 3.
A. Welby Northmore Pugin, Przeciwstawienia, czyli zestawienie wspaniałych budowli Wieków Średnich z odpowiadającymi im budynkami współczesnymi; pokazanie obecnego upadku smaku (fragment), w: Teoretycy, Artyści i Krytycy o Sztuce 1700-1870, red. E. Grabska, M. Poprzęcka, Warszawa 1974.
S. Sierakowski, Architektura obejmująca wszelki gatunek murowania i budowania, t. 1, Kraków 1812.
E. Viollet-le- Duc, Słownik rozumowany architektury francuskiej od XI do XVI wieku, w: Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870, red. E. Grabska, M. Poprzęcka, Warszawa 1974.
Opracowania:
W. Bałus, Gotyk bez Boga? W kręgu znaczeń symbolicznych architektury sakralnej XIX wieku, Toruń 2011.
Barok i barokizacja : materiały sesji Oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kraków 3-4 XII 2004, red. K. Brzezina, J. Wolańska, Kraków 2007.
K. Dannehl., Object Biographies. From Production to Consumption, w: History and Material Culture. A Student’s Guide to Approaching Alternative Sources, red. K. Harvey, New York: Routledge 2009, s. 123-138.
C. Gosden, Y. Marshall, The Cultural Biography of Objects, “World Archaeology” 31 (1999), s.169-178.
J. Frycz, Neogotyk i restauracja zabytków w Polsce, Warszawa 1973.
A. Majdowski, Studia z historii architektury sakralnej w Królestwie Polskim, Warszawa 1993.
Nacjonalizm w sztuce i historii sztuki 1789-1950, red. D. K. Konstantynow, R. Pasieczny, P. Paszkiewicz, Warszawa 1998.
G. Riello, Things that Shape History. Material Culture and Historical Narratives, w: History and Material Culture. A Student’s Guide to Approaching Alternative Sources, red. K. Harvey, New York: Routledge 2009, s. 24-46.
K. Stefański, Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego, Łódź 2002.
Studies in the Gothic Revival, ed. Michael McCarthy, Karina O’Neill, Dublin 2008.
Wokół Wawelu : antologia tekstów z lat 1901-1909, red. J. Krawczyk, Warszawa 2001.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: