Formy kultu Dionizosa w Grecji od czasów najdawniejszych do epoki hellenistycznej 3104-WH15WLEN
Dionizos pojawia się już w tabliczkach pisma linearnego B i jest dziś zgodnie uważany za bóstwo egejskie, którego ,kult sięga epoki brązu. Jest on bogiem szczególnym z racji tak bardzo szerokiego zakresu działania (wino, taniec, teatr, seksualność, kobiety, świat podziemny), jak i różnorodne formy kultu. Jest w różnych postaciach i z rożnymi przydomkami czczony w wielu poleis greckich jako bóstwo poliadyczne (w Atenach jego święta są praktycznie najważniejszym wydarzeniem religijnym w życiu polis), ale też staje się obiektem kultu wielu stowarzyszeń prywatnych i bogiem czczonym w misteriach. Jego znaczenie nie słabnie (w przeciwieństwie do wielu bóstw olimpijskich) w okresie hellenistycznym, a ciągle żywym i wymagającym badania zagadnieniem jest pytanie o przyczyny tej niezwykłej popularności i związane z Dionizosem treści wierzeń.
Założenia i wymagania wstępne:
Student powinien znać na poziomie podstawowym historię starożytnej Grecji przynajmniej w wymiarze uwzględnianym w programie studiów historii i filologii klasycznej. Pożądana byłaby znajomość podstaw greki i rudymentów łaciny.
Zakres tematów:
Dionizos w świecie egejskim. Organizacja kultu Dionizosa w polis. Mit dionizyjski w okresie archaicznym i klasycznym. Dionizos jako bóstwo poliadyczne. Orfizm. Dionizos w tekstach orfickich. Wielość postaci Dionizosa. Misteria dionizyjskie.
Metody dydaktyczne:
Wykład połączony z objaśnianiem tekstów. Krytyka i analiza tekstów źródłowych.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zdobywa znajomość historii kultu Dionizosa. Rozumie zjawisko politeizmu greckiego i greckiej religijności. Potrafi wyjaśnić związek form kultu i życia religijnego z instytucjami społecznymi i ustrojowymi polis greckiej. Zna podstawowe teksty dotyczące mitu dionizyjskiego, rozumie przyczyny wielopostaciowości tego boga, rozumie zjawisko kultów misteryjnych w starożytności.
Kryteria oceniania
Obecność na wykładach oraz końcowy test z zakresu problematyki poruszanej na wykładach.
Literatura
W. Burkert, Orfizm i misteria bachiczne: nowe źródła i stare problemy interpretacyjne. [W:] Antropologia antyku greckiego. Zagadnienia i wybór tekstów. Opr. W. Lengauer, L. Trzcionkowski. Warszawa 2011,s. 312 – 320.
W. Burkert, Starożytne kulty misteryjne. Bydgoszcz 2001.
K. Kerényi, Dionizos. Archetyp życia niezniszczalnego. Kraków 1997 (lub następne wydania).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: