Stanisław August - król propagandysta 3104-WH15UGN1-OG

Wszystkie przejawy działań Stanisława Augusta Poniatowskiego, czy to w sferze polityki czy kultury, miały swój wymiar propagandowy. Ostatni król Rzeczypospolitej zmuszony był zabiegać o poparcie nie tylko swych poddanych, ale i Europy dla programu modernizacji kraju. Czynił to za pomocą różnorodnych środków. Przedmiotem wykładu będą narzędzia propagandy Stanisława Augusta; zagraniczne i rodzime wzory takich działań oraz ich adresaci. Początkowe wykłady poświęcone zostaną wysiłkom króla, aby przedstawić swój wybór jako legalny mimo obcej interwencji. W pierwszych latach panowania monarcha ten skupiał się także na podkreślaniu swego majestatu. Po wstrząsie wywołanym konfederacją barską i pierwszym rozbiorem Polski propaganda Stanisławowska budowała wizerunek władcy dobrego i mądrego – „filozofa na tronie”. Poniatowski uprawiał także na szeroką skalę politykę historyczną, przygotowując umysły swych poddanych do zasadniczej zmiany mentalności politycznej i społecznej. Wykład omawiać będzie tryumf Stanisławowskiej propagandy w okresie Sejmu Wielkiego, czego wyrazem stało się hasło „Król z narodem, naród z królem”. Trumf ten okazał się nietrwały w obliczu obcej interwencji i wewnętrznej zdrady, skutkujących obaleniem Konstytucji 3 maja i kolejnym rozbiorem. Przedmiotem rozważań będą usiłowania króla uzasadnienia swej postawy wobec tych wydarzeń i obrony swego imienia zagrożonego rosnącą falą krytyki. Wykład zamkną refleksje o skuteczności oddziaływań propagandowych Stanisława Augusta w odniesieniu do współczesnych i potomnych.

Metody dydaktyczne:
Wykład z użyciem prezentacji multimedialnych

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie
fakultatywne

Efekty kształcenia

Po zaliczeniu wykładu student zna metody, formy i treści propagandy Stanisława Augusta. Potrafi wskazać wpływ propagandy ostatniego króla Rzeczypospolitej na poglądy i postawy jego poddanych oraz na obraz jego panowania funkcjonujący we współczesnej świadomości Polaków. W efekcie wysłuchania wykładu student zwiększy swoją umiejętność oddzielania treści propagandowych od udokumentowanej wiedzy o rzeczywistości.

Kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia wykładu jest obecność na nim oraz zdanie końcowego testu wyboru.

Literatura

A. Grześkowiak-Krwawicz, U początków czarnej i białej legendy Stanisława Augusta, „Wiek Oświecenia” t. 15, 1999, s. 165-183; W. Kaliszewski, Kto królem będzie, czy Polak i który? Wiersze elekcyjne ostatniego bezkrólewia 1763-1764, Warszawa 2003; T. Kostkiewiczowa, Pamiętniki Stanisława Augusta na nowo odkryte, Warszawa 2015; A. Norkowska, Wizerunki władcy. Stanisław August Poniatowski w poezji okolicznościowej (1764-1795), Kraków 2006; B. Pfeiffer, Królewski panteon sławy. Stanisławowskie wnętrza reprezentacyjne: Pokój Marmurowy, Bibliotek Zamkowa i Sala Rycerska w utworach Adama Naruszewicza i Jana Pawła Woronicza, „Wiek Oświecenia” t. 21. 2005, s. 95-122; M. Ślusarska, Królewskie kaznodziejstwo okolicznościowe czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego, ”Napis” seria I, 1994, s. 135-152; B. Wolska, Pan i pies – król i poeta. O „wierszach w materiach politycznych” Stanisława Trembeckiego z lat 1773-1798, „Napis” seria VI, 2000, s. 89-117; A. Zahorski, Spór o Stanisława Augusta, Warszawa 1988, Z. Zielińska, Autoportret polityczny Stanisława Augusta 1764-1772, [w:] O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu, Białystok 2010, ks. I, s. 575-588.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3104-WH15UGN1-OG w USOSweb