Medycyna i higiena w Europie i świecie od czasów najdawniejszych po XX wiek. 3104-WH11KAR

W trakcie, planowanego na 30 godzin wykładu zostaną omówione kolejno następujące zagadnienia:
1.- Rozwój medycyny i higieny w najdawniejszych cywilizacjach (Egipt, Mezopotamia, Chiny, Indie, Persja). Medycyna w starożytnej Grecji (Hipokrates i różne szkoły medyczne); zdobycze medycyny rzymskiej (w tym Galena) – 4 godziny.
2.- Medycyna w epoce średniowiecza. Bizancjum i Arabowie a Europa Zachodnia. Trąd i czarna śmierć w Europie. Średniowieczne szpitale-przytułki. – 4 godziny.
3.- Rozwój nauk medycznych w okresie renesansu i baroku. Przełomowe odkrycia w anatomii (Andreas Vesalius) i zdobycze chirurgii (Ambroży Pare). Paracelsus a jatrofizyka i jatrochemia. Odkrycie krążenia krwi (William Harvey).Początki epidemiologii - Girolamo Fracastoro. Dalszy rozwój opieki nad chorym – 4 godziny.
4.- Rozwój medycyny, higieny i farmacji w XVIII wieku. Nowe doktryny medyczne: mesmeryzm, witalizm, homeopatia. Narodziny współczesnej diagnostyki. Szczepienia ochronne. Kliniki i szpitale generalne. – 4 godziny.
5.- Gwałtowny rozwój nauk medycznych w XIX i w początkach XX wieku. Odkrycie bakterii i rozwój mikrobiologii. Przełom w chirurgii: odkrycie narkozy, aseptyka i antyseptyka. Rozwój patologii, fizjologii, położnictwa i ginekologii. Powstanie nowoczesnej okulistyki i otolaryngologii; rozwój innych specjalizacji medycznych (pediatria, neurologia, psychiatria, dermatologia, medycyna sądowa). – 10 godzin
6.- Medycyna w Polsce i na ziemiach polskich od średniowiecza po początek XX wieku. Miejsce polskich medyków na arenie europejskiej. – 4 godziny.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie
fakultatywne

Efekty kształcenia

Wykład ma na celu przekazanie słuchaczom wiedzy dotyczącej tytułowego zagadnienia, w szczególności pokazania rozwoju myśli medycznej i teorii choroby, jak również ewolucji diagnostyki, prognozowania i zalecanych terapii, mających poprawić stan zdrowia ówczesnych populacji. Dzięki niemu studenci winni też potrafić ukazać korelację pomiędzy najważniejszymi odkryciami w dziedzinie medycyny, a poziomem zdrowotności i higieny danego społeczeństwa.

Kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia wykładu na ocenę dostateczną jest regularne w nim uczestniczenie. Dopuszcza się możliwość opuszczenia nie więcej niż trzech wykładów. Osoby, które chciałyby uzyskać lepszą ocenę z wykładu muszą przystąpić do sprawdzianu-testu, opartego o podstawową wiedzę zdobytą w czasie wykładów. Opuszczenie bez usprawiedliwienia więcej niż 5 wykładów uniemożliwi ich zaliczenie.

Literatura

Wykład ma charakter autorski i w tej sytuacji umieszczenie zbyt wielu pozycji bibliograficznych dotyczących zagadnień szczegółowych nie ma większego sensu. Natomiast dla lepszego usystematyzowania zdobytej wiedzy i dobrego przygotowania się do planowanego testu-sprawdzianu przydatne mogą być zarówno niektóre podręczniki akademickie, jak też niektóre monografie naukowe oraz popularnonaukowe ujęcia. Wśród pierwszych wymienić można m.in. prace Bronisława Seydy (Dzieje medycyny w zarysie), Władysława Szumowskiego (Historia medycyny filozoficznie ujęta), Tadeusza Brzezińskiego (Historia medycyny), Tadeusza Kielanowskiego (Propedeutyka lekarska), M. Jesionowskiego (Historia stomatologii polskiej) czy B. Kuźnickiej i R. Rembielińskiego (Historia farmacji), wśród drugich m.in.: Andrzeja Karpińskiego (W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych na ziemiach polskich w XVI-XVIII wieku i ich następstwa), Zofii Podgórskiej Klawe (Od hospicjum do współczesnego szpitala), Jurgena Thorwalda (Dawna medycyna, jej tajemnice i potęga – Egipt, Babilonia, Indie, Chiny, Meksyk, Peru, tegoż, Stulecie chirurgów, tegoż, Triumf chirurgów), ,C. Quetela, Niemoc w Neapolu czyli historia syfilisu), J. Ruffie, J.Ch. Sournia, Historia epidemii. Od dżumy do AIDS) czy Stanisława Sokoła (Historia chirurgii w Polsce).

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3104-WH11KAR w USOSweb