Powstanie, rozwój i upadek wczesnonowożytnych imperiów kolonialnych (Portugalia, Hiszpania, Holandia, Francja, Anglia) 3104-WH00KAR

W trakcie, planowanego na 30 godzin wykładu zostaną omówione kolejno następujące zagadnienia:
1.- Portugalia w późnym średniowieczu. Morskie odkrycia Portugalczyków w XV-XVI w. Portugalskie imperium kolonialne w Azji oraz kolonie w Afryce i Brazylii. Przyczyny zmierzchu portugalskiej dominacji w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII wieku – cztery godziny;
2.- Zjednoczenie Hiszpanii w końcu XV w. Hiszpańscy odkrywcy i konkwistadorzy XVI w. Utworzenie hiszpańskiego imperium kolonialnego w Ameryce i jego cechy charakterystyczne. Znaczenie kolonii w Ameryce i Azji dla politycznej potęgi Hiszpanii w Europie w XVI i w po0czątkach XVII w. Słabnięcie Hiszpanii i kryzys jej systemu kolonialnego w XVIII w. – 8 godzin;
3.- Niderlandzka wojna o niepodległość i powstanie Zjednoczonych Prowincji (Holandii) w drugiej połowie XVI w. Holenderska ekspansja gospodarcza i kolonialna w pierwszej połowie XVII w. i jej następstwa. Przyczyny osłabienia Holandii w pierwszej połowie XVIII w. – 6 godzin;
4.- Walka Francji o hegemonię w Europie w końcu XV pierwszej połowie XVI w.Francuscy odkrywcy i zdobywcy w epoce wielkich odkryć geograficznych. Powstanie i rozwój francuskiego imperium kolonialnego w XVII w. Wojny o kolonie z Wielką Brytanią w XVIII w. i ich następstwa – 6 godzin;
5.- Anglia pod rządami dynastii Tudorów. Angielscy odkrywcy XVI i początków XVII w. Powstanie i rozwój kolonii angielskich w Ameryce. Wielkie konflikty polityczne w Europie w XVIII w., a walka okolonie. Utrata przez Wielką Brytanię kolonii amerykańskich w drugiej połowie XVIII w. Angielskie odkrucia oceaniczne w XVIII w., początek zdobywania kolonii w Azji, Afryce i Australii – 6 godzin.

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne
ogólnouniwersyteckie

Założenia (opisowo)

Wykład ma charakter ogólnouniwersytecki i jest adresowany do studentów ze wszystkich Wydziałów UW, zwłaszcza historyków i geografów. Niezależnie od ogólnouniwersyteckiego charakteru wykładu warto zaznaczyć, iż jego słuchaczom przydałaby się pewna wiedza z zakresu historii nowożytnej. Korzystanie z wykładów ułatwi też z pewnością umiejętność korzystania z mapy oraz znajomość podstaw geografii fizycznej i gospodarczej.

Efekty kształcenia

Wykład ma na celu przekazanie słuchaczom wiedzy dotyczącej tytułowego zagadnienia, w szczególności pokazania przyczyn i następstw tworzenia wczesno nowożytnych imperiów kolonialnych. Dzięki niemu studenci winni też potrafić ukazać korelację pomiędzy posiadaniem kolonii a pozycją konkretnego państwa na politycznej mapie świata i Europy a także uwidocznić podobieństwa i różnice w organizacji i zarządzaniu zamorskimi terytoriami przez poszczególne państwa.

Kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia wykładu na ocenę dostateczną jest regularne w nim uczestniczenie. Dopuszcza się możliwość opuszczenia nie więcej niż trzech wykładów. Osoby, które chciałyby uzyskać lepszą ocenę z wykładu muszą przystąpić do sprawdzianu-testu, opartego o wiedzę zdobytą w czasie wykładów. Opuszczenie bez usprawiedliwienia więcej niż 5 wykładów uniemożliwi ich zaliczenie.

Literatura

Wykład ma charakter autorski i w tej sytuacji umieszczenie zbyt wielu pozycji bibliograficznych dotyczących zagadnień szczegółowych nie ma większego sensu. Natomiast dla lepszego usystematyzowania zdobytej wiedzy i dobrego przygotowania się do planowanego testu-sprawdzianu przydatne mogą być zarówno niektóre podręczniki akademickie i monografie państw, jak też rozprawy dotyczące odkryć geograficznych i powstawania niektórych kolonialnych imperiów. Wśród pierwszych wymienić można m.in. prace Zbigniewa Wójcika (Historia powszechna XVI-XVII w.), Emmanuela Roztworowskiego (Historia powszechna, Wiek XVIII), Henryka Zinsa (Historia Anglii), Jana Balickiego i Marii Boguckiej (Historia Holandii), H.M. Bailey’a i A.P. Nasatira (Dzieje Ameryki Łacińskiej) czy Tadeusza Łepkowskiego (Historia Meksyku), wśród drugich rozprawy i studia pióra m.in. Mariana Małowista (Konkwistadorzy portugalscy), C.R. Boxera )Morskie imperium Holandii 1600-1800), J. Gentila da Silvy (Morskie dzieje Portugalczyków),Zbigniewa Długosza (Historia odkryć geograficznych i poznania Ziemi), J.H.Bakera,(Odkrycia i wyprawy geograficzne, W. Kramera (Historia odkryć geograficznych) i R. Hakluyta (Wyprawy morskie, podróże i odkrycia Anglików).

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3104-WH00KAR w USOSweb