Wykład historyczny: Historia średniowieczna II rok - wykład 3104-LZ1WHHSIIR
Wykład jest poświęcony prezentacji najważniejszych problemów epoki średniowiecza, przede wszystkim średniowiecznej Europy. Podczas kolejnych spotkań przedstawione zostaną najważniejsze wydarzenia z dziejów politycznych, co stanowić będzie tło do rozważań nad procesami i zjawiskami społecznymi, gospodarczymi i kulturalnymi wpływającymi na formowanie się społeczeństw i narodów, kształtowanie ich świadomości i mentalności. W trakcie wykładów prezentowany będzie dorobek historiografii we wszystkich tych dziedzinach, a także w miarę możliwości baza źródłowa.
Szczególnie istotne miejsce podczas wykładów zajmują zagadnienia związane z przemianami mentalności mającymi miejsce w okresie średniowiecza. Osobny wykład zostanie m.in. poświęcony kulturze pisma i jego zmieniającej się roli w życiu ludzi średniowiecza. Interesować nas będzie także religijność i jej zmiany w analizowanym okresie.
Tematy kolejnych wykładów:
1. Kształtowanie się średniowiecznej Europy
2. Cesarstwo i papiestwo. Walka o inwestyturę
3. Wyprawy krzyżowe. Geneza, przebieg, skutki
4. Średniowieczna religijność
5. Gospodarka. Miasta i handel
6. Kultura umysłowa. Pismo i jego funkcje. Powstanie uniwersytetów
7. Kryzys XIV w.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zaliczeniu wykładu student:
- zna podstawowe fakty z dziejów średniowiecznej Europy
- zna najważniejsze procesy społeczne, gospodarcze i kulturalne mające miejsce w okresie średniowiecza
- rozpoznaje elementy dziedzictwa średniowiecza w świecie współczesnym
- wyjaśnia pojęcia takie jak: feudalizm, lenno, immunitet, inwestytura, kolonizacja na prawie niemieckim, Hanza, cech, siedem sztuk wyzwolonych, manicheizm, kataryzm
Kryteria oceniania
Warunkiem otrzymania pozytywnej oceny jest regularne w nim uczestniczenie oraz zaliczenie sprawdzianu wiedzy zdobytej podczas wykładu.
Literatura
Podręczniki:
1. Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, dowolne wydanie
2. Stanisław Szczur, Historia Polski. Średniowiecze, Kraków 2002
3. Krzysztof Baczkowski, Dzieje Polski późnośredniowiecznej, Kraków 1999
4. Jacques Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy, tłum. Hanna Szumańska-Grossowa, wyd. III, Warszawa-Gdańsk 2002 (lub wydania wcześniejsze) lub Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. Bronisław Geremek, Warszawa 1997 lub Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w., red. Jerzy Dowiat, Warszawa 1985 lub Jan Białostocki, Od Parlerów do Dürera, Warszawa 2010
Monografie:
5. Leonardo Benevolo, Miasto w dziejach Europy, tłum. Hanna Cieśla, Warszawa 1995
6. Jan Białostocki, Od Parlerów do Dürera, przekł. Grzegorz Przewłocki, red. Antoni Zięba, Warszawa 2010
7. Człowiek średniowiecza, red. Jacques Le Goff, tłum. Maria Radożycka-Paoletti, Warszawa-Gdańsk 1996
8. Philippe Dollinger, Dzieje Hanzy, tłum. Vera Soczewińska, Gdańsk 1975 (lub wydania późniejsze)
9. Aron Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, przeł. Józef Dancygier, Warszawa 1976
10. Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w., red. Jerzy Dowiat, Warszawa 1985
11. Kultura Polski średniowiecznej XIV-XV w., red. Bronisław Geremek, Warszawa 1997
12. Jacques Le Goff, Apogeum chrześcijaństwa ok. 1180 - ok. 1330, przeł. Maria Żurowska, Warszawa 2003
13. Jacques Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy, tłum. Hanna Szumańska-Grossowa, wyd. III, Warszawa-Gdańsk 2002 (lub wydania wcześniejsze)
14. Jacques Le Goff, W poszukiwaniu średniowiecza, tłum. Maria Żurowska, Warszawa 2005
15. Jacques Le Goff, Nicolas Truong, Historia ciała w średniowieczu, przeł. Ireneusz Kania, Warszawa 2006
16. Marian Małowist, Wschód a Zachód Europy w XIII-XV wieku, Warszawa 1973
17. James M. Murray, Brugia kolebka kapitalizmu 1280-1390, tłum. Dorota Guzowska, Warszawa 2011
18. Michel Pastoureau, Średniowieczna gra symboli, przeł. Hanna Igalson-Tygielska, Warszawa 2006
19. Régine Pernoud, Inaczej o średniowieczu, tlum. Krystyna Husarska, Gdańsk-Warszawa 2002
20. Steven Runciman, Dzieje wypraw krzyżowych, t. 1-3, tłum. Jerzy Schwakopf, Warszawa 1987
21. Henryk Samsonowicz, „Długi wiek X”. Z dziejów powstawania Europy, Poznań 2002
22. Henryk Samsonowicz, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław 1991
23. Andrè Vauchez, Duchowość Średniowiecza, przeł. Hanna Zaremska, Gdańsk 1996
24. Maciej Włodarski, Świat średniowieczny w świetle romansu, Kraków 2012
25. Benedykt Zientara, Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej, Warszawa 1985
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: