Archiwistyka. Podstawy teorii i prawa archiwalnego 3104-L3SA-PTPA

Treści kształcenia: podstawowe pojęcia archiwalne, podstawowe zasady rządzące organizacją zasobu archiwalnego, cykle życia dokumentacji, problem wartościowania dokumentacji XX-XXI w., klasyfikacja i kwalifikacja dokumentacji, metody wartościowania, rzeczowe wykazy akt – konstrukcja, stosowanie, prawodawstwo regulujące działalność archiwów bieżących, dostęp i udostępnianie zasobu w archiwach bieżących – problemy prawne, ochrona danych osobowych, ochrona informacji niejawnych, formy udostępniania, społeczne funkcje archiwów bieżących.
Ostateczną listę tematów określa prowadzący.
Wykaz tematów jest zawarty w sylabusie.
Wykaz tematów:

1. Archiwistyka i zarządzanie dokumentacją – przedmiot i metody badania. Problemy badania dokumentacji współczesnej.

2. Pojęcia z archiwistyki i zarządzania dokumentacją.
Polski Słownik Archiwalny, red. W. Maciejewska, 1974; H. Robótka, Wprowadzenie do archiwistyki, Toruń 2003, s. 66-80; W. Chorążyczewski, W. Kwiatkowska, Jedna zasada, wiele rozwiązań. Zasada proweniencji a granice i struktura zespołu archiwalnego, „Archiwista Polski” 2014, nr 3(75), s. 7–22.

Słowniki online:
Wybrane terminy z Polskiego Słownika Archiwalnego, pod red. Wandy Maciejewskiej, Warszawa 1974; www.archiwa.gov.pl
LINK:
https://www.archiwa.gov.pl/pl/62-materia%C5%82y-pomocnicze/757-s%C5%82ownik-archiwalny?showall=
Wybór haseł Słownika Archiwalnego Studenckiego Koła Stowarzyszenia Archiwistów Polskich Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, http://www.petea.home.pl;
Dostęp do pliku .pdf przez Google.

3. Zasady rządzące organizacją zasobu archiwalnego. Zespół archiwalny i zasada pertynencji terytorialnej. www.szukajwarchiwach.pl analiza pod kątem poszukiwania zespołów archiwalnych i określania zasięgu terytorialnego archiwów państwowych
I. Radtke, Pojęcie zespołu w praktyce archiwalnej (Granice współczesnych zespołów archiwalnych), „Archeion” t. 56, 1971, s. 89-110

4. Podstawy prawa archiwalnego. Rola prawa w zarządzaniu archiwum zakładowym.
Ustawa o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, 1983, tekst ujednolicony www.sejm.gov.pl ISAP prawo archiwalne. Podstawowe pojęcia prawne. Obowiązki prawne aktotwórców. Klasyfikacja archiwów państwowych i niepaństwowych.

5. Cykl życia akt. Dokumentacja a archiwalia. Problemy wartościowania.
Literatura (do wyboru): E. Perłakowska, Wartościowanie dokumentacji masowej – próba zdefiniowania problemu, [w:] Dokumentacja masowa. Z problematyki kształtowania zasobu archiwalnego, red. I. Mamczak – Gadkowska, K. Stryjkowski, Poznań 2012, s. 13-23; H. Robótka, Wartościowanie akt – przeszłość i przyszłość, tamże, s. 25-47; A. Kulecka, Dokumentacja masowa w badaniach historycznych, tamże, s. 49-62

6. Modele i procedury wartościowania dokumentacji.
Literatura (do wyboru): K. Stryjkowski, Dokumentacja masowa i jej wartościowanie w archiwach wybranych krajów frankofońskich (na przykładzie akt osobowych), [w:] Dokumentacja masowa. Z problematyki kształtowania zasobu archiwalnego, red. I. Mamczak – Gadkowska, K. Stryjkowski, Poznań 2012, s. 79-102; J. Chojecka, Problematyka wartościowania dokumentacji masowej w Republice Federalnej Niemiec, tamże, s. 103-115; M. Konstankiewicz, Podstawy prawne archiwalnej selekcji dokumentacji (stan prawny z dnia 31 stycznia 2011 r.), tamże, s. 117-131;

8. Narzędzia wartościowania dokumentacji. Rzeczowy wykaz akt. Podstawy teoretyczne i prawne. Rola wykazu w działalności archiwum zakładowego.
I. Radtke, Jednolite rzeczowe wykazy akt, „Archeion” t. 44, 1966, s. 31-49
Analiza dokumentu - Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 20 października 2015 r. w sprawie klasyfikowania i kwalifikowania, przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych www.sejm.gov.pl ISAP archiwa państwowe

9. Archiwa zakładowe a sieć archiwów państwowych.
Archiwum zakładowe w ustawie o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, 1983 ze zmianami, www.sejm.gov.pl archiwa państwowe. Kompetencje archiwum zakładowego. Ustalanie sieci archiwów zakładowych – kryteria na podstawie analiz dokumentów - Decyzja Nr 1 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 27 maja 2002 r. w sprawie zasad i sposobu ustalania przez archiwa państwowe państwowych jednostek organizacyjnych, jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych jednostkach organizacyjnych, w których tworzy się archiwa zakładowe, nowe zasady: Zarządzenie nr 2 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 12 lutego 2016 r. w sprawie trybu ustalania państwowych jednostek organizacyjnych jako jednostek organizacyjnych, w których powstają materiały archiwalne
https://www.archiwa.gov.pl/files/zarzadzenia_NDAP/zarz02.pdf
10. Archiwum zakładowe w teorii archiwalnej. Organizacja i zasób.
M. Sak, Archiwa poznańskich szkół wyższych. Funkcje i zadania – studium porównawcze, w: Nowe funkcje archiwów, red. I. Mamczak – Gadkowska, K. Stryjkowski, Poznań 2015, s. 201-214;
M. Kościukiewicz, Z doświadczeń archiwisty zakładowego, „Archiwista Polski” 2003, nr 4(32), s. 63–69.
A.Kępczyńska, Archiwum zakładowe starostwa powiatowego w Toruniu jako przykład archiwum zbiorczego na szczeblu powiatowym, w:Archiwa przejściowe i zbiorcze w Polsce. Organizacja i funkcjonowanie, red. D.Drzewiecka i M.Jabłońska, Toruń 2016, s.55-89

11. Problemy udostępniania w archiwum zakładowym.
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją Dz.U 2018 poz.357 www.sejm.gov.pl isap archiwa państwowe
Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych ze zmianami, tekst ujednolicony www.sejm.gov.pl ISAP ochrona danych osobowych; [ prawo nieaktualne ze względu na stosowanie dyrektywy RODO, brak aktu wprowadzającego RODO]
A. Udostępnianie akt osobowych, B. Udostępnianie innych akt.

12. Archiwa audiowizualne.
Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 22 maja 2006
www.sejm.gov.pl: ISAP: archiwa państwowe

13. Archiwa zakładowe w instytucjach administracji publicznej. Organizacja i funkcje.
Analiza dokumentu - Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie Dz.U.2009 nr 31, poz.206
www.mazowieckie.pl

14. Dokumentacja instytucji administracji publicznej. Rzeczowe wykazy akt.
Analiza dokumentu - Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych – rzeczowy wykaz akt województwo, 2011 www.sejm.gov.pl: ISAP: archiwa państwowe

15. Instytut Pamięci Narodowej i sieć archiwów wyodrębnionych.
Rozporządzenie Rady Ministrów w dniu 22 czerwca 2011 r. w sprawie sposobu i trybu udostępniania materiałów archiwalnych znajdujących się w archiwach wyodrębnionych www.sejm.gov.pl ISAP archiwa państwowe , Ustawa o IPN, 1998 ze zmianami www.sejm.gov.pl isap archiwa państwowe
R. Galuba, Podstawy wartościowania i selekcji dokumentacji w archiwach wyodrębnionych [w:] Dokumentacja masowa. Z problematyki kształtowania zasobu archiwalnego, red. I. Mamczak – Gadkowska, K. Stryjkowski, Poznań 2012, s. 133-157