Edyt. źród. hist. Edytorstwo źródeł historycznych -XIX -XX 3104-5SEZHED1920
1. Zajęcia organizacyjne. Omówienie literatury, celu zajęć i metod pracy na zajęciach. Status edytorstwa źródeł XIX i XX wieku w naukach historycznych. Prezentacja instrukcji wydawniczych.
2. Początki i rozwój edytorstwa źródeł XIX w.
S. Grodziski, Działalność wydawnicza w dziedzinie źródeł do historii państwa i prawa polskiego. Osiągnięcia i niepowodzenia, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1980, T. XXXII, z. 2.
Edytorstwo źródeł – stan i potrzeby, „Kwartalnik Historyczny” 1982 (wypowiedzi dotyczące XIX i XX w.)
3. Pismo polskie w XIX i XX w. Ćwiczenia – czytanie rękopisu, sporządzanie kopii,
W. Zahorski, „Moje wspomnienia”, ksero rękopisu (BN)
Listy do Władysława Zahorskiego, ksero rękopisów o różnej skali trudności (LVIA)
4. Powstanie styczniowe. Materiały i dokumenty. Przykład serii wydawniczej. Prezentacja kilku innych serii wydawniczych i różnych rodzajów źródeł z XIX i XX wieku. Omówienie kryteriów wyboru źródeł do wydania. Sprawdzenie kopii rękopisów sporządzonych przez studentów.
W. Śliwowska, Stefan Kieniewicz – edytor, „Przegląd Historyczny” 1993, t. 84, z. 1
E. Niebelski, Znaczenie wydawnictwa „Powstanie styczniowe. Materiały i dokumenty” dla badań nad dziejami 1863 r.[w:] Powstanie styczniowe 1863-1864. Walka i uczestnicy. Represje i wygnanie. Historiografia i tradycja, red. W. Caban, W. Śliwowska, Kielce 2005
4. Przekazy źródła, ich status, wybór podstawy druku – założenia teoretyczne i egzemplifikacje (pamiętniki, źródła prasowe)
R. Loth, Podstawowe pojęcia…., s. 57- 91; Instrukcje; K. Górski, Co należy rozumieć przez wolę autora przy sporządzaniu poprawnej edycji tekstów, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, t. 2, Warszawa 1958; Tekst, przed-tekst, hipertekst: edycje genetyczne Flauberta (kserokopia referatu)
Pamiętniki Franciszka Karpińskiego, Anetki z Tyszkiewiczów Wąsowiczowej, Apolonii Sierakowskiej
Eliza Orzeszkowa. Publicystyka społeczna, oprac. G. Borkowska, I. Wiśniewska, t. I, Kraków
5. Cel i zakres modernizacji tekstów z XIX i XX wieku. Narzędzia służące pomocą edytorowi (słowniki, gramatyki języka polskiego). Ćwiczenia z odczytywania rękopisu (kserokopie listów czytelnika do czasopisma „Jutrzenka”)
Instrukcje; Słowniki języka polskiego;
R. Loth, Podstawowe pojęcia…., s. 92-118
S. Jodłowski, Losy polskiej ortografii, Warszawa 1979
Klemensiewicz-Bajerowa I., Modernizacja pisowni w tekstach z pierwszej połowy XIX wieku, „Pamiętnik Literacki” 1957, z. 3, s. 144-158.
6. Zakres modernizacji - ćwiczenia
Omówienie zakresu modernizacji w odniesieniu do wybranych źródeł (list czytelnika do czasopisma „Jutrzenka”, prośby obywateli do prezydenta Bieruta, prośba Machny do rządu polskiego)
Modernizacja fragmentu „Moich wspomnień” Zahorskiego i sformułowanie notatki odnośnie zakresu modernizacji.
7. Elementy komentarza tekstologicznego. Rejestracja odmian. Znaki stosowane przez edytorów. Analiza not edytorskich w najnowszych edycjach krytycznych. Ćwiczenia w zastosowaniu znaków i rejestracji komentarzy na wybranych źródłach.
R. Loth, Podstawowe pojęcia…., s. 156-158; Instrukcje.
Rewolucyjna konspiracja w Królestwie Polskim w latach 1840-1845. Edward Dembowski, Ossolineum 1981
Raporty Straży Kresowej, oprac. J. Gierowska-Kallaur, Warszawa 2012
Źródło: Kserokopie źródeł proweniencji urzędowej
8. Poprawne sformułowanie nagłówka i legendy
I. Ihnatowicz, Projekt instrukcji wydawniczej
Egzemplifikacja nagłówków i legend w wybranych edycjach źródeł
Źródło do ćwiczeń: kserokopia zeznania Antoniny Śniadeckiej przed Komisją Śledczą (rkps, LVIA)
9. Komentarze rzeczowe. Przypis rzeczowy – sytuacje wymagające przypisu; zakres informacyjny przypisu. Ćwiczenia.
Wybrane wydawnictwa
Źródło: kserokopia zeznania Antoniny Śniadeckiej przed Komisją Śledczą (rkps, LVIA)
10. Czy i jak wydawać fotografie?
L. Machnik, Fotografie powstańców styczniowych w zbiorach Gabinetu Grafiki Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich. Katalog, Wrocław 2002
Studencki Z., O Trójkącie Trzech Cesarzy, Sosnowiec 2008
11. Zwartość merytoryczna wstępu. Indeksy – funkcje, rodzaje, ćwiczenia w sporządzaniu
Protokoły Koła Polskiego w wiedeńskiej Radzie Państwa (lata 1867-1868), oprac. Z. Fras i S. Pijaj, Kraków 2001
Wybrane wydawnictwa
Źródło do ćwiczeń: fragment rękopisu dziennika W. Zahorskiego z 1915 r. (BN)
12. Atrybucja tekstu – metody
[Ławsiewicki], Pamiętnik woźnego cenzury, Toruń 2001
D. Świerczyńska, Kłopoty z atrybucją, czyli uwagi o ustalaniu autorstwa [w:] Pogranicza literatury. Księga ofiarowana Profesorowi Januszowi Maciejewskiemu, Warszawa 2001, s. 348-360
13. Podsumowanie - samodzielne wydanie krótkiego tekstu.
14. Podsumowanie – recenzje studentów dotyczące wartości wybranych wydawnictw źródeł z
XIX i XX w.
metody dydaktyczne:
Zajęcia te będą łączyły wiedzę z literatury, instrukcji wydawniczych i dorobku edytorskiego z samodzielnymi ćwiczeniami w wydawaniu tekstów źródłowych z XIX i XX wieku: listów, korespondencji urzędowej, fragmentu pamiętnika. Zatem wspólna analiza źródeł, dyskusja, ćwiczenia praktyczne.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
W wyniku uczestnictwa w zajęciach student nabędzie podstawową wiedzę z zakresu teorii i metodyki wydawania źródeł czasów najnowszych, pozna podstawową literaturę przedmiotu oraz podstawowe edycje źródeł, utrwali terminologię z zakresu edytorstwa źródeł. Pozna różne rozwiązania edytorskie w zależności od specyfiki źródła i samej edycji.
Będzie potrafił opracować edytorsko krótkie źródło: ustalić brzmienie tekstu, zmodernizować pisownię źródła w zakresie podstawowych form ortograficznych, poprawnie sformułować nagłówek i legendę, opisać źródło za pomocą przypisów tekstowych, ustalić treść i zredagować przypisy rzeczowe.
W efekcie powinien umieć kompetentnie ocenić wartość edycji źródłowej, a także docenić dorobek oraz znaczenie edytorstwa źródeł zarówno dla nauki jak i popularyzacji historii.
W wyniku lektur, analiz wydawnictw i ćwiczeń wzbogaci swoje umiejętności krytyki wybranych typów źródeł, odczytywania rękopisów o różnym stopniu trudności.
Kryteria oceniania
Obecność, przygotowanie i aktywność na zajęciach, samodzielne prace edytorskie (elementy opracowania edytorskiego) sprawdzające wcześniej ćwiczone umiejętności.
Literatura
R. Loth, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006
Instrukcje I. Ihnatowicza oraz K. Lepszego.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: