Historia i kultura Żydów. Legenda mordu rytualnego. 3104-1HZ08ZYN

Oskarżenia o rzekome mordy rytualne należą do najbardziej trwałych antysemickich oskarżeń wysuwanych w ciągu ostatnich 800 lat w Europie, a ostatnio także w krajach arabskich. Konwersatium śledzi rozwój legendy od czasów jej powstania w XII-wiecznej Anglii, jej różnorodne przejawy w krajach europejskich, również na ziemiach polskich, a także proces zamierania legendy w XX wieku.

1. Starożytne antecedencje
Józef Flawiusz, Przeciw Apionowi. Autobiografia, tłum. J. Radożycki, Poznań 1986.
Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, wyd. 2, Warszawa 1986, s. 516.
Minicius Felix, Octavius, tłum. J. Sajdak, Poznań 1925, s. 18-19.
Tertulian, Do pogan, 1, 7 [w:] Wybór pism, t. 2, Warszawa 1983, s. 52-53.

2. Narodziny legendy
J. Trachtenberg, Średniowieczna koncepcja Żyda a współczesny antysemityzm, Gdynia 1997, s. 59-140.
G. I. Langmuir, Thomas of Monmouth. Detector of Ritual Murder [w:] The Blood Libel Legend. A Casebook in Anti-Semitic Folklore, ed. A. Dundes, Madison 1991, s. 3-40.
I. J. Yuval, Two Nations in Your Womb, Berkeley 2006, s. 135-204.

3. Rozwój legendy na zachodzie Europy XIII-XVI w.
R. Po-chia-Hsia, The Myth of Ritual Murder, New Haven-London 1988.

4. Procesy w Rzeczypospolitej
J. Wijaczka, Oskarżenia i procesy o mordy rytualne w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku [w:] Mord rytualny. Legenda w historii europejskiej, red. S. Buttoni i S. Musiał, Kraków-Norymberga-Frankfurt 2003, s. 193-209.

5. Literatura antyżydowska
G. Pikulski, Złość żydowska, Lwów 1760.

6. Ostatnie procesy w Rzeczypospolitej
Z. Guldon, J. Wijaczka, Procesy o mordy rytualne w Polsce w XVI-XVIII wieku, Kielce 1995, s. 130-145
J. Żyndul., Karczma żydowska jako locus delicti, czyli próba przestrzennego usytuowania zbrodni rytualnej, "Teksty Drugie", 2008, nr 4, s. 200-215.

7. Sprawa damasceńska
J. Frankel, The Damascus Affair. 'Ritual Murder', Politics, and the Jews in 1840, Cambridge University Press 1997.

8. Oskarżenia rosyjskie
W. I. Dal, Rozyskanje ubijenii Jewrejami chrestjanskich maładziencew i upotreblenii krowi ich [w:] Krow w werowanjach i sujewierjach czelowieczenstwa, Sankt-Pieterburg 1995.
J.J. Ljutostanski, Jüdische Ritual-Morde in Russland, Berlin-Schöneberg [b.r.w.], s.70-93.

9. Procesy XIX-wieczne
F. Červinka, The Hilsner Affair [w:] The Blood Libel Legend. A Casebook in Anti-Semitic Folklore, ed. A. Dundes, Madison 1991, s. 135-161.
H.J. Kieval, Representation and Knowledge in Medieval and Modern Accounts of Jewish Ritual Murder, "Jewish Social Studies", The New Series, 1994, nr 1, s. 52-72.

10. Proces Bejlisa i polskie reperkusje
Prasa polska o procesie Bejlisa: "Nowa Gazeta", "Gazeta Warszawska", "Gazeta Poranna 2 grosze", "Słowo".

11. Propaganda ks. Charszewskiego
Don Inigo, Synowie Szatana, Płock [b.r.w], s. 81-99.
12. Powojenne pogromy
M. Zaremba, Oni mordują nasz dzieci, "Więź" 2007, nr 10, s. 90-109, nr 11-12, s. 96-112.
13. Zanikanie legendy?
Film "Mord rytualny", reż. Andrzej Białko, Polska 2002.
14. Podsumowanie
Joanna Tokarska-Bakir, Legendy o krwi. Antropologia przesądu, Warszawa 2008.