Rusini karpaccy - historia, kultura, tożsamość 3102-LRUK-OG

Tematy zajęć:
1. Rusińskie grupy etnograficzne w Karpatach i ich granice.
2. Odkrywanie Karpat. Podróżnicy, artyści, ludoznawcy.
3. Dzieje osadnictwa. Ludzie osiadli i nomadzi, czyli spory o tzw. dziedzictwo wołoskie.
4. Przemiany historyczne na terenie Karpat XVII – XX wieku. Wpływy zewnętrzne, przemiany etniczne, zróżnicowanie wyznaniowe.
5. Człowiek a środowisko, na przykładzie kultury pasterskiej.
6. Sakralna architektura w "sakralnym" krajobrazie.
7. Życie codzienne w społeczności lokalnej – tradycja i modernizacja.
8. Obrzędowość doroczna i rodzinna – wybrane elementy.
9. Film „Wesele we wsi Krywe na Bojkowszczyźnie”.
10. Sztuka ludowa/sztuka akademicka - tematy, motywy i symbole.
11. Literackie i folklorystyczne obrazy gór.
12. Mityczne krainy: Bukowina, Huculszczyzna, Łemkowszczyzna.
13. Dylematy współczesnej tożsamości: Rusini, Karpatorusini czy Ukraińcy?
14. Rusińskie dziedzictwo dzisiaj - kwestie spożytkowania i ochrony.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Efekty kształcenia

- uzyskanie wiedzy na temat swoistości kulturowych grupy w środowisku górskim
- poznanie czynników, wpływających na zróżnicowanie przestrzenne kultury (regiony)
- zdolność rozumienia wpływu przemian historycznych na tożsamości indywidualne i grupowe

Kryteria oceniania

- dobra znajomość poruszanych zagadnień, potwierdzona przez egzamin pisemny
dopuszczalne dwie nieobecności nieusprawiedliwione

Literatura

Choroszy J., Huculszczyzna w literaturze polskiej, Wrocław 1991.
Czajkowski J., Studia nad Łemkowszczyzną, Sanok 1999.
Falkowski J., Zachodnie pogranicze Huculszczyzny. Dolinami Prutu, Bystrzycy Nadwórniańskiej, Bystrzycy Sołotwińskiej i Łomnicy, Lwów 1937.
Falkowski J., Północno-wschodnie pogranicze Huculszczyzny, Lwów 1938.
Haratyk A. (red), Huculszczyzna. Kultura i edukacja, Toruń 2009.
Hnatiuk O. (oprac), Wiedźmy, czarty i święci Huculszczyzny. Mity i legendy, Warszawa 1997.
Magocsi Paul R., Karpato-Rusini: obecny status i perspektywy, „Sprawy Międzynarodowe”, 1992, nr 7-12, s. 95-110.
Michna E., Kwestie etniczno-narodowościowe na pograniczu Słowiańszczyzny Wschodniej i Zachodniej. Ruch rusiński na Słowacji, Ukrainie i w Polsce, Kraków 2004.
Nowak, Przestrzeń i pamięć społeczna wśród ukraińskich Hucułów, w: Pamięć, przestrzeń, tożsamość, red. S. Kapralski, Warszawa 2010, s. 200-218.
Radziszewska J., Huculszczyzna - mityczna kraina, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, 2000 nr 1, s. 151-165.
Reinfuss R., Łemkowie jako grupa etnograficzna, Sanok 1998.
Sokil V., Narodni lehendy ta perekazy ukrajinciv Karpat, Kyjiv 1995.
Stęszewski J., Cząstka-Kłapyta J. (red.), Huculszczyzna, jej kultura i badacze, Kraków 2008.
Szuchiewicz W, Huculszczyzna, t. 1-4, Lwów 1902 – 1908 (wybrane fragmenty).
Zając P., O zaświatach niedalekich i cudach nienadzwyczajnych. „Nadprzyrodzone” w kulturze ludowej na przykładzie Huculszczyzny, Kraków 2004.
Ząbek M., Góry i kultura ludów górskich, [w: ] Pasterstwo na Huculszczyźnie. Gospodarka, kultura, obyczaj, Warszawa 2001, s. 9-19.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3102-LRUK-OG w USOSweb