Etnologia Azji 3102-LPAZ

Tematy zajęć:
1. Jak badać Azję? "Co robi antropolog? - Pisze". Ale przedtem czyta. Lista lektur smakowitych Volumina Asiatica. Potem sam bada - dziesięć przykazań etnografa w terenie.
2. Oswajanie odległego. Azja nie taka daleka. Obustronne kontakty, obopólne zapożyczenia. Orientalizm smakowity - drogi sztuki azjatyckiej w Europie. Przedmiot żywy - etnograf otwiera się na dzieło sztuki.
3. Struktury, modele, abstrakcje: "tradycyjny model świata". Podstawowe elementy archaicznej wizji świata, przedstawione na przykładzie wyobrażeń myśliwskich i pasterskich społeczności Syberii i Azji Centralnej. Rytuał pogrzebowy jako pochodna wyobrażeń o zaświatach.
4. Symbolika domostwa. Przedmiot materialny jako korelat modelu świata i podstawowych wartości duchowych danej kultury. Etnograf analizuje: mongolska jurta, chińska geomancja.
5. Czas i przestrzeń jako kategorie kultury i języka symbolicznego. Buddyjska koncepcja ruchu obrotowego i "magia kosmiczna". Etnograf patrzy: tybetańska pielgrzymka (kora) - wchodzenie na dach świata (wykład z filmem).
6. Tabu: mito-logika kontra pseudoekologia. Etnograf analizuje (drobiazgowo): zakazy żywnościowe judaizmu i islamu (powody wierzeniowe biblijnej nieczystości świni - przeciw uproszczeniom wyjaśnień potocznych).
7. Syberyjskie świętowanie dawniej i dziś - miedzy restytucją kultury a globalną groteską. Jakucki Ysyach - obrzęd początku lata i pierwszego kumysu - i jego nowoczesne przeobrażenia (wykład z filmem).
8. Szamanizm. Od syberyjskiej archaiki do koreańskiej nowoczesności. Etnograf patrzy: szamanki z mikrofonami.
9. Rytualne konteksty gry/zabawy. Semantyka środkowo-azjatyckich zawodów typu buzkaszi na tle współzawodnictw weselnych i symboliki zdobywania panny młodej.
10. Wartości azjatyckie w kontekście nowoczesności. Samuraj w termitierze. "Badać lokalnie - interpretować globalnie": Tsukiji - tokijski mega-rynek rybny jako ogniskowa globalnych fenomenów ekonomiczno-kulturowych.