Laboratorium. Wspólnota lokalna i światłowód 3102-LL084

Jako postawę badawczą przyjmiemy obserwację uczestniczącą, otwarte wywiady, intensywne przebywanie w społeczności połączone z refleksyjną postawą antropologiczną. Będę zachęcał grupę do korzystania z różnorodnych źródeł i zdobywania umiejętności posługiwania się analizą zastanych tekstów kultury (stron internetowych, prasy lokalnej, literatury, filmu) przy zachowaniu antropologicznej perspektywy. Zaprezentuję multimedialne materiały, które mogą być przedmiotem refleksji na temat roli multimediów i technologii internetowej w społecznym życiu oraz zmiany w kulturach tradycyjnych. Zachęcę również do różnorodnych metod zbierania źródeł (fotografia i video, etnografia internetu) i prezentowania badań (projekty audiowizualne, edycja stron internetowych).
Laboratorium skierowane jest do osób, które chcą poznać "prawdziwą" pracę etnografa i "prawdziwy" teren, ale jednocześnie są zainteresowane dynamicznie zmieniającymi się, niepowierzchownymi zjawiskami. Celem grupy badawczej będzie zrozumienie antropologii jako żywej nauki, która zajmuje się problemami znaczącymi dla badanej wspólnoty, interesującymi z punktu widzenia współczesności, jak i istotnymi dla samych badaczy.

Teren Powiatu Augustowskiego dzięki różnym środkom wsparcia finansowego i technicznego dynamicznie rozwija infrastrukturę informatyczną (w mniejszych miejscowościach z komputerów umieszczonych w szkołach korzystają także osoby w średnim wieku, w większych ośrodkach dostęp do sieci jest bardzo łatwy). Mieszkańcy tego obszaru jednocześnie utrzymują związek z treściami kultury opisywanymi jako tradycyjne, co tworzy pejzaż kulturowy, w którym spotykają się nowe i stare znaczenia. Dodatkowo teren pogranicza rzuca ciekawy kontekst na zmiany związane z korzystaniem i wdrażaniem nowych technologii.
Studenci za pośrednictwem miejsc, które oferują dostęp do internetu, będą nawiązywali kontakt z badanymi. Zachęcę ich również do eksperymentalnych metod prowadzenia badań etnograficznych za pośrednictwem mediów elektronicznych, oczywiście uświadamiając ich o ograniczeniach takich technik.

Przykładowe zagadnienia, wokół których koncentrować się będzie wstępny kwestionariusz:
Telefon komórkowy jako przedmiot kulturowy. Nowa kultura materialna.
Religijność w mediach lokalnych. Odbieranie religii przez media masowe.
Pogranicze polsko-białorusko-litewskie w mediach, w sieci i w realu.
Media a władza. Propaganda lokalnych gazet a opozycja na forach internetowych.
Ekologia jako szansa czy zagrożenie - sprawa Rospudy. Stare i nowe formy związków z ziemią. (uprzedzam, że ten temat do bardzo subtelnego potraktowania, bez dziennikarskich zapędów do drążenia i szukania sensacji).
Kształotwanie wyglądu i biografii a telewizja, internet. Nowe wzorce wśród ludzi młodych ("dresiarze", "hiphopowcy", "metalowcy") i starszych.
Internet w oczach ludzi nie używających go (np. w społeczności Starowierów z Gabowych Grądów)- szansa czy zagrożenie.
Rytuały wokół netu i mediów - kafejka internetowa, salon telewizyjny, auto z tuningiem.
Tworzenie narracji na kształt filmowych fabuł - lokalny Rambo, lokalna Doda.
Gry komputerowe w społeczności lokalnej - potlacz czy ciągły karnawał.
Twórcy stron www w społecznościach - żyją tradycją czy nowoczesnością?
Nowe i stare systemy wartości. Kiedy się wykluczają, kiedy uzupełniają.
Komunikacja na odległość - telefon i internet jako most na Wyspy i za Ocean.