Kultura średniowiecznej Europy 3102-LKSE
Punktem wyjścia do rozważań o kulturze średniowiecznej Europy będą głębokie przemiany polityczne, religijne i społeczne, jakie miały miejsce w XI stuleciu. Przemiany te wpłynęły na postrzeganie człowieka i jego aktywności w różnych aspektach. Dzięki przyjęciu perspektywy XI wieku, będzie można dostrzec zarówno wczesno-, jak i późnośredniowieczne aspekty zagadnienia w jego ewolucji, zmianie, czasem rewolucji. Oczywistym jest fakt, że różnorakie przejawy działalności człowieka istnieją jako zjawisko niezależnie od jakiejkolwiek kultury i przejawiają się one w każdej ludzkiej społeczności, w niemal każdej sytuacji. Nie każda jednak kultura i cywilizacja przywiązuje do tych aktywności takie samo znaczenie. Ważnym zagadnieniem poruszanym często w trakcie konwersatorium będzie nie tylko kultura średniowiecznej Europy, lecz także średniowiecze obecne we współczesnej kulturze.
Plan zagadnień:
1. Wprowadzenie: czym jest kultura/kultury.
2. Żywi i zmarli.
3. Eremici a mnisi.
4. Mnisi a eremici
5. Zdrada i śmierć.
6. Ciało Boga – ciało człowieka.
7. Człowiek i przyroda.
8. Człowiek, święci, relikwie.
9. Ciało i jego potrzeby.
10. Kategorie kultury średniowiecznej.
11. Modlitwa i praca.
12. „Niereligijna” kultura średniowiecznej Europy.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student uczestniczący w konwersatorium nabywa wiedzę zarówno o podstawowych pojęciach związanych z kulturą średniowiecznej Europy, historią seksualności, historią religijności, jak o wybranych problemach i procesach szczegółowych. Oprócz zapoznania się z metodologią, terminologią i faktografią, uczestnik konwersatorium będzie mógł rozpoznać zależności między historią społeczną, obyczajową, prawną, religijną oraz dziejami kultury poprzez pryzmat różnorakich zjawisk związanych z aktywnością średniowiecznego człowieka.
Zdobywa wiedzę i instrumentarium niezbędne zarówno do zrozumienia przeszłości, jak i wielu procesów zachodzących obecnie.
Omawiane podczas konwersatorium źródła pozwolą uczestnikom na udoskonalenie umiejętności krytyki źródeł i pomogą w wykorzystaniu ich we własnych badaniach.
Studenci udoskonalą umiejętność dyskusji, merytorycznego argumentowania oraz sposobów prezentacji wiedzy.
Kryteria oceniania
Oceniany jest przede wszystkim aktywny udział w dyskusjach dotyczących omawianych źródeł i literatury przedmiotu oraz przygotowywanie zaproponowanych referatów (referaty przygotowują jedynie chętni). Dopuszczalne są 4 nieobecności, ich zaliczenie polegać będzie na przygotowaniu się do rozmowy w trakcie dyżuru prowadzącego, na podstawie wyznaczonych lektur. Osoby, które opuszczą więcej niż 4 spotkania, nie mogą zaliczyć zajęć.
Literatura
Źródła będące przedmiotem rozmowy, będą wysyłane pocztą uniwersytecką z odpowiednim wyprzedzeniem. Czasami studentki i studenci będą proszeni o przygotowywanie krótkich referatów na podstawie literatury dostarczonej przez prowadzącego.
Literatura ogólna:
- J. Le Goff, Narodziny Czyśćca, Warszawa 1997
- A Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, Warszawa 1976
- J. Le Goff (red.), Człowiek średniowiecza, Warszawa 1996
- M. Starnawska, Świętych życie po życiu. Relikwie w kulturze religijnej na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 2008
- A. Guriewicz, Problemy średniowiecznej kultury ludowej, Warszawa1987
- R. Fossier, Ludzie średniowiecza, Kraków 2009
- R. M. Karras, Seksualność w średniowiecznej Europie, przekł. Arkadiusz Bugaj, Warszawa 2012
- L. Moulin, Życie codzienne zakonników w średniowieczu (X–XV wiek), Warszawa 1997
- C.H. Lawrence, Monastycyzm średniowieczny, przekł. J. Tyczyńska, Warszawa 2005;
- P. Brown, Ciało i społeczeństwo. Mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, przekł. I. Kania, Kraków 2006
- A. Guriewicz, Kultura i społeczeństwo średniowiecznej Europy, Warszawa 1997
- A. Vauchez, Duchowość średniowieczna, Gdańsk 1996
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: