Grupy, granice, tożsamości 3102-LGGT
Poczucie przynależności etnicznej, a także relacje międzygrupowe wiążą się z ustanawianiem i podtrzymywaniem granic społecznych. W związku z ich istnieniem, w zderzeniu tego, co bliskie i swojskie z tym, co obce i czasem niezrozumiałe, kształtuje się tożsamość etniczna. Wpływ na nią mogą mieć również zewnętrzne przypisania i narzucane kategorie. Triada tytułowych pojęć wyznacza pole badań od dawna podejmowanych w etnologii. W trakcie konwersatorium przyjrzymy się etnologicznym sposobom ujmowania relacji grup, granic i tożsamości etnicznych. Zastanowimy się też czy można je odnieść do innych niż etniczne zróżnicowań.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Zna pojęcia: grupa etniczna, kategoria swój-obcy, granice społeczne/etniczne, tożsamość
Opisuje charakter relacji międzygrupowych
Wyjaśnia uwarunkowania powstawania granic i tożsamości (etnicznych i innych)
Kryteria oceniania
Zaliczenie na ocenę (ok. 5 pytań otwartych)
Lista obecności (dopuszczalne 3 nieobecności nieusprawiedliwione)
Literatura
E. Ardener, Tożsamość i utożsamienie, [w:] Sytuacja mniejszościowa i tożsamość, red. Z. Mach, A. K. Paluch, Kraków 1992, s. 21-42.
F. Barth, Grupy i granice etniczne: społeczna organizacja różnic kulturowych, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2004, s. 348-377.
Z. Benedyktowicz, Portrety „obcego”. Od stereotypu do symbolu, Kraków 2000.
J. S. Bystroń, Megalomania narodowa, Warszawa 1995 (Megalomania narodowa, s. 13-40 i Tradycyjne pojęcia o obcych, s. 45-61).
A. P. Cohen, Wspólnoty znaczeń, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2003, s. 192-215.
H. Donnan, T. M. Wilson, Granice tożsamości, narodu, państwa, Kraków 2007.
A. Engelking, Nacje to znaczy grupy religijne. O wynikach etnograficznych badań terenowych na Grodzieńszczyźnie, „Kultura i Społeczeństwo”, 1996, t. 40, nr 1, s. 109-139.
M. Lubańska, The neighbourhood in the system of coexistence of muslim-christian local communities in Rhodopes, Bulgaria, „Sprawy Narodowościowe”, 2007, z. 31, s. 237-245.
M. Lubaś, Różnowiercy. Współistnienie międzyreligijne w zachodniomacedońskiej wsi. Studium z zakresu antropologii społeczno-kulturowej, Kraków 2011 (fragment).
M. Lubaś, Różnorodność w działaniu. Antropologia granic społecznych niegdyś i obecnie, [w:] Granice i pogranicza: państw, grup, dyskursów. Perspektywa antropologiczna i socjologiczna, red. G. Kubica, H. Rusek, Katowice 2013, s. 25-47.
M. Melchior, Kategoria tożsamości jako wyzwanie badawcze, [w:] Kulturowy wymiar przemian społecznych, red. A. Jawłowska, M. Kempny, E. Tarkowska, Warszawa 1993, s. 229-243.
J. Obrębski, Problem grup etnicznych w etnologii i jego socjologiczne ujęcie, „Przegląd Socjologiczny”, 1936, t. 4, z. 1-2, s. 177-195.
Z. Szmyt, Państwo i granice etniczne w południowo-wschodniej Syberii, „Porównania”, 2018, t. 22, z. 1, s. 369-382.
F. Znaniecki, Studia nad antagonizmem do obcych, „Przegląd Socjologiczny”, 1930, T. 1, nr 2-4, s. 158-209 (fragment).
F. Znaniecki, Narzędzie rozumienia: współczynnik humanistyczny, [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, red. A. Mencwel, Warszawa 1995, s. 561-564.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: