Autoetnografia 3102-LAUE
Autoetnografia to jedna z metod stosowanych w badaniach jakościowych. Polega na używaniu doświadczeń badacza jako materiału, dzięki któremu można przyjrzeć się rzeczywistości społeczno-kulturowej. Mamy tu trzy elementy: systematyczną analizę (grafia), osobiste doświadczenie (auto) oraz doświadczenie kulturowe (etno). Głównym wyzwaniem w autoetnografii jest analityczne połączenie tego co „osobiste” z tym co „społeczne”, a dokładniej użycie siebie do pokazania mechanizmów, które strukturyzują jakiś fragment rzeczywistości. W odróżnieniu od pamiętników czy form artystycznych, autoetnografia jest skrupulatną analizą własnego doświadczenia, pozostającą w ścisłym dialogu z teorią i empirią antropologiczną.
Na zajęciach popatrzymy na autoetografię jako na technikę, metodę, ale też nowy paradygmat uprawiania dyscypliny, sposób prowadzenia badań i ich opisywania, przedstawiania, opozycję względem dominujących form reprezentacji etnograficznej. Zastanowimy się jak i dlaczego na osi czasu pojawia się taki sposób uprawiania antropologii. Jest to trend w stronę humanizacji nauki. Chęć zatrzymania doświadczenia ludzkiego, człowieka w centrum zainteresowań badawczych. Wynik urefleksyjnienia procesu badawczego. Konsekwencja pracy osób pracujących w nurcie feministycznym, postrstrukturalnym, którzy wspólnym wysiłkiem dokonali kontestacji takich kwestii jak autorytet/władza, reprezentacja, głos, czy metoda, by pchnąć proces badawczy i naukę w stronę bardziej ludzkiego, demokratycznego, emocjonalnego i sugestywnego przedstawienia.
Podczas zajęć przyjrzymy się różnym twarzom i sposobom uprawiania autoetnografii. Poczytamy przykłady prac autoetnograficznych. Spróbujemy określić czym autoetnografia ma się wyróżniać od np. dobrej literatury bazującej na intymnym, indywidualnym doświadczeniu. Zastanowimy się nad rozróżnieniem pomiędzy autoetnografią sugestywną i analityczną. Zadamy pytania o to kiedy zasadne jest stosowanie tych form. W końcu obok autoetnografii, a raczej w jej ramach, postawimy też tzw. collaborative writing czy performance – nurty rozmywające dominującą pozycję badacza, i zastanowimy się nad wspólnym mianownikiem dla tych sposobów uprawiania antropologii.
O autoetnografii będziemy dyskutować traktując ją jako szczególny rodzaj doświadczenia, ale też działania, które oznacza odkrywanie siebie i prawd o swoim życiu po to, by pokazać ważne zjawiska, niesprawiedliwość społeczną, a tym samym, dążyć do ulepszenia świata. W końcu, jak pisze C. Ellis, autoetnografia może stać się sposobem bycia w świecie. Chęć uprawiania autoetnografii wymaga postawienia sobie pytania o to, jaką mamy do opowiedzenia historię na temat własnych zmagań.
Co powoduje, że autoetnografia jest dobra? Czy tak jak mówi Denzin – autentyczność i uczciwość? Czy może wystarczającą siłą jest jej sugestywność pozwalająca odbiorcy na współuczestnictwo? A może kryteria dobrej autoetnografii powinny być dużo bardziej rygorystyczne?
Jednym z przekonań autoetnografów jest kwestia zaangażowania i chęć działania na rzecz ulepszania rzeczywistości. Przyjrzymy się więc politycznemu wymiarowi autoetnografii. Jaki jest cel pisania o osobistym doświadczeniu w przypadku tego ujęcia? Po co są tworzone autoetnograficzne historie? Czy któreś z nich przyczyniły się do zmiany świata?
W końcu studenci sami podejmą próby autoetnograficzne. Grupa natomiast zamieni się we wspólnotę, która kieruje się określonymi zasadami etycznymi (odpowiedzialnością, wrażliwością, empatią) tak, by stworzyć bezpieczne forum dla wymiany własnych doświadczeń w formie reprezentacji autoetnograficznych.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu, studenci powinni:
- rozumieć specyfikę i charakter autoetnografii jako metody badawczej, znać jej ważnych badaczy i teksty
- umieć poddać krytycznej analizie własne doświadczenie i na jego podstawie pisać teksty autoentnograficzne,
- współpracować w grupie przy tworzeniu autoetnografii (dysktować, czytać, dawać informacje zwrotne)
Kryteria oceniania
Studenci będą oceniani na podstawie swojego zaangażowania w zajęcia (obecności, udziału w rozmowie) i na podstawie swoich prac pisemnych. Planujemy kilka małych pisemnych ćwiczeń w trakcie trwania semestru i większą (kilkustronicową) pracę autoentnograficzną na koniec kursu.
Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności.
Literatura
Anderson L. (2006) “Analytic Autoethnography”. Journal of Contemporary Ethnography 35(4) s. 373-395.
Ellis C., T. E. Adams, A. P. Bochner (2011) “Autoethnography: An Overview”, Historical Social Research, 36 (4), s. 273-290.
Ellis C. (2007) “Telling Secrets, Revealing Lives. Relational Ethics in Research With Intimate Others”. Qualitative Inquiry 13(1), s. 3-29.
Ellis C. (2001) “With Mother/With Child: A True Story”. Qualitative Inquiry 7(5) s. 598-616.
Grant A. (2010) “Writing the reflexive self: an Autoethnography of alcoholism and the impact of psychotherapy culture”. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 17 s. 577-582.
Harris A., S. Holman Jones (2016). Writing for Performance. Sense Publishers: Rotterdam, Boston, Taipei (fragmenty).
Douglas K., D. Carless (2013) “A History of Autoethnographic Inquiry”. [W:] Handbook of Autoethnography, Routledge.
Kacperczyk A. (red.) (2014) „Autoetnografia – technika, metoda, nowy paradygmat?”, Przegląd Socjologii Jakościowej, Tom X Numer 3, PTS (wybrane artykuły z tomu).
http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/volume27_pl.php
Kafar M. (red.) (2016) Auto/biograficzne aspekty praktyk poznawczych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego (wybrane artykuły z tomu).
Knausgard K. O. (2015) Moja walka. Wydawnictwo literackie (fragmenty).
LeFrancois B. A. (2013) “The psychiatrization of our children, or, an autoethnographic narrative of perpetuating First Nations genocide through ‘benevolent’ institutions”. Decolonization: Indigeneity, Educationa and Society 2(1) s. 108-123.
Liggins J., R.A. Kearns, P. J. Adams (2013) “Using Autoethnography to reclaim the ‘place of healing’ in mental health care”. Social Science and Medicine 91 s. 105-109.
Okely J., 1992, „Anthropology and autobiography. Participatory experience and embodied knowledge”, [w:] J. Okely, H. Collaway (red.) Anthropology and autobiography, London, New York: Routledge.
Schneider B. (2005) “Mothers talk about their children with schizophrenia: a performance autoethnography”. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 12 s. 333-340.
Staniszewska J (2016) Trzy rozmowy o życiu. Studio Munka. Film
Stewart K. (2007) Ordinary Affects. Duke University Press: Durham, London (fragmenty).
Stewart K. (2012) Statement. Forms of Attachment: Affect at the Limits of the Political. From https://www.ici-berlin.org/videos/forms-of-attachment/part/2/ .
Wall S., (2008) “Easier Said than Done: Writing an Autoethnography”. Journal of Qualitative Methods 7(1), s. 38-53.
Wall S. (2006). “An autoethnography on learning about Autoethnography”. International Journal of
Qualitative Methods, 5(2), Article 9. Retrieved September 10, 2006 from
http://www.ualberta.ca/~iiqm/backissues/5_2/html/wall.htm
Wyatt J., T. E. Adams (eds.) (2014) On (Writing) Families: Autoethnographies of Presence and Absence, Love and Loss. Sense Publishers: Rotterdam, Boston, Taipei.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: