Antropologia dzieciństwa 3102-LAND
W trakcie zajęć przyjrzymy się temu, jak dzieciństwo zmieniało się w czasie i czym jest obecnie. Zapoznamy się z podstawowymi koncepcjami dotyczącymi dzieciństwa jako kategorii społecznie wytwarzanej, negocjowanej i zmiennej. Będziemy przyglądać się literaturze, mediom, kulturze materialnej, tak by jak najlepiej zrozumieć, czym jest współczesne dzieciństwo i jak je można badać, biorąc pod uwagę jego wewnętrzne zróżnicowanie i usytuowanie w szerszym kontekście społecznym. Zastanowimy się, czego możemy dowiedzieć się o współczesnej kulturze, przypatrując się dziecku i dzieciństwu.
Zapoznamy się również z podstawowymi założeniami i metodami badań terenowych z udziałem dzieci. Będziemy dyskutować nad konkretnymi praktykami badawczymi i zastanowimy się, co takie badania wnoszą do antropologii. Podejmować będziemy takie tematy jak: etyka badań z dziećmi; kategoria dobra dziecka, ochrona, partycypacja.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Osoba po ukończeniu przedmiotu
-ma wiedzę na temat dzieciństwa jako kategorii wytwarzanej społecznie, z jej wewnętrznym zróżnicowaniem i w odniesieniu do innych ważnych kategorii
-zna najważniejsze teorie dotyczące antropologii dzieciństwa
-zna podstawowe metody i techniki oraz założenia dotyczące etyki antropologicznych badań z udziałem dzieci
-umie interpretować różnego typu zjawiska kultury współczesnej dotyczące dzieciństwa.
Kryteria oceniania
• Aktywny udział w zajęciach
• Sporządzanie 2 notatek na zadane tematy (1 strona)
• Test końcowy, pytania zamknięte i otwarte, ze znajomości lektur, podstawowych pojęć i technik badawczych (do wypełnienia w domu w ciągu 3 dni od otrzymania)
Nieobecności
Dopuszczalne są 2 nieobecności
Literatura
P. Ariès. 1995. Odkrycie dzieciństwa, w: Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, Gdańsk: Marabut, rozdz. Odkrycie dzieciństwa (43-68).
L. Stomma. 2008. Dzieciństwo, w: A jeśli było inaczej… Antropologia historii, Poznań.
E. Maciejewska-Mroczek (2012) Mrówcza zabawa, Kraków: Universitas
P. Kraftl. 2019. After Childhood Re-thinking Environment, Materiality and Media in Children’s Lives. London, New York: Routledge,
Z. Boni. 2023. Feeding Anxieties. The Politics of Children’s Food in Poland. Oxford, New York: Berghahn Books.
M. Brzozowska-Brywczyńska. 2023. O cywilizowaniu (queerowych) dzieciństw. Notatki na marginesie. In: Z. Boni, M. Rakoczy (eds.) Cywilizowanie dzieci? Warszawa: Oficyna Naukowa.
D. Buckingham, 2000. After the death of childhood. Growing up in the age of electronic media. Oxford: Blackwell Publishing Ltd.
P. Alderson, Morrow, V. 2011. The ethics of research with children and young people: A practical handbook. SAGE.
C. O’Kane, The development of participatory techniques, w: Research witch children: perspectives and practices, red. P. Christensen, A. James, Abington, New York: Routledge 2008 Clark C. D., In A Younger Voice. Doing Child-Centered Qualitative Research, Oxford University Press, Oxford, New York 2011
L. Gallacher, M. Gallagher, Methodological immaturity in childhood research? Thinkin’ through „Participatory methods”, „Childhood” vol. 15, 2008, s. 499-516.
E.M. Goździak, A. Popyk. 2024. “Navigating and Negotiating Borders in Primary and Secondary Education: Ukrainian Children in Polish Schools.” Human Organization 83 (3): 289–302. https://doi.org/10.1080/00187259.2024.2389522
Hackett, A., Hall, M., Pahl, K., Kraftl, P. 2025. “Giving up the ‘Good Research Child.’” Qualitative Research 25 (4): 805–23. https://doi.org/10.1177/14687941241264490.
J. Korczak, Jak kochać dziecko. Warszawa, Miasto książek
N. Lee. 2001. Childhood and Society. Buckingham: Open Univ. Press.
R. Rosen, Crafter, S., Meetoo, V. 2019. An absent presence: separated child migrants’ caring practices and the fortified neoliberal state. Journal of Ethnic and Migration Studies, 47(7), 1649–1666.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: