Historia archeologii 3101-ZOHI
Wykład zaprezentuje dzieje archeologii w układzie chronologicznym, podejmując jako główne tematy:
- rozwój badań archeologicznych: wielkie odkrycia, metody badawcze;
- wielcy archeolodzy: biografie i dokonania;
- rozwój myśli archeologicznej: formowanie i przemiany głównych koncepcji
archeologicznych, paradygmaty badawcze i teorie archeologii;
- instytucje archeologiczne w nauczaniu i badaniach.
Wykład będzie realizowany wg następującego podziału:
- „protoarcheologia” (zainteresowania starożytnicze itp. do schyłku XVIII w.) i początki
archeologii w XIX w.;
- archeologia ewolucjonistyczna i kulturowo-historyczna (do lat 60. XX w.);
- archeologia klasyczna i archeologie „starożytnych cywilizacji”;
- archeologia polska, od zaczątków do chwili obecnej;
- archeologia na świecie po II wojnie światowej: „Nowa Archeologia”/archeologia
procesualna i nurty postprocesualne.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się: zapoznanie studiujących archeologię z dziejami dyscypliny, głównymi przemianami w postrzeganiu celów i założeń badań archeologicznych, rozwoju metod badawczych – dla lepszego rozumienia aktualnie proponowanych ujęć teoretycznych i metodologicznych.
Kryteria oceniania
Kryteria oceny: poziom pamięciowego opanowania podstawowej faktografii historii archeologii, rozeznanie w periodyzacji/sekwencji paradygmatów badawczych, znajomość ważnych odkryć i postaci – egzekwowane egzaminem pisemnym (ok. 20 pytań: 10 –wymagających krótkiej wypowiedzi, 10 – o charakterze testowym: wybór lub odpowiedź ze wskazaniem nazwiska, daty lub t.p.)
Literatura
na pierwszych wykładach omówimy sposób i intensywność korzystania ze wskazanych publikacji)
50 lat polskich wykopalisk w Egipcie i na Bliskim Wschodzie, Warszawa 1986
Abramowicz A., Historia archeologii polskiej. XIX i XX wiek, Warszawa-Łódź 1991
Abramowicz A., Historia archeologii polskiej. Początki, Łódź 1992
Ashmore W., Sharer R.J., Odkrywanie przeszłości. Wprowadzenie do archeologii, Kraków 2008 [cz. 2: Archeologia w przeszłości, cz. 3: Nurty współczesnej archeologii, 23-63]
Bahn P. (red.), Dzieje archeologii. 100 wielkich odkryć, Katowice 1996
Bahn P. (red.), The Cambridge Illustrated History of Archaeology, Cambridge 1999
Bahn P. (red.), Atlas. Archeologia Świata, Warszawa 2003
Gąssowski J., Z dziejów polskiej archeologii, Warszawa 1970
Grossman A., Piotrowski W. (red.), Badacze Biskupina, Biskupin 2005 [Biskupińskie Prace Archeologiczne 4]
Kostrzewski J., Dzieje polskich badań prehistorycznych, Poznań 1949
Kozłowski S.K., Kolendo J. (red.), Dzieje archeologii na Uniwersytecie Warszawskim, Warszawa 1993
Kozłowski S.K., Lech J. (red.), Erazm Majewski i warszawska szkoła prehistoryczna na początku XX wieku, Warszawa 1996
Layard A.H., W poszukiwaniu Niniwy, Warszawa 1983
Lech J., Between Captivity and Freedom. Polish Archaeology in the 20th Century, Warszawa 1999 [jako separatum i Archaeologia Polona 35-36 (1997-1998), 25-222
Lech J. (red.), Pół wieku z dziejów archeologii polskiej, Warszawa 2007
Michałowski K., Od Edfu do Faras. Polskie odkrycia archeologii śródziemnomorskiej, Warszawa 1974
Od Nilu do Eufratu. Polska archeologia śródziemnomorska 1981-1994, Warszawa 1995
Rączkowski W., Archeologia lotnicza. Metoda wobec teorii, Poznań 2002
Renfrew C., Bahn P., Archeologia. Teorie, metody, praktyka, Warszawa 2002 [rozdz. 1: Badacze. Historia archeologii, 19-45; rozdz. 12: Dlaczego następowały zmiany? Wyjaśnianie w archeologii, 441-473]
Stiebing W.H., Uncovering the Past. A History of Archaeology, New York-Oxford 1993
Śliwa J. (red.), Archeologia śródziemnomorska w Uniwersytecie Jagiellońskim 1897-1997. Materiały sympozjum naukowego. Kraków, 21-23 października 1997, Kraków 1998
Trigger B.G., A history of archaeological thought, Cambridge 1989 (II wyd. 2006)
Vandenberg Ph., Śladami przeszłości. Największe odkrycia archeologów, Warszawa 2003
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: