Starożytna gospodarka 3101-DWGOS
Tematyka zajęć będzie dotyczyła istotnej i szeroko pojętej sfery życia gospodarczego od rewolucji neolitycznej do okresu wędrówek ludów. Zostaną omówione wszelkie aspekty działalności gospodarczej: rolnictwo, zdobywanie surowców, rzemiosło, budownictwo, handel społeczności żyjących na obszarze Eurazji i północnej Afryki. Przemiany ekonomiczne świata starożytnego zostaną przedstawione w szerokim kontekście ekologicznym, politycznym, społecznym i ideologicznym. Zostanie ukazany wpływ działalności gospodarczej na inne sfery życia starożytnych. Całość prezentowanej problematyki zostanie zaprezentowana na tle współczesnej teorii ekonomicznej i naukowych rozważań na temat starożytnej ekonomiki. Zajęcia przyniosą informacje na temat współczesnych sporów naukowych na temat zasad funkcjonowania gospodarki w tych odległych epokach.
Najważniejsze omawiane zagadnienia:
1. Rewolucja neolityczna: początki nowej gospodarki
2. Rola gospodarki w powstaniu pierwszych miast i państw
3. Gospodarka pierwszych cywilizacji: Egipt, Mezopotamia, Syro-Palestyna, Azja Mniejsza, Iran, Dolina Indusu
4. Ekonomika pradziejowej Europy: od neolitu do epoki brązu
5. Pierwsi górnicy i metalurdzy
6. Gospodarka epoki brązu, metalurgia, szlaki handlowe, ekonomia „systemu pałacowego” i jej upadek
7. Żelazo i nowa ekonomia epoki żelaza
8. Początki pieniądza
9. Fenicjanie, Grecy, Etruskowie i nowe szlaki handlu
10. Celtowie – ekonomiczne przebudzenie barbarzyńskiej Europy
11. Gospodarcze perypetie Greków – handel, kolonizacja i produkcja w okresie archaicznym
12. Gospodarcze perypetie Greków – ekonomia okresu klasycznego
13. Gospodarcze perypetie Greków – ekspansja ekonomiczna hellenizmu, ekonomia królów
14. Kartagina i jej gospodarka
15. Republikański Rzym: Imperium i gospodarka
16. Przemiany ekonomiczne na drodze od Republiki do Cesarstwa
17. Rozkwit gospodarczy Cesarstwa Rzymskiego
18. Od prymitywizmu do modernizmu – współczesne spory o antyczną gospodarkę
19. Wielkie szlaki handlowe starożytności
20. Kryzys i przemiany gospodarki w okresie późnej starożytności
21. Kres antycznej ekonomiki i narodziny nowej gospodarki
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
- uczestnicy kursu uzyskają dogłębną wiedzę o historii starożytnej gospodarki i mechanizmach nią rządzących, od rewolucji neolitycznej po wczesne średniowiecze,
- uczestnicy kursu poznają systemy ekonomiczne i technologię starożytnych kultur,
- uczestnicy kursu będą umieli rozpoznać i opisać powiązania pomiędzy gospodarką a innymi elementami starożytnych systemów społeczno-kulturowych,
- studenci będą potrafili konfrontować wiedzę o gospodarce starożytnej ze współczesną teorią ekonomiczną,
- studenci będą umieli określić podstawę źródłową (szczególnie źródła archeologiczne)służącą badaczom do rekonstrukcji starożytnej ekonomiki,
- studenci będą znali zależności pomiędzy starożytnymi cyklami ekonomicznymi a przemianami środowiska przyrodniczego i realiów polityczno-społecznych,
- studenci będą potrafili określić istotną rolę gospodarki, handlu i techniki we wczesnych etapach rozwoju cywilizacji,
- studenci będą potrafili orientować się we współczesnych kierunkach badań starożytnej gospodarki i prowadzić samodzielne studia i poszukiwania w tym zakresie.
Kryteria oceniania
Podstawowym kryterium zaliczenia będzie obecność i aktywność na zajęciach oraz końcowy pisemny test zaliczeniowy
Literatura
The Cambridge Economic History of the Greco-Roman World, (eds.) Scheidel W., Morris I., Saller R. P., 2012, Cambridge.
Trade, Traders and the Ancient City, (eds.) Parkins H., Smith Ch., 1998, London, New York.
The Oxford Handbook of Engineering and Technology in the Classical World, (eds.) Oleson J. P., 2008, Oxford, New York.
Quantifying the Roman Economy, (eds.) Bowman A., Wilson A., 2009, Oxford.
Andreau J., Banking and Business in the Roman World, 1999, Cambridge.
Amemiya T., 2007, Economy and Economics of Ancient Greece, Routledge Explorations in Economic History 33, London, New York.
Erdkamp P., The Grain Market in the Roman Empire: A Social, Political, and Economic Study, 2005, Cambridge.
Cohen E. E., Athenian Economy and Society: A Banking Perspective, 1992, Princeton.
Finley M. I., 1973, The Ancient Economy, Berkeley, Los Angeles.
Foxhall L., 2007, Olive Cultivation in Ancient Greece: Seeking the Ancient Economy, New York.
Friedman D., Ukryty ład: ekonomia życia codziennego, 2008, Warszawa.
Greene K., 1986, The Archaeology of the Roman Economy, Berkeley, Los Angeles.
Kay P., Rome's Economic Revolution, 2014, Oxford.
Liverani M., 2013, The Ancient Near East: History, Society and Economy, London, New York.
Mankiw N. G., Taylor M. P., Mikroekonomia, 2009, Warszawa.
Migeotte L., The Economy of the Greek Cities. From the Archaic Period to the Early Roman Empire, 2009, Berkeley.
Morley N., 1996, Metropolis and Hinterland: The City of Rome and the Italian Economy, 200 BC-AD 200, Cambridge.
Morley N., 2007, Trade in Classical Antiquity, Cambridge, New York.
Pastor J., 1997, Land and Economy In Ancient Palestine, London, New York.
Pleiner R., Iron in Archaeology: The European Bloomery Smelters, 2000, Praga.
Polanyi K., Wielka Transformacja. Polityczne i ekonomiczne źródła naszych czasów, 2010, Warszawa.
Rostovtzeff M., The Social and Economic History of the Hellenistic World, 1953, Oxford.
Rostovtzeff M., The Social and Economic History of the Roman Empire, 1957, Oxford.
Sahlins M., Stone Age Economics, 1974, New York.
Schaps D. M., 2004, The Invention of Coinage and the Monetization of Ancient Greece, Ann Arbor.
Scheidel W., 2012, The Cambridge Companion to the Roman Economy, Cambridge.
Wałek-Czernecki T., Historia gospodarcza świata starożytnego, 1948, Warszawa.
- efekty uczenia:
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: