Ikonografia monet Starożytnej Grecji i Rzymu 3101-DW0085-OG

Na wykładzie omawiane są szczegółowo przedstawienia na monetach Starożytnej Grecji oraz Rzymu, ich interpretacja oraz wyjaśnienie wpływu polityki wewnętrznej i zewnętrznej państwa na motywy pojawiające się na emisjach. W semestrze zimowym wykład dotyczy ikonografii na monetach greckich: okresu archaicznego, potem klasycznego i hellenistycznego z podziałem terytorialnym: Macedonia, Tracja, Italia i Sycylia, mennictwo nadczarnomorza, Iliria, Egipt i Azja Mniejsza. W semestrze letnim tematyka wykładu koncentruje się na ikonografii mennictwa rzymskiego: okresu republiki, pryncypatu i dominatu. Omówione zostaną przedstawienia monet ilustrujące nurty polityki prowadzonej przez wybrane dynastie panujących, przedstawienia architektury czy personifikacji (m.in. prowincji, rzek, cnót), bóstw, ikonografia związana z tematyką militarną, ikonografia mennictwa "brązowego" IV wieku oraz mennictwa złotego IV-V wieku. Jeden wykład przeznaczony jest na wyjaśnienie legend na monetach rzymskich oraz jeden na charakterystykę portretów na awersach.

Motywy występujące na monetach wprowadzane są sukcesywnie, co ułatwia ich zapamiętanie. Wszystkie wykłady są bogato ilustrowane, studenci otrzymują na każdym wykładzie kompletne materiały ilustracyjne (ksero), zaś trudniejsze aspekty, na życzenie studentów, analizowane są w formie "ćwiczeń", które mają za zadanie ułatwić zapamiętanie, zrozumienie i nauczenie profesjonalnego opisu monet. Każdy wykład kończy się podsumowaniem ważniejszych informacji. W miarę możliwości przewidziane są wykłady z oryginalnym materiałem, tak by każdy student miał możliwość obejrzenia monety na ręku, a nie tylko na prezentacji.

Wykład kończy się egzaminem, którego zasady ustalone zostaną na pierwszych zajęciach w semestrze zimowym.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

podstawowa znajomość historii starożytnej, podstawowa znajomość mitologii greckiej i rzymskiej

Efekty kształcenia

uznaje i szanuje różnice punktów widzenia determinowane różnym podłożem narodowym i kulturowym; zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się przez całe życie oraz rozwoju naukowego w zakresie badanej dyscypliny; ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach wybranej specjalności archeologii z innymi dziedzinami i dyscyplinami z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i ścisłych; ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej;

Kryteria oceniania

Egzamin (forma ustalona na pierwszym wykładzie)
do egzaminu wystarczy materiał z wykładów, lub w przypadku częstych nieobecności - podana literatura

Literatura

M. Mielczarek, Z dziejów polskiego kolekcjonerstwa monet antycznych. Od początków po pierwsze lata II Rzeczypospolitej, w: Rozwój muzealnictwa i kolekcjonerstwa dawniej i dziś – na Białorusi, Litwie, w Polsce i Ukrainie, Warszawa 1997, s. 95-109
M.R. Alföldi, Antike Numismatik, t. 1-2, Mainz 1978
I. Carradice, M. Price, Coinage in the Greek World, London 1988
M. Mielczarek, Mennictwo Starożytnej Grecji, Warszawa-Kraków 2006
L. Morawiecki, Greckie systemy monetarne, Amicorum dona. Studia classica et orientalia Stephano Skowronek ab amicis, collegis, duscipulis oblata, Kraków 1998, 131-146.
L. Morawiecki, Początki mennictwa greckiego, Wrocław 1983.
W. Szaivert, R. Wolters, Löhne, Preise, Werte, Quellen zur römischen Geldwirtschaft, Darmstadt 2005
G. Gorini, La monetazione incusa della Magna Grecia, Bellinzona 1975
M. Price, Coins of the Macedonians, London 1974
V.A. Anochin, Monetnoe delo Bospora, Kiev 1986
C. J. Howgego, Ancient History from Coins, London-New York 1995
M. R. Alföldi, Bild und Bildsprache der römischen Kaiser. Beispiele und Analysen, Mainz 1999
P. Bastien, Le buste monétaire des empereurs romains, Wetteren 1992-1994
Dh. Hill, The monuments of ancient Rome as coin types, London 1989
R. Wolters, Nummi Signati. Untersuchungen zur römischen Münzprägung und Geldwirtschaft, München 1999
R.A.G. Carson, Coins of the Roman Empire, London-New York, 1990
Die Münze. Bild – Botschaft – Bedeutung, Festschrift für Maria R.-Alföldi, Frankfurt a.M.-Bern-New York 1991 (artykuły n/t ikonografii)

Korpusy do określania monet:
- M. H. Crawford, Roman Republikan Coinage, Cambridge 1974
- The Roman Imperial Coinage (wyd. H. Mattingly, E. A. Sydenham, C. H. V. Sutherland, R. A. G. Carson, P. H. Webb, J. W. E. Pearce, P. M. Bruun, J. P. C. Kent), t. 1*10, London 1923*1994
- Late Roman Bronze Coinage, A.D. 324*498 (wyd. P. V. Hill, J. P. C. Kent, R. A. G. Carson), London 1960

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3101-DW0085-OG w USOSweb