Archeologia archiwalna w świetle zabytków epoki brązu i wczesnej epoki żelaza 3101-DK0135
Historia profesjonalnych zainteresowań archeologicznych terenami byłego Ost Preussen sięga połowy XIX w. Do końca II Wojny Światowej niemieckie instytucje archeologiczne prowadziły liczne badania wykopaliskowe, bardzo sprawnie działała również siatka informatorów terenowych, zgłaszających jednostkom konserwatorskim i muzealnym przypadkowe odkrycia. Niestety, tylko niedużą część pozyskanych materiałów opublikowano. Tragiczne skutki dla stanu badań nad prehistorią dzisiejszej Polski północnej przyniosła II Wojna Światowa. W jej następstwie liczne zbiory i dokumentacja muzeów zostały bezpowrotnie zniszczone lub uległy rozproszeniu, jak np. kolekcja królewieckiego Prussia Museum, czy starożytności przechowywane w muzeach Olsztyna, Malborka i Elbląga. Z tego powodu w archeologii byłych prowincji pruskich szczególną rolę odgrywają badania nad dawnymi publikacjami, archiwaliami muzeów i urzędów konserwatorskich oraz prywatnymi kartotekami prehistoryków. Równie ważne jest włączanie do obiegu naukowego zabytków, które przetrwały wojenną zawieruchę i są obecnie rozproszone w muzeach polskich, niemieckich i rosyjskich.
2. Prace studentów
Rekonstrukcja czołowych stanowisk archeologicznych na podstawie archiwaliów.
Opracowywanie zbytków archeologicznych na podstawie kart archiwalnych oraz informacji rozproszonych po literaturze tematu.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Antoniewicz J.
1964 Osiedla obronne okresu wczesnożelaznego w Prusach, Światowit, t. XXV, s. 5 - 211.
Bujack G.
1887 Hügelgräber in Juditten, Kr. Pr. Friedland, October 1886, Sitzungberichte der Altertumsgesellschaft Prussia, t.12, s. 108 - 111; taf. VI, X, Königsberg
Dąbrowski J.
1964 Zagadnienie genezy pochówków ciałopalnych na Warmii i Mazurach, Komunikaty Warmińsko-Mazurskie, 1(83), s. 3 - 20.
1967 Przyczynki do poznania kultury łużyckiej na Warmii i Mazurach, Archeologia Polski, t. XII, z. 2, s. 319 - 341
1997 Epoka brązu w północno wschodniej Polsce, Białystok.
Engel C.
1935 Vorgeschichte der altpreußischen Stämme, t. 1, Königsberg.
Engel C. La Baume W.
1937 Kulturen und Völker der Frühzeit in Preußenlande. Atlas des Ost- und Westpreußischen Landesgeschichte, cz. 1, Königsberg.
Gaerte W.
1929 Urgeschichte Ostrpreußens, Königsberg.
Hoffmann M. J.
1990 Kurhan z wczesnej epoki żelaza w Piłągu, woj. Olsztyn, Sprawozdania Archeologiczne, t. XLI, s. 211 - 217.
1992a Cmentarzysko ze schyłku epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Jełguniu, gm. Stawiguda, stanowisko I, Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur, 1, s. 9 - 74.
1992 b Nieznane materiały kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, Barbaricum, t. 2, Warszawa, s. 20 - 38.
1992c Nowe źródła do obrządku pogrzebowego grupy zachodnio-mazurskiej kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, [w:] red. S. Czopek, Ziemie polskie we wczesnej epoce żelaza i ich powiązania z innymi terenami, Rzeszów, s. 316 - 334.
1992d Kurhany z wczesnej epoki żelaza w Zielenicy, gmina Górowo Iławeckie, woj. Olsztyn. Zeszyty Muzeum Warmii i Mazur, 1, s. 91 - 110.
1993 Wyniki badań cmentarzyska ciałopalnego w Sorkwitach, gm. loco, woj. Olsztyn. Kilka uwag o osadnictwie Pojezierza Mrągowskiego w I tysiącleciu p. n. e., Sprawozdania Archeologiczne, t. XLV, s. 159 - 181.
1993a Osada w Cerkiewniku w świetle wykopalisk archeologicznych, Studia Warmińskie, t. 30, s. 253-261.
1998a Ceramika z obszaru południowo - wschodniego pobrzeża Bałtyku w I tysiącleciu p.n.e. - próba typologii i periodyzacji, [w:] red. M. Karczewski, Ceramika zachodniobałtyjska od wczesnej epoki żelaza do początku ery nowożytnej. Materiały z konferencji - Białystok, 14 -16 maja 1997, s. 11 - 38, Olsztyn.
1998b Cmentarzysko z późnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Mojtynach, woj. Olsztyn, w świetle badań księgi inwentarzowej Prussia - Museum oraz kartoteki Hansa Schleifa, [w:] red. M.J. Hoffmann, J. Sobieraj, Archeologia Ziem Pruskich. Nieznane zbiory i materiały archiwalne, Ostróda - 15 - 17 X 1998, Olsztyn.
1999 a Wstępne wyniki badań cmentarzyska z póżnej epoki brązu w Bogdanach, pow. Olsztyn, woj. warmińsko - mazurskie, Swiatowit, t. I (XLII), fc. B, s. 70 - 73.
1999b Źródła do kultury i osadnictwa południowo-wschodniej strefy nadbałtyckiej w I tysiącleciu p.n.e., Olsztyn.
Kostrzewski J.
1956 Stosunki między kulturą łużycką i bałtycką a zagadnienie wspólnoty językowej bałto - słowiańskiej, Slavia Antiqua, t. V, s. 1 - 76.
1958 Kultura łużycka na Pomorzu, Poznań.
Nowakowski W.
1995 Od Galindai do Galinditae. Z badań nad pradziejami bałtyjskiego ludu z Pojezierza Mazurskiego, Barbaricum, t. 4, Warszawa.
Okulicz J.
1973 Pradzieje ziem pruskich od późnego paleolitu do VII w. n. e.
Wrocław - Warszawa.
Okulicz Ł
1970 Kultura kurhanów zachodniobałtyjskich we wczesnej epoce żelaza, Wrocław - Warszawa - Kraków.
Tischler O.
1886 Ost-Preussische Hügelgräber I, Schriften der Physikalisch
Ökonomischen Gesellschaft zu Königsberg, t.XXVII, s. 113-176, Königsberg.
1887 Ost-Preussische Hügelgräber II, Schriften der Physikalisch
Ökonomischen Gesellschaft zu Königsberg, t.XXIX, s. 106-134, Königsberg.
Urbanek H.
1941 Die frühen Flaschgräberfelder Ostpreußens, Schriften der Albertus - Universität Könibsberg (Pr), Berlin.
Żórawska A.
2000 Cmentarzyska płaskie grupy zachodniomazurskiej kultury kurhanów zachodniobałtyjskich , Barbaricum t. 6, Warszawa.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: