Archeologia epoki kamienia 3101-DB237A
Zajęcia podzielone są na dwie części.
Część I,
realizowana w semestrze zimowym, dotyka problematyki związanej ze starszym i środkowym okresem epoki kamienia. Obejmuje zagadnienia począwszy od najdawniejszych dziejów człowieka i jego kultury do etapu wprowadzenia gospodarki wytwórczej. Archeologiczne ślady kojarzone ze wskazanym odcinkiem dziejów będą rozpatrywane w odniesieniu do obszarów Afryki i Euroazji oraz w kontekście uwarunkowań klimatyczno-środowiskowych. W ramach tej części zajęć szczególny nacisk zostanie położony na następujące zagadnienia:
a) specyfika źródeł i metod badawczych w studiach nad starszym i środkowym okresem epoki kamienia;
b) podstawowa terminologia i chronologia;
c) podstawy opisu, analizy i interpretacji źródeł charakterystycznych dla łowców i zbieraczy paleolitu i mezolitu;
d) zróżnicowanie i przemiany kulturowe oraz rozmaite formy adaptacji człowieka do zmieniających się w czasie warunków klimatyczno - przyrodniczych;
e) wytwory użytkowe i symboliczne oraz ich producenci.
Część II,
realizowana w semestrze letnim, dotyczy problematyki młodszego okresu epoki kamienia. Obejmuje zagadnienia związane z początkami gospodarki wytwórczej wśród łowców i zbieraczy na obszarze Euroazji, rozwojem społeczności neolitycznych i eneolitycznych do okresu kształtowania się europejskiej cywilizacji wczesnej epoki brązu.
W ramach tej części zajęć omawiane będą:
- chronologia i terminologia stosowana w badaniach nad neolitem;
- źródła ruchome (w miarę możliwości praca z oryginalnym materiałem zabytkowym) i obiekty charakterystyczne dla wybranych ugrupowań kulturowych w kolejnych etapach rozwoju gospodarki wytwórczej;
- osadnictwo i budownictwo;
- obrzędowość;
- wynalazki środkowego neolitu, które wpłynęły na dzieje ludzkości;
- wpływ zmian klimatycznych na przekształcenia gospodarcze i kulturowe od neolitu do początków epoki brązu;
- podstawy opisu, analizy i interpretacji źródeł charakterystycznych dla neolitu.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu zajęć student:
a) zna przewodnie formy zabytków z różnych surowców, charakterystyczne dla najważniejszych jednostek taksonomicznych paleolitu, mezolitu i neolitu z obszaru Euroazji;
b) zna terminologię stosowaną w badaniach nad poszczególnymi okresami epoki kamienia;
c) potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami badawczymi;
d) posiada ugruntowaną wiedzę dotyczącą chronologii oraz periodyzacji epoki kamienia;
e) ma podstawową wiedzę w zakresie zmian klimatyczno-przyrodniczych w okresie plejstocenu i holocenu oraz ich wpływu na rozwój społeczny w tym okresie;
f) ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w badaniach nad epoką kamienia;
g) potrafi samodzielnie analizować źródła ruchome w oparciu o cechy autochtoniczne i allochtoniczne;
h) potrafi samodzielnie interpretować zjawiska kulturowe w oparciu o artefakty i obiekty;
i) zna podstawowe zasady doboru oraz krytycznej oceny informacji zawartych w publikacjach naukowych, dotyczących paleolitu, mezolitu i neolitu;
j) posiada umiejętność przygotowania prac pisemnych oraz wystąpień ustnych łączonych z prezentacją multimedialną, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu archeologii epoki kamienia (w języku polskim i angielskim);
k) ma świadomość wieloaspektowej interpretacji źródeł związanych z epoką kamienia.
l) rozumie problematykę etyczną związaną z rzetelnością i uczciwością naukową w badaniach nad epoką kamienia;
m) potrafi współpracować i pracować w grupie przy realizacji zadań związanych z opracowaniem źródeł archeologicznych z epoki kamienia oraz wybranych zagadnień z literatury;
n) potrafi porozumiewać się za pośrednictwem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie archeologii epoki kamienia.
Kryteria oceniania
Zaliczenie w semestrze zimowym i letnim następujących prac pisemnych, sprawdzających wiedzę i umiejętności:
1. Pisemne kolokwium sprawdzające obowiązującą terminologię i znajomość przewodnich form zabytków, charakterystycznych dla najważniejszych jednostek taksonomicznych paleolitu i mezolitu (w semestrze zimowym) oraz neolitu (w semestrze letnim).
2. Pisemna praca dotycząca analizy wybranego artefaktu lub zespołu źródeł charakterystycznych dla epoki kamienia (jedna praca w semestrze zimowym – dotycząca źródeł z paleolitu lub mezolitu; kolejna w semestrze letnim – dotycząca źródeł z neolitu).
4. Praca pisemna, związana z prezentacją zagadnień szczegółowych, dotyczących epoki kamienia (temat pracy ustalany jest indywidualnie z prowadzącym zajęcia w semestrze zimowym i letnim), zawierająca streszczenie (do 100 słów w języku angielskim), przy czym wygłoszona musi być publicznie (na zajęciach) w formie referatu.
Ocenę końcową stanowi średnia ocen uzyskanych w każdym semestrze.
Literatura
Wymagana literatura zostanie podana na pierwszych zajęciach w każdym semestrze.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: