Konwersatorium literaturoznawcze 2 3020-BA3KL2

Celem zajęć jest rozwijanie ogólnych umiejętności humanistycznych, zwłaszcza czytania i interpretacji tekstów literackich i prasowych o różnorodnej tematyce. Analizie poddane zostaną przede wszystkim powstałe w różnym czasie (od wieku XVII po współczesność), ważniejsze i ciekawsze przekłady (i interpretacje) z języka łotewskiego na język polski oraz z języka polskiego na język łotewski; przedmowy do wydanych Polsce w XX i XXI w. antologii oraz artykuły z polskiej prasy codziennej i czasopism poświęcone kulturze, a w szczególności literaturze łotewskiej.
Początki kontaktów literackich polsko-łotewskich, łotewsko-polskich sięgają wieku XVII, a ich intensywność zależała głównie od bieżącej sytuacji politycznej. Te szczególne relacje przybliżone zostaną poprzez prześledzenie recepcji dzieł literatury łotewskiej w Polsce, przegląd ukazujących się w naszym kraju oraz na Łotwie od 1 poł. XX w. antologii (szczególnie poezji) oraz omówienie i lekturę najnowszych tłumaczeń łotewskiej literatury pięknej.

Szacunkowa liczba godzin, które student musi przeznaczyć na osiągnięcie zdefiniowanych dla przedmiotu efektów uczenia się:
konwersatorium – 30 godz. (1 ECTS)
samodzielne przygotowywanie się do zajęć – 60 godz. (2 ECTS)
konsultacje dot. prezentacji i przygotowanie prezentacji – 30 godz. (1 ECTS)
przygotowanie się do egzaminu końcowego – 30 godz. (1 ECTS)
RAZEM = 150 godzin.

W cyklu 2023Z:

Zagadnienia:
I. Literatura w Łatgalii
1. Centrum i peryferia. Spojrzenie na Liwonię.
2. Kazimierz Bujnicki i „Rubon” (1842-1849).
3. Inflanty Gustawa Manteuffla.
4. Działalność jezuitów w Inflantach.
II. Przekłady literatury polskiej na łotewski i łotewskiej na polski.
5. Polsko-łotewskie paralele literackie.
6. XIX-wieczne tłumaczenia literatury polskiej na łotewski.
7. Antologie literatury łotewskiej do 1945 roku.
III. Tłumaczenia literatury łotewskiej na język polski po 1945.
8-9. Poezja i proza Łotwy Radzieckiej w Polsce.
10-14. Przekłady literatury łotewskiej po 1990 roku.
IV. Podsumowanie zajęć.

W cyklu 2024Z:

Zagadnienia:
I. Wstęp do historii polsko-łotewskich kontaktów literackich.
II. Polsko-łotewskie paralele literackie.
III. Tłumaczenia literatury polskiej na język łotewski.
1. Literatura polska w tłumaczeniach na łotewski. XVII-XIX w.
2. Przekłady literatury polskiej na łotewski w 1 poł. XX w.
IV. Tłumaczenia literatury łotewskiej na język polski.
1. Recepcja sztuki i literatury łotewskiej w piśmiennictwie polskim do 1945 roku.
2. Antologie poezji i prozy łotewskiej w Polsce do i po 1945 roku.
3. Łotewska literatura radziecka. Pieśń ludowa, poezja, proza, literatura dziecięca.
4. Przekłady literatury łotewskiej po 1990 roku.
5. Najnowsze tłumaczenia łotewskiej poezji i prozy.

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Założenia (opisowo)

Uczestnicy konwersatorium powinni posiadać podstawowe wiadomości z historii i kultury Łotwy oraz znajomość języka łotewskiego w stopniu umożliwiającym lekturę tekstów źródłowych w języku oryginału. Powinni także posiadać podstawową wiedzę z zakresu badania tekstu literackiego oraz prasowego.

Koordynatorzy przedmiotu

Alicja Kitlasz
Justyna Prusinowska
Joanna Tabor-Książyk

Tryb prowadzenia

Ogólnie:

w sali

W cyklu 2024Z:

w sali
zdalnie

W cyklu 2023Z:

w sali
zdalnie

Efekty kształcenia

Wiedza:
– student orientuje się w najnowszych tendencjach literackich;
– rozpoznaje ważniejszych autorów współczesnej literatury łotewskiej i potrafi scharakteryzować ich twórczość.
Umiejętności:
– samodzielnie analizuje i interpretuje teksty literackie, uwzględniając kontekst historyczny i kulturowy;
– formułuje krótkie wypowiedzi analityczno-interpretacyjne;
– interpretuje i wykorzystuje literaturę przedmiotu;
– wskazuje właściwe techniki przekładowe dla wybranych utworów literackich;
Postawy
– rozumie rolę literatury jako sfery stanowiącej odbicie procesów historycznych i zjawisk społecznych;
– rozumie rolę tłumacza w komunikacji literackiej.

Kryteria oceniania

1. Student zobowiązany jest do regularnego uczęszczania na zajęcia (dopuszcza się 2 nieobecności w semestrze, a każda kolejna powinna być zaliczona w sposób uzgodniony z prowadzącym).
2. Wykluczone jest stosowanie narzędzi SI w celach interpretacyjnych, do tworzenia wypowiedzi pisemnej, prezentacji i opracowywania fragmentów tekstu.
3. Bieżące przygotowanie do zajęć oraz aktywność na zajęciach;
4. prezentacja na wybrany przez studenta temat;
5. Recenzja przeczytanej przez studenta, wybranej z listy lektury.

Literatura

1. Najnowsze tłumaczenia poezji i prozy łotewskiej na język polski.
2. Literatura przedmiotu w j. polskim:
Antologia poezji łotewskiej, przeł. S. Czernik, wybór E. Virza, Ostrzeszów: Biblioteka Okolicy Poetów 1938.
Ballada o błękitnym wielorybie. Ojārs Vācietis, Imants Ziedonis, Jānis Peters, Maris Čaklais, Warszawa: Czytelnik 1982.
Elger Georgius, Geistliche Catholische Gesänge…, oprac. M. Grudule, J. Prusinowska, M. Solarz, Warszawa: Sub Lupa 2018.
Jansons A. Jānis, Praca i piękno. O łotewskich pieśniach ludowych, „Literatura Ludowa” 1986, nr 4-6, s. 83-99.
Kolbuszewski Jacek, Miscellanea polsko-łotewskie, w: „Literatura Ludowa” 1986, nr 4-6, s. 151-166.
Literatura Bursztynowego Wybrzeża. Opracowanie: część łotewska Monika Warneńska, część estońska Adam Galis, Warszawa: Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej 1962.
„Literatura na świecie” nr 11[148], 1983.
Łotewska literatura dziecięca, w: „Literatura Radziecka” 1986, nr 8.
Opowiadania łotewskie, Warszawa: Książka i Wiedza 1951.
Wielka literatura powszechna. T. 3, Literatury celtyckie i germańskie, kraje bałtyckie, literatura węgierska, oprac. St. Lam, Warszawa: Trzaska, Evert, Michalski 1932.
Wielka literatura powszechna. T. 6, Cz. 2, Antologja. Literatury: hiszpańska, portugalska, rumuńska, celtyckie, angielska, północno-amerykańska, australijska, niemiecka, islandzka, norweska, szwedzka, duńska, holenderska i flamandzka, fińska,estońska, łotewska, litewska, węgierska, rosyjska, ukraińska, białoruska, czeska, słowacka, łużycka, Jugosławji, bułgarska, bizantyjska, nowogrecka, oprac. St. Lam, Warszawa: Trzaska, Evert, Michalski 1933.
Zielone żagle złudzeń. Opowiadania łotewskie, wybór J. Pachlowski, Warszawa: Czytelnik 1984.
Zorze nad Dźwiną. Łotewskie wiersze wybrane, wybór i red. L. Lewin, wstęp Z. Stoberski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1972.
3. Wybrana literatura pomocnicza w j. polskim:
Durejko Agnieszka, Polskie życie kulturalne i literackie na Łotwie w XX wieku, Wrocław: Sudety 2001.
Jēkabsons Ēriks, Zarys historii stosunków polsko-łotewskich, w: Kultura polska na Łotwie, Ryga: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej 1994, s. 7-9.
Kolbuszewski Jacek, Kultura polska na Łotwie. Przeszłość i teraźniejszość. Próba zarysu całości, w: Kultura polska na Łotwie, Ryga: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej 1994, s. 10-23.
Samborska-Kukuć Dorota, Literatura polska nad Dźwiną w 1. poł. XIX wieku – zarys syntetyczny, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. 6, red. W. Walczak, K. Łopatecki, Białystok 2013, s. 559-597.
Vāvere Vera, Wpływy polskie w literaturze łotewskiej (od połowy XIX w. do 1940 roku), w: Kultura polska na Łotwie, Ryga: Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej 1994, s. 98-125.
Ziemlewska Anna, Ryga w Rzeczypospolitej polsko-litewskiej (1581-1621). Stan badań, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. III, Inflanty Polskie, red. W. Walczak, K. Łopatecki, Białystok 2012: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, s. 81-89.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3020-BA3KL2 w USOSweb