Źródła tradycji krajów bałtyckich 3020-BA1ZTK

Zadaniem zajęć jest:
- nawiązanie do wcześniejszej wiedzy na temat kultury Litwy i Łotwy zdobytej w ramach programu „Wiedzy o krajach bałtyckich”, pogłębienie wiedzy o korzeniach kultury Litwy;
- uczestnicy kursu zyskują podstawową wiedzę z zakresu tradycji kultury europejskiej, a następnie z zakresu historii oraz kultury bałtyckiej, jak również późniejszych faktów historycznych i kulturowych, mających wpływ na kształtowanie się tożsamości mieszkańców Litwy i Łotwy; zapoznają się z najważniejszymi informacjami na temat kultur litewskiej i łotewskiej, jak również z wybranymi opracowaniami, analizującymi dawną i współczesną kulturę krajów bałtyckich;
- podczas zajęć pojawić się mogą nawiązania do ważnych i aktualnych wydarzeń związanych z prezentacją kultury Litwy i Łotwy w Polsce.

W cyklu 2023L:

Tematy zajęć:
1. Historia folklorystyki litewskiej i łotewskiej. Przegląd źródeł.
2. Polskie zainteresowania folklorem Litwy i Łotwy.
3. Ludowe pieśni litewskie.
4. Z szafy Krišjānisa Baronsa czyli łotewskie pieśni ludowe.
5. Bajki ajtiologiczne.
6. Podania i legendy litewskie i łotewskie.
7. Miejsca na mapie dla Litwinów i Łotyszy wyjątkowe.
8. Mitologia Bałtów (także Prusów).
9. Romantyzm a folklor i mitologia. Eposy ludowe.
10. Kultura materialna.
11. Budownictwo ludowe. Skanseny.
12. Sztuka sakralna. Krzyże i krikštai.
13. Styl narodowy w architekturze.
14. Litewskość i łotewskość w sztukach plastycznych i muzyce.

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Jak w przypadku pozostałych przedmiotów wstępnych, wynikające ze zdania egzaminu maturalnego.

Koordynatorzy przedmiotu

Alicja Kitlasz
Justyna Prusinowska
Joanna Tabor-Książyk

Efekty kształcenia

Po ukończeniu kursu student:
- zna i rozumie miejsce i znaczenie filologii w relacji do innych nauk humanistycznych;
- zna i rozumie źródła tradycji etnicznej litewskiej i łotewskiej oraz podstawowe pojęcia z zakresu kulturoznawstwa;
- potrafi dekodować wątki kulturowe w literaturze i sztuce Litwy i Łotwy;
- potrafi krytycznie spojrzeć na proces historycznoliteracki i właściwie usytuować w nim wybrane zjawiska społeczno-kulturowe z obszaru Litwy i Łotwy;
- jest gotów do właściwej oceny znaczenia refleksji humanistycznej dla kształtowania się więzi społecznych;
-wyraża zainteresowanie samodzielnym pogłębianiem wiedzy z zakresu tradycji litewskiej i łotewskiej.

Kryteria oceniania

Warunki uzyskania zaliczenia semestralnego (na ocenę):
a) kontrola obecności – student ma prawo do 2 nieobecności w semestrze;
b) aktywny udział w zajęciach;
c) prezentacja multimedialna.

Literatura

Wybrana literatura w j. polskim:
1. Brűckner Aleksander, Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne, Olsztyn 1985.
2. Čepienė Irena, Historia litewskiej kultury etnicznej, Kaunas 2000.
3. Greimas Algirdas J., O bogach i ludziach, Kęty 2007.
4. Jackiewicz Mieczysław, Leksykon kultury litewskiej, Warszawa 2005.
5. Jucewicz Ludwik A., Wspomnienia Żmudzi, Wilno 1841.
6. Kolberg Oskar, Dzieła wszystkie, t. 5. Litwa, Wrocław-Poznań 1962.
7. Kraszewski, Józef I., Witolorauda, Wilno 1840, wyd. 2 1846.
8. Miłosz Oskar, Legendy i podania litewskie, Olsztyn 1985.
9. Narbutt Teodor, Dzieje starożytne narodu litewskiego, t. 1, Mitologia litewska, Wilno 1835.
10. Pietkiewicz Kazimierz, Etnografia Łotwy. Kultura materialna, Wrocław 1967.
11. Siemieński Lucjan, Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie, Warszawa 1975 [1845].
12. Tołłoczko Zdzisława i Tomasz, Architectura sine historiae nihil est. Z dziejów architektury i urbanistyki ziem Łotwy, Kraków 2013.
13. Ulanowska Stefania, Łotysze Inflant polskich a w szczególności gminy Wielońskiej, powiatu Rzeżyckiego. Obraz etnograficzny, cz. III, Podania. Baśnie. Fraszki, itd., w: „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej, t. XVIII, 1895, s. 232-490.
14. Zahorski Władysław, Podania i legendy wileńskie, Gdańsk 1991 [1925].

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3020-BA1ZTK w USOSweb