Historia polskich edycji literatury powszechnej (wraz z elementami translatologii) 3007-W1A3HP
I. Kwestię historii polskich edycji literatury powszechnej
można sprowadzić do pytania: jakie dzieła należące do
międzynarodowego kanonu literackiego tłumaczono na
przestrzeni stuleci na język polski? Powyższe
zagadnienie oznacza więc w praktyce historyczny
przegląd najważniejszych inicjatyw edytorsko-
translatorskich literatury pięknej podejmowanych w
języku polskim w XVIII, XIX i XX w. Rodzi się oto
swoista hybryda badawcza, którą jest polskojęzyczna
literatura przekładowa, polska literatura przekładowa
lub – przytoczmy częściej spotykane określenie –
literatura przekładowa w języku polskim. Czy to
zjawisko literackie stanowi zasadniczą część polskiego
procesu historycznoliterackiego, czy też sytuuje się na
obrzeżach jego mainstreamu? Czy suma przekładów
literackich w danym okresie historycznoliterackich
upoważnia nas do mówienia o „literaturze
przekładowej”, czy powinniśmy raczej pozostać przy
stwierdzeniu, że mamy do czynienia z przekładami
literackimi, rozpatrywanymi incydentalnie i z osobna?
Czy literatura powszechna w jej „przekładowej
reprezentacji” w języku polskim była dokładnym
odwzorowaniem zbioru literatury arcydzieł, czy polski
ethnos profilował ów kanon stosowanie do własnych
potrzeb? I wreszcie szereg pytań końcowych: co
tłumaczono (fikcję: prozę, poezję, dramat czy
dokument?), kogo tłumaczono (pisarzy uznanych czy
popularnych?), gdzie tłumaczono (prasa społeczna,
periodyki literackie, serie wydawnicze?), jak
tłumaczono (w całości, w wyborze, wiernie,
parafrazując, swobodnie?) i wreszcie kto tłumaczył
(profesjonaliści, panny na wydaniu, pisarze czy
dziennikarze?). Powyższy ciąg pytań wskazuje, że
formuła merytoryczna i metodologiczna zajęć będzie
otwarta, niekonkluzywna i eksperymentalna, a ich
zasadniczym celem stanie się wypracowanie - metodą
prób i błędów - pola problemowo-faktograficznego
nowego transdyscyplinarnego przedmiotu
dydaktycznego, którym jest „historia polskich edycji
literatury powszechnej wraz z elementami
translatologii”.
II. W trakcie zajęć student nabywa podstawowych wiadomości z
zakresu teorii przekładoznawstwa, polskiego edytorstwa
naukowego oraz historii prasy i ruchu wydawniczego.
Rachunek godzinowy:
ćwiczenia = 30 godzin (1 grupa)
przygotowania do ćwiczeń (w tym autorski projekt
badawczy) = 1,5 godz. x tydz. = 45 godzin
przygotowania do egzaminu = 30 godzin
RAZEM: 105 godzin.
|
W cyklu 2023Z:
Wybrane bloki problemowe: 1. Literatura powszechna – literatura przekładowa – literatura |
W cyklu 2024Z:
Wybrane bloki problemowe: 1. Literatura powszechna – literatura przekładowa – literatura |
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
W trakcie jednosemestralnych zajęć student nabywa
podstawowych wiadomości z zakresu przekładoznawstwa i badań
porównawczych nad przekładem (miejsce literatury powszechnej
wśród innych kategorii literackich), historii polskiego edytorstwa
naukowego literatury pięknej i stosowanej oraz historii ruchu
prasowo-wydawniczego.
Kryteria oceniania
Zaliczenie, do którego student dopuszczany jest na podstawie:
1. regularnej obecności (dopuszczalne 2 nieobecności),
2. aktywności na ćwiczeniach,
3. autorskiego projektu badawczego prezentowanego na zajęciach.
Rozkład pracy studenta i punkty ECTS:
- udział w ćwiczeniach: 30 godzin (1 ECTS);
- przygotowanie do zajęć (wykonywanie zadań, prac, inne aktywności): 45 godzin (1,5 ECTS);
-przygotowanie do zaliczenia: 45 godzin (1,5 ECTS).
Na ćwiczeniach student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby przygotowywać się do zajęć i zaliczenia.
Student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze.
Jeśli student ma więcej nieusprawiedliwionych nieobecności, nie otrzymuje zaliczenia z zajęć.
Jeśli student chce usprawiedliwić dodatkowe nieobecności, musi w ciągu tygodnia udokumentować ich obiektywne przyczyny (np. zwolnieniem lekarskim).
Praktyki zawodowe
Nie.
Literatura
Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe):
Henry Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i funkcja, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997 / Henryk Markiewicz, Zakres i podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] tegoż, Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976 Kwiryna Ziemba, Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005.
Maria Krysztofiak, Przekład literacki a translatologia, Poznań 1999 (wyd. II) [fragmenty] / Urszula Dąmbska-Prokop, Dokąd zmierza przekładoznawstwo: najnowsze tendencje. Kilka uwag, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów Kraków, 22 25 września 2004, t. I, red. Małgorzata Czermińska, Stanisław Gajda, Krzysztof Kłosiński in., Kraków 2005.
Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. Piotr Bukowski Magda Heydel, Kraków 2009.
Edward Balcerzan, Tłumaczenie jako wojna światów. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2010.
Tomasz Bilczewski, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Kraków 2010.
Terminologia tłumaczenia, red. Jean Delisle, Hannelore LeeJahnke i Monique C. Cormier, przeł. Teresa Tomaszkiewicz, Poznań 2006.
Przekład literacki. Teoria – Historia – Współczesność, red. Alina Nowicka-Jeżowa i Danuta Knysz-Tomaszewska, Warszawa 1997.
O sztuce tłumaczenia, red. Michał Rusinek, Wrocław 1955. Podręczniki historii literatury polskiej z serii „Wielka historia literatury polskiej” do oświecenia, romantyzmu, pozytywizmu, Młodej Polski, dwudziestolecia międzywojennego i literatury wojennej.
|
W cyklu 2023Z:
Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe): Henry Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i funkcja, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997 / Henryk Markiewicz, Zakresi podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] tegoż, Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976 / Kwiryna Ziemba, Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005. |
W cyklu 2024Z:
Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe): Henry Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i funkcja, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997 / Henryk Markiewicz, Zakresi podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] tegoż, Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976 / Kwiryna Ziemba, Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005. |
Uwagi
|
W cyklu 2023Z:
Zajęcia prowadzone w sali. |
W cyklu 2024Z:
Zajęcia prowadzone w sali. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: