Projektowanie książki 3007-S1A3PK
W trakcie zajęć o charakterze ćwiczeniowo-warsztatowym studenci poznają zasady kompozycji różnego typu publikacji książkowych poprzez realizację konkretnych zadań edytorskich. Szczególne miejsce zajmuje struktura tekstu głównego oraz jego elementy organizacyjne. W ramach ćwiczeń omawiane są dominanty kompozycyjne tekstu, hierarchia jego poszczególnych partii, a także rola tytułów wewnętrznych i śródtytułów w kształtowaniu przejrzystości i logiki układu treści.
Studenci uczą się projektować i opracowywać materiały uzupełniające tekst główny, takie jak: tabele słowno-liczbowe, wykresy, schematy, diagramy, ilustracje z podpisami, infografiki oraz aneksy. Ćwiczenia obejmują również praktyczne opracowanie materiałów wprowadzających publikację (dedykacja, motto, przedmowa, podziękowania) oraz materiałów informacyjno-pomocniczych (spis treści, wykazy skrótów, oznaczeń i znaków graficznych, wykazy tabel i ilustracji, pagina zwykła i żywa).
Ważnym elementem zajęć jest praktyczna nauka opracowywania przypisów i ich łączenia z tekstem głównym. Studenci poznają różne typy przypisów (słownikowe, rzeczowe, bibliograficzne, informacyjne) oraz ćwiczą zasady ich umiejscowienia i układu edytorskiego. W ramach zajęć opracowują również bibliografię załącznikową. Poznają najważniejsze elementy opisu bibliograficznego, opis wybranych rodzajów dokumentów, interpunkcję i wyróżnienia stosowane w bibliografii oraz jej umiejscowienie i układ edytorski. Uczą się projektować informację bibliograficzną w trzech najważniejszych konwencjach, jakimi są styl oksfordzki, styl harwardzki („autor – rok”) i styl vancouverski („autor – numer”).
Program obejmuje ponadto sporządzanie różnych rodzajów indeksów (osobowego, geograficznego, rzeczowego, indeksu tytułów) oraz zasady tworzenia zapisów indeksowych i ich edytorskiego opracowania.
Zajęcia uwzględniają również projektowanie okładki oraz kompletu kart tytułowych książki: przedtytułowej, przytytułowej, tytułowej i redakcyjnej.
Celem przedmiotu jest przygotowanie studentów do samodzielnego projektowania spójnej, funkcjonalnej i zgodnej ze standardami edytorskimi struktury publikacji książkowej, obejmującej zarówno treść główną, jak i wszystkie elementy towarzyszące. Formuła zajęć warsztatowych umożliwia nabywanie praktycznych umiejętności przez realizację kolejnych zadań cząstkowych, zapoznających z poszczególnymi elementami struktury edytorskiej publikacji książkowej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024L: | W cyklu 2025L: |
Efekty kształcenia
WIEDZA
Student/ Studentka zna i rozumie:
– zasady kompozycji i organizacji struktury publikacji książkowej, w tym układ i funkcje poszczególnych elementów edytorskich (tekst główny, przypisy, bibliografia, indeksy, materiały wprowadzające i uzupełniające), a także pojęcia z zakresu architektury książki przeznaczonej do wydania drukiem lub w formie elektronicznej.
UMIEJĘTNOŚCI
Student/ Studentka potrafi:
– samodzielnie projektować spójną strukturę publikacji książkowej zgodną ze standardami edytorskimi, kształtować hierarchię tekstu głównego, opracowywać materiały uzupełniające i przypisy, sporządzać bibliografię w wybranych konwencjach, tworzyć indeksy oraz projektować okładkę i karty tytułowe książki.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student/ Studentka jest gotów/ gotowa do:
– odpowiedzialnego i świadomego organizowania własnego warsztatu edytorskiego, planowania i realizacji procesu projektowania książki w sposób rzetelny i zgodny z zasadami estetyki wydawniczej, a także do dalszego doskonalenia swoich umiejętności w zakresie pracy nad publikacją książkową.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu odbywa się na ocenę i obejmuje dwa zasadnicze elementy, które wspólnie odzwierciedlają stopień zaangażowania studentów oraz poziom opanowania praktycznych umiejętności w zakresie projektowania książki. Ocenie podlegają:
a) aktywność i przygotowanie do zajęć – zaangażowanie w ćwiczenia praktyczne, znajomość zasad kompozycji i hierarchizacji elementów edytorskich oraz umiejętność stosowania standardów edytorskich w opracowywaniu poszczególnych partii publikacji książkowej, a także poprawność wykonywanych zadań;
b) projekt indywidualny – samodzielne opracowanie instrukcji wydawniczej do nowo tworzonej serii biograficznej; odbiorcami instrukcji są członkowie zespołu realizującego projekt (autorzy, redaktor merytoryczny i techniczny, grafik, operator DTP); instrukcja powinna zawierać szczegółowy projekt struktury edytorskiej publikacji obejmujący tekst główny, materiały uzupełniające (ilustracje z podpisami, infografiki itp.), materiały wprowadzające i informacyjno-pomocnicze, konwencje zapisu bibliografii i przypisów oraz opracowania indeksów, a także projekt okładki i kart tytułowych wraz z wytycznymi edytorsko-typograficznymi dotyczącymi formatowania poszczególnych elementów publikacji oraz uzasadnieniem przyjętych rozwiązań pod kątem spójności wizualnej i zgodności ze standardami edytorskimi, z uwzględnieniem konwencji gatunku piśmienniczego oraz możliwości percepcyjnych planowanej grupy odbiorców publikacji.
Zasady odrabiania nieobecności:
1. Student/ Studentka ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze.
2. Student/ Studentka, w celu usprawiedliwienia nieobecności, jest zobowiązany/ zobowiązana do niezwłocznego przedstawienia – po jej wystąpieniu – dokumentu potwierdzającego obiektywne przyczyny absencji (np. zwolnienia lekarskiego).
3. Student/ Studentka ma obowiązek odrobić nadprogramowe usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia, w szczególności poprzez:
a) przygotowanie prezentacji multimedialnej na temat zagadnienia poruszanego podczas zajęć, w których student nie uczestniczył;
b) napisanie krótkiego opracowania analitycznego opartego na literaturze wskazanej przez prowadzącego, związanego z tematyką opuszczonych zajęć.
Zasady korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji (SI) na zajęciach i w ramach zaliczenia przedmiotu:
1. Podczas zajęć korzystanie z narzędzi SI jest możliwe wyłącznie za zgodą prowadzącego i na zasadach przez niego określonych.
2. Niedozwolone jest wykorzystywanie SI podczas przygotowywania projektu indywidualnego, materiałów zaliczających nadprogramowe i nieusprawiedliwione nieobecności oraz przy opracowywaniu wszelkich innych treści, które powinny stanowić efekt samodzielnej pracy studenta/ studentki.
Nakład pracy studenta/ studentki:
a) 1 ECTS (30 godz.) – udział w zajęciach,
b) 1 ECTS (30 godz.) – bieżące przygotowanie do zajęć,
c) 1 ECTS (30 godz.) – przygotowanie projektu indywidualnego.
Literatura
G. Ambrose, P. Harris, Layout. Zasady, kompozycja, zastosowanie, tłum. J. Jagiełło, U. Kowalczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
B. Bergström, Komunikacja wizualna, tłum. J. Tarnawska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
H.R. Bosshard, Reguła i intuicja. O rozwadze i spontaniczności projektowania, tłum. P. Piszczatowski, d2d.pl, Kraków 2017.
R. Chwałowski, Typografia typowej książki, Helion, Gliwice 2002.
K. Detjen, Światy zewnętrzne. O projektowaniu okładek, tłum. P. Piszczatowski, d2d.pl, Kraków 2018.
A.K. Folta-Rusin, Twarz i ciało książki. Wizualne manifestacje tekstów a problem interpretacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020.
F. Forssman, Jak projektuję książki, tłum. P. Piszczatowski, d2d.pl, Kraków 2018.
B. Kalisz (oprac.), Słownik wydawcy, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1997.
R. Llop, System graficzny w projektowaniu okładek książek. W poszukiwaniu języka parametrów, tłum. N. Pluta, d2d.pl, Kraków 2021.
T. Malinowska, L. Syta L., Redagowanie techniczne książki, wyd. 2 zmien., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1981.
L. Marszałek, Edytorstwo publikacji naukowych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986.
M. Mitchell, S. Wightman, Typografia książki. Podręcznik projektanta, tłum. D. Dziewońska, d2d.pl, Kraków 2012.
E. Repucho, T. Bierkowski, Typografia dla humanistów. O złożonych problemach projektowania edycji naukowych, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2018.
A. Tomaszewski, Architektura książki dla wydawców, redaktorów, poligrafów, grafików, autorów, księgoznawców i bibliofilów, Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, Warszawa 2011.
J. Trzynadlowski, Edytorstwo. Tekst, język, opracowanie, wyd. 2 uzup., Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1976.
J. Tschichold, Nowa typografia. Podręcznik dla tworzących w duchu współczesności, Wydawnictwo Recto Verso, Łódź 2011.
M. Wodyk, Abc redaktora technicznego. Poradnik, Warszawa 1994.
A. Wolański, Edycja tekstów. Książka – prasa – WWW, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
M. Zimniak-Rucińska, Infografika. Sztuka atrakcyjnego prezentowania treści, Helion, Gliwice 2019.
A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat (red.), Encyklopedia książki, t. 1, Eseje. A–J, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017.
A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat (red.), Encyklopedia książki, t. 2, K–Z, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: