Komputerowy skład tekstu I 3007-S1A2KS-1
Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze współczesnymi zasadami poprawnego składu tekstu w języku polskim na potrzeby publikacji książkowych, prasowych i czasopiśmienniczych, przeznaczonych do wydania drukiem i/lub w formie elektronicznej. Zajęcia realizowane są z wykorzystaniem edytora tekstu Microsoft Word i koncentrują się na ortotypografii oraz mikrotypografii, czyli poprawnym składzie tekstu na poziomie znaku, wyrazu, wiersza, akapitu i kolumny.
W trakcie praktycznych ćwiczeń opartych na podstawach teoretycznych studenci poznają zasady stosowania znaków typograficznych i symboli graficznych, reguły składania elementów słownych, cyfrowych i mieszanych, a także poprawnego rozdzielania i przenoszenia zapisów na końcu wiersza. Omawiane są również zasady budowy akapitów i kolumn, podstawy składu wzorów matematycznych i chemicznych, a także reguły składania tytułów, cytatów, przytoczeń, dialogów literackich, tabel i wyliczeń. Szczególną uwagę poświęca się rodzajom pisma i wyróżnieniom typograficznym stosowanym w tekście oraz zagadnieniu stylizacji typograficznej.
Przedmiot przygotowuje studentów do poprawnego składu tekstu w języku polskim w zakresie potrzebnym autorom, redaktorom i edytorom pracującym w redakcjach lub prowadzącym działalność freelancerską w branży wydawniczej.
Treści programowe dotyczące makrotypografii, w tym łamania tekstów i projektowania układu publikacji, realizowane są w ramach przedmiotu „komputerowy skład tekstu II”.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2025Z: | W cyklu 2024Z: |
Efekty kształcenia
WIEDZA
Student/ Studentka zna i rozumie zasady ortotypografii oraz mikrotypografii stosowane w komputerowym składzie tekstów w języku polskim.
UMIEJĘTNOŚCI
Student/ Studentka potrafi posługiwać się edytorem tekstu Microsoft Word w zakresie poprawnego składania elementów słownych, cyfrowych i mieszanych zgodnie z zasadami współczesnej typografii polskiej.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student/ Studentka jest gotów/ gotowa do systematycznego doskonalenia własnych kompetencji edytorskich oraz odpowiedzialnego dbania o jakość typograficzną przygotowywanych tekstów.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu odbywa się na ocenę i obejmuje dwa zasadnicze elementy, które łącznie odzwierciedlają stopień zaangażowania studentów oraz poziom opanowania praktycznych umiejętności w zakresie komputerowego składu tekstu. Ocenie podlegają:
a) aktywność i przygotowanie do zajęć – zaangażowanie w ćwiczenia praktyczne, znajomość zasad ortotypografii i mikrotypografii oraz umiejętność ich stosowania w edytorze tekstu, a także poprawność wykonywanych zadań;
b) projekt indywidualny – samodzielne przygotowanie krótkiej pracy złożonej zgodnie z zasadami poprawnego składu typograficznego.
Zasady odrabiania nieobecności:
1. Student/ Studentka ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze.
2. Student/ Studentka ma obowiązek odrobić nadprogramowe nieusprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia, w szczególności poprzez:
a) przygotowanie prezentacji multimedialnej na temat zagadnienia poruszanego podczas zajęć, w których student nie uczestniczył;
b) napisanie krótkiego opracowania analitycznego opartego na literaturze wskazanej przez prowadzącego, związanego z tematyką opuszczonych zajęć.
Zasady korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji (SI) na zajęciach i w ramach zaliczenia przedmiotu:
1. Podczas zajęć korzystanie z narzędzi SI jest możliwe wyłącznie za zgodą prowadzącego i na zasadach przez niego określonych.
2. Niedozwolone jest wykorzystywanie SI podczas przygotowywania projektu indywidualnego, materiałów zaliczających nadprogramowe i nieusprawiedliwione nieobecności oraz przy opracowywaniu wszelkich innych treści, które powinny stanowić efekt samodzielnej pracy studenta/ studentki.
Nakład pracy studenta/ studentki:
a) 1 ECTS (30 godz.) – udział w zajęciach,
b) 1 ECTS (30 godz.) – bieżące przygotowanie do zajęć,
c) 1 ECTS (30 godz.) – przygotowanie projektu indywidualnego.
Literatura
G. Ambrose, P. Harris, Typografia, tłum. M. Jesionek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Ph. Baines, A. Haslam, Pismo i typografia, tłum. D. Dziewońska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
R. Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, tłum. D. Dziewońska, d2d.pl, Kraków 2008.
D. Cendrowska, Zrób to lepiej! O sztuce komputerowego składania tekstu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
R. Chwałowski, Typografia typowej książki, Helion, Gliwice 2002.
J. Felici, Kompletny przewodnik po typografii. Zasady doskonałego składania tekstu, tłum. M. Kotwicki, P. Biłda, Słowo/obraz, Gdańsk 2006.
J. Hochuli, Detal w typografii, Litery, światła międzyliterowe, wyrazy, odstępy międzywyrazowe, wiersze, interlinia, łamy, tłum. A. Buk, d2d.pl, Kraków, 2009.
K. Houston, Ciemne typki. Sekretne życie znaków typograficznych, tłum. M. Komorowska, d2d.pl, Kraków 2015.
M. Mitchell, S. Wightman, Typografia książki. Podręcznik projektanta, tłum. D. Dziewońska, d2d.pl, Kraków 2012.
J. Mrowczyk, Niewielki słownik typograficzny, Czysty Warsztat, Gdańsk 2008.
R.C. Parker, Skład komputerowy w minutę, tłum. J. Mirkowski, Intersofland–Prentice Hall International, Warszawa 1994.
H.P. Willberg, F. Forssman, Pierwsza pomoc w typografii. Poradnik używania pisma, tłum. M. Szalsza, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2004.
R. Williams, Komputerowy skład tekstów. Jak to zrobić?, tłum. A. Bulandra, Helion, Gliwice 2003.
A. Wolański, Edycja tekstów. Książka – prasa – WWW, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: