Sztuka prezentacji i emisja głosu 3007-M1A2SP
Retoryczne actio to sztuka, nauka i praktyka występowania przed publicznością, nawet jeśli jest nią jedna osoba lub niewidoczne dla mówcy audytorium internetu.
*** Blok autoprezentacyjny ***
Na zajęciach, w mniejszych grupach, poznamy i przećwiczymy w praktyce zasady indywidualnych wystąpień publicznych, które obecnie są praktykowane w środowisku uniwersyteckim, a także zawodowym.
Na kolejnych spotkaniach będziemy pracować m.in. nad formatami typu: elevator speech/pitch, mowa 3-minutowa, pecha kucha itp.
Ważnym elementem zajęć będzie autoocena oraz grupowa, wzajemna ocena przygotowanych wystąpień.
*** Blok zajęć z emisji ***
Częścią kursu będą współprowadzone przez specjalistę zajęcia z emisji (10 godz.), które mają na celu poprawienie wyrazistości mówienia, wzbogacenie barwy głosu i ekspresji wypowiedzi.
1. Przedstawienie uwarunkowań prawidłowej emisji głosu i właściwej artykulacji oraz zasad higieny pracy głosem.
2. Przygotowanie ciała do pracy głosem: prawidłowa postawa, techniki redukcji niepotrzebnych napięć w obszarach tworzenia głosu, ustalenie optymalnego toru oddechowego.
3. Ćwiczenia fonacyjne. Poszukiwanie najbardziej naturalnego, wygodnego i estetycznego brzmienia dźwięku. Praca nad samogłoskami języka polskiego – poszukiwanie odpowiedniej przestrzeni artykulacyjnej i optymalnej barwy
4. Usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych. Praca nad głoskami języka polskiego:
spółgłoski zwarte – kształtowanie właściwej dynamiki
spółgłoski szczelinowe i zwarto-szczelinowe – poszukiwanie jak największej precyzji artykulacyjnej (zwłaszcza w zakresie miejsca artykulacji)
spółgłoski półotwarte – wyrazistość, unikanie redukcji
grupy spółgłoskowe – unikanie uproszeń oraz zbyt głębokich upodobnień
5. Zapoznanie z najważniejszymi zasadami poprawnej wymowy polskiej:
wymowa samogłosek nosowych
wymowa spółgłosek podwojonych
rozziew samogłoskowy
podstawowe różnice między wymową i pisownią – upodobnienia i uproszczenia dopuszczalne w wymowie wzorcowej
akcent wyrazowy
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
*** Blok zajęć autoprezentacyjnych ***
WIEDZA
Student/studentka:
- zna podstawowe zasady organizacji wystąpienia publicznego,
- zna różne formaty wystąpień publicznych i ich charakterystyczne cechy,
- zna retoryczne zasady obejmujące antyczne memoria i actio.
UMIEJĘTNOŚCI
Student/studentka:
- potrafi skomponować wystąpienie publiczne, odpowiednio dobierając w nim treści,
- potrafi zaaranżować korzystną przestrzeń dla swojego wystąpienia,
- potrafi przygotować różne formy pomocy werbalnych i wizualnych wspierających wystąpienie publiczne,
- rozpoznaje własne walory autoprezentacyjne i potrafi je wykorzystać w praktyce,
- rozpoznaje własne bariery związane ze skuteczną prezentacją i wie, jak je pokonać.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student/studentka:
- umie dobrać stosowne formy prezentacyjne do treści oraz czasu i miejsca wystąpienia,
- rozróżnia i właściwie ocenia kompetencje publiczne w zakresie zajęć.
*** Blok zajęć z emisji ***
WIEDZA
Student/studentka:
- zna podstawy budowy narządu głosu i aparatu artykulacyjnego oraz sposób tworzenia dźwięków mowy,
- zna ćwiczenia usprawniające aparat oddechowy, fonacyjny i artykulacyjny,
- zna zasady poprawnej wymowy dotyczące języka polskiego,
- zna zasady właściwej higieny głosu w pracy zawodowej,
UMIEJĘTNOŚCI
Student/studentka:
- rozpoznaje własne błędy artykulacyjne i emisyjne,
- modyfikuje nieprawidłowe nawyki emisyjne i artykulacyjne,
- kształtuje fonetyczną stronę swoich wypowiedzi zgodnie z normą wzorcową języka mówionego,
- potrafi operować głosem na różnych poziomach dynamiki, tempa i ekspresji.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student/studentka:
- ma świadomość złożoności problemów związanych z emisją głosu i wpływu jej zaburzenia na komunikację oraz estetykę wypowiedzi,
- akceptuje różnice wynikające z indywidualnych zdolności i możliwości głosowych.
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową składać się będą:
- przygotowywanie zadań na zajęcia,
- systematyczne prowadzenie własnej oceny nad doskonaleniem swoich predyspozycji według podanych zasad,
- wygłoszenie wszystkich wymaganych formatów wystąpień.
----
Dopuszczalne są 2 usprawiedliwione nieobecności na cały kurs (oba bloki), które jednak nie zwalniają z obowiązku wygłoszenia przewidywanych wystąpień.
Podstawa: Regulamin studiów na Uniwersytecie Warszawskim: par. 2. pkt. 17; par. 33.
--- Zasady korzystania ze sztucznej inteligencji ---
Korzystanie ze sztucznej inteligencji (SI) powinno być jawne i przejrzyste. Każde użycie SI musi być udokumentowane, ze wskazaniem narzędzia, które zostało wykorzystane oraz cel jego użycia.
Konkretne zadania i prace domowe mogą zawierać wskazówki i ograniczenia dotyczące zasad korzystania z SI. Studenci powinni zapoznać się z nimi przed rozpoczęciem pracy nad zadaniem wykorzystującym SI.
Nielegalne lub nieetyczne wykorzystanie SI, takie jak kopiowanie prac innych osób bez odpowiedniego zaznaczenia źródła, jest surowo zabronione i podlega odpowiednim sankcjom akademickim.
W razie wątpliwości co do dopuszczalności wykorzystania SI w określonym kontekście, studenci powinni zwrócić się o pomoc do prowadzącego zajęcia.
Praktyki zawodowe
Nie przewiduje się.
Literatura
*** Blok zajęć autoprezentacyjnych ***
Podstawą są materiały przygotowane przez prowadzącego na zajęcia.
Przydatne mogą być następujące pozycje:
Korolko M., „Sztuka retoryki", (1998), Warszawa, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna".
Leary M., (2017), „Wywieranie wrażenia. Strategie autoprezentacji", Gdańsk, GWP.
Orłoś M. (2018), „O sztuce wystąpień publicznych", Warszawa, Wydawnictwo RM.
Trojanowski M., (2018), „Prezentacje i wystąpienia w biznesie. Istota, uwarunkowania, badania", Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kutnyj P. (2020). „Sztuka autoprezentacji i wystąpień publicznych", Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kutnyj P. (2024). „Szkoła retoryki. Jak przekonująco przemawiać, dyskutować i pisać", Wydawnictwo Onepress.
*** Blok zajęć z emisji ***
*Poradniki zawierające zestawy ćwiczeń dotyczących oddechu, głosu i artykulacji*
Toczyska B., (2016), Zacznij od samogłoski. Samogłoska w logopedii artystycznej, Gdańsk, Harmonia Universalis.
Walczak- Deleżyńska M., (2001), Aby język giętki… Wybór ćwiczeń artykulacyjnych od Tennera do B. Toczyskiej, Wrocław, PWST im. L. Solskiego w Krakowie, oddz. we Wrocławiu.
Toczyska B., (2007), Głośno i wyraźnie. 9 lekcji dobrego mówienia, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bednarek J. (2002), Ćwiczenia wyrazistości mowy, Wrocław, Towarzystwo Wiedzy Powszechnej. Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji.
Linklater K., (2012), Uwolnij swój głos. Tworzenie obrazów w pracy nad głosem i mową, Kraków, PWST im. L. Solskiego.
Ciecierska-Zajdel B., (2012), Trening głosu, Warszawa, Edgard.
*Podręczniki poświęcone m.in. wybranym aspektom doskonalenia głosu i artykulacji w logopedii artystycznej i medialnej*
Logopedia artystyczna, (2016), red. B. Kamińska, S. Milewski, Gdańsk, Harmonia Universalis.
Prozodia. Przyswajanie, badanie, zaburzenia, terapia, (2020), red. M. Wysocka, B. Kamińska, S. Milewski, Gdańsk, Harmonia Universalis.
*Publikacje poświęcone poprawności wymawianiowej*
Karpowicz T. (2012), Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, r. Wymowa, PWN, Warszawa, s.15-58.
Logopedia artystyczna, (2016), red. B. Kamińska, S. Milewski, Część II. Wymowa i prozodia – aspekty normatywne, opisowe, kierunki zmian, s. 80-229, Gdańsk, Harmonia Universalis.
Dunaj B. (2006), Zasady poprawnej wymowy polskiej, Język Polski LXXXVI 3, s. 161-172.
Michałowska D. (2006), O polskiej wymowie scenicznej, Wyd. PWST, Kraków
Madejowa M. (1992), Nauka o języku w szkole. Zasady współczesnej wymowy polskiej (w zakresie samogłosek nosowych i grup spółgłoskowych) oraz ich przydatność w praktyce szkolnej, Język Polski LXXII 2-3, s. 187-198.
Jadacka H. (2011), Wymowa grup spółgłoskowych w perspektywie glottodydaktycznej (norma a uzus elity), w: Polskie dźwięki, polskie słowa, polska gramatyka, red. B. Pędzich, D. Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa, s. 451-463.
Lubaś W.(2006), Język w komunikacji, perswazji i reklamie, r. Przegląd wybranych zagadnień poprawnościowych. Zagadnienia fonetyczne, Dąbrowa Górnicza, s. 69-78.
Zajda A. (1977), Problemy wymowy polskiej w ujęciu słownika, w: Słownik wymowy polskiej, red. M. Karaś, M. Madejowa, PWN Warszawa-Kraków, s. XXVII-XXXIX.
Podręczny słownik poprawnej wymowy polskiej, (1993), red. W. Lubaś, S. Urbańczyk, Kraków-Katowice, TMJP.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: