Dysleksja rozwojowa 3007-L1A3DR

WIEDZA
- zdobywa wiedzę na temat przyczyn i patomechanizmów trudności w opanowywaniu przez dziecko czytania i pisania;
- zna i wskazuje symptomy dysleksji rozwojowej (zwłaszcza językowe);
- zdobywa wiedzę na temat pracy usprawniającej procesy czytania i pisania;
- zdobywa wiedzę na temat metod zapobiegania niepożądanym zjawiskom w procesie przyswajania umiejętności czytania i pisania;
- zdobywa wiedzę na temat roli logopedy w kontekście diagnozy i terapii dysleksji, rozpoznania ryzyka dysleksji

UMIEJĘTNOŚCI
- rozpoznaje możliwe przyczyny trudności dyslektycznych związane z poziomem skomplikowania relacji między mową a pismem w języku polskim, proponuje ćwiczenia językowe;
- umie nazywać i charakteryzować patomechanizmy powstawania zaburzeń czytania i pisania z uwzględnieniem poziomu rozwoju dziecka;
- potrafi podjąć dyskusję merytoryczną, prezentując wiadomości zdobyte podczas samodzielnej lektury i podczas zajęć;
- umie wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu językoznawstwa, psycholingwistyki, psychologii, pedagogiki i logopedii oraz medycyny do rozważań o specyfice zaburzeń dyslektycznych;

KOMPETENCJE SPOŁECZNE
- jest przygotowany do podejmowania pracy z osobami z dysleksją, do świadomego doboru materiału językowego, do współpracy z pedagogiem;
- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ich uzupełniania i doskonalenia i potrafi to robić; dokonuje samooceny własnych umiejętności i kompetencji;
- dostrzega, poprawnie rozpoznaje i rozstrzyga problemy związane z lingwistycznymi aspektami zaburzeń mowy.

Do zaliczenia przedmiotu wymagane są:
1. Obecność na zajęciach.
Dopuszczalne są 2 nieobecności w semestrze. Powyżej tej liczby (z wyłączeniem przypadków bezzwłocznie udokumentowanych, np. zwolnieniem lekarskim) – nie ma możliwości zaliczenia zajęć. Usprawiedliwione nadprogramowe nieobecności muszą zostać odrobione w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.

2. Uzyskanie pozytywnych ocen z ćwiczeń i wykładu.

Ocena z przedmiotu to średnia ocen z wykładu i ćwiczeń wyliczana wg następujących kryteriów:

2,0 (ndst) Średnia z ocen za wykład i ćwiczenia poniżej 3.
3,0 (dost) Średnia z ocen za wykład i ćwiczenia od 3 do 3,25
3,5 (dost+) Średnia z ocen za wykład i ćwiczenia od 3,5 do 3,75
4,0 (db) Średnia z ocen za wykład i ćwiczenia od 4 do 4,25
4,5 (db+) Średnia z ocen za wykład i ćwiczenia od 4,5 do 4,75
5,0 (bdb) Średnia z ocen za wykład i ćwiczenia 5

Niedopuszczalne jest korzystanie na przedmiocie z systemów SI podczas egzaminu pisemnego oraz innych form, w czasie których wiedza studenta podlega ocenie (np. kolokwium).

Literatura podstawowa:
• Gałkowski T., Jastrzębowska G. (2003), Logopedia- pytania i odpowiedzi., Opole, t. 2, s. 489-609.
• Bogdanowicz M. (2005), Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Gdańsk. (i nowsze)
• Krasowicz-Kupis G. (2009), Psychologia dysleksji, Warszawa.
• Krasowicz-Kupis G. (2019), Nowa psychologia dysleksji, Warszawa.
• Domagała A. Mirecka U. (red.) (2017), Zaburzenia komunikacji pisemnej, Gdańsk.

Literatura uzupełniająca:
• Bogdanowicz M., Adryjanek A. (2005), Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia.
• Bogdanowicz M. (2013), Dysleksja w wieku dorosłym, Gdańsk.
• Grabowska A., Rymarczyk K. (2004), Dysleksja. Od badań mózgu do praktyki, Warszawa.
• Kaja B. (2003), Diagnoza dysleksji, Bydgoszcz.
• Kostka-Szymańska M., Krasowicz-Kupis G. (2007), Dysleksja. Problem znany czy nieznany?, Lublin.
• Krasowicz-Kupis G. (2009), Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy, Gdańsk.
• Krasowicz-Kupis G. (2012), SLI i inne zaburzenia językowe, Sopot, s. 155-162.
• Łockiewicz M., Bogdanowicz K. (2013), Dysleksja u osób dorosłych, Kraków.
• Pietras I. (2008), Dysortografia – uwarunkowania psychologiczne, Gdańsk.
• Pietras I., Krasowicz-Kupis G. (2008), Zrozumieć, żeby pomóc. Dysleksja w ujęciu interdyscyplinarnym, Gdynia.
• Przesmycka-Kamińska J. (2011), Trudności w nauce czytania i pisania a trudności w rozwoju mowy dzieci z dysfunkcjami mózgu, Wrocław.
• Przybysz-Piwko M. (2005), Trudności w pisaniu u dzieci z nieukończonym i zaburzonym rozwojem mowy w świetle analizy lingwistycznej. Wnioski dla praktyki logopedycznej i pedagogicznej [w:] M. Młynarska, T. Smereka (red.), Logopedia. Teoria i praktyka, Wrocław, s. 258-269.
• Przybysz-Piwko M. (2007), Struktura fonotaktyczna wyrazów polskich a obraz pisma dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu [w:] M. Kostka-Szymańska, G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja. Problem znany czy nieznany?, Lublin, s. 101-108.
• Przybysz-Piwko M. (2007), Wspomaganie rozwoju umiejętności fonologicznych dziecka z trudnościami w opanowywaniu czytania i pisania, „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 45-53.
• Przybysz-Piwko M. (2010), O kryteriach doboru materiału językowego w pracy z uczniami przejawiającymi trudności w czytaniu i pisaniu [w:] Istnieć w kulturze. Miedzy teorią a praktyką edukacyjną, pod red. Małgorzaty Święcickiej, Danuty Jastrzębskiej-Golonki i Agnieszki Rypel, Bydgoszcz, s. 421-432.
• Przybysz-Piwkowa (2000), Trudności w czytaniu i pisaniu w świetle wiedzy logopedycznej i lingwistycznej, czyli o potrzebie jednoczesnego usprawniania mowy głośnej i pisma [w:] E. Łuczyński (red.), Kształcenie logopedyczne. Cele i formy, Gdańsk, s. 62-68.
• Przybysz-Piwkowa M. (1998), Właściwości polskiej grafii przeszkodą w kształtowaniu się właściwych powiązań pomiędzy dźwiękami mowy a literami, [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (red.), Zaburzenia głosu – badanie – diagnozowanie – metody usprawniania, Warszawa, s. 121-128.
• Przybysz-Piwkowa M. (2002), Utrwalanie postaci graficznej i postaci fonologicznej wyrazów – propozycja ćwiczeń [w:] J. Przesmycka-Kamińska (red.), Trudności w werbalnym porozumiewaniu się z otoczeniem dzieci z różnymi dysfunkcjami OUN, Wrocław.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3007-L1A3DR w USOSweb